بر اساس آموزه های اسلام، دنیا دارالاسباب است و انسان باید اسباب مناسب هر چیزی را بیابد و با آن زندگی خود را سامان دهد. البته اکثریت مردم وقتی سخن از اسباب به میان می آید تنها اسباب مادی را اسباب طبیعی دانسته و اسباب غیر مادی و اسباب معنوی را یا جزو اسباب نمی‌شمارند یا آن را از اسباب طبیعی بیرون می دانند. این در حالی است که برطبق آموزه‌های قرآن، اسباب طبیعی شامل اسباب مادی و معنوی است و حتی اسباب معنوی، کارکرد و تاثیرگذاری بیشتر از اسباب مادی دارد.
بسیاری از بلایای طبیعی که موجب مرگ و میر انسان می شود، جزو ابزارهای الهی برای تنبیه و مجازات است و این گونه نیست که زلزله و آتشفشان و سیل و توفان چون دارای عوامل طبیعی در زمین شناسی است، هیچ ارتباطی با گناه و رفتار ما نداشته باشد.
برخی ها وقتی گفته می شود: فلان زمین لرزه و سیل و توفان به سبب گناهان مردم اتفاق افتاده است می خندند و آدمی را به خرافاتی بودن متهم می کنند و می گویند علوم تجربی به خوبی علل و عوامل اتفاق افتادن این امور را تعلیل و تبیین و توصیف کرده و حتی توصیه هایی را در این زمینه ارائه داده که موجب رهایی انسان از مرگ و میر می شود.مثلا ژاپنی ها با علم زمین شناسی و سازه های محکم و استوار توانسته اند از مرگ و میر به سبب زمین لرزه جلوگیری کنند و یا در فلان جا سدی ساخته شده و جلوی سیل را گرفته و مرگ و میر را کاهش داده است.
این همه درست است ولی نکته ای مغفول مانده است و آن اینکه بلایای طبیعی ابزار و اسباب الهی برای اهداف و مقاصد عالی خداوندی است؛ زیرا همه هستی لشکریان خداوند تعالی هستند. خداوند بیش از آنکه کافران را عذاب کند مومنان را تنبیه و مجازات می کند؛ زیرا اینان مدعی ایمان و اسلام هستند و مدعی باید در برابر ادعایی که می کند استقامت داشته و بر اساس آن عمل کند. این گونه است که معمولا شاگردان زرنگ و مدعی کلاس در برابر پرسش های استاد و معلم قرار می گیرند و همواره باید آماده پاسخگویی باشند ولی شاگردان تنبل کلاس تنها در دو امتحان اصلی سالیانه باید پاسخگو باشند و معلم کمتر عنایتی به آنان دارد. شاگردان زرنگ کلاس خدا، مومنان و شاگردان تنبل همان منافقان و کافران  وبی دینان وغیر مومنان هستند.
اگر نبود که مومنان و مسلمانان کافر شوند ، خداوند خانه ها و درها و کاخ های کافران را به زر و سیم می آراست و آنان را در رفاه مطلق غرق می‌کرد تا هرگز نیازی نداشته باشند.
به هر حال، اسباب طبیعی شامل اسباب مادی و معنوی می شود. بسیاری از مردم به اسباب مادی توجه می کنند و به اسباب معنوی توجهی ندارند. در حالی که بیشترین عامل سقوط و صعود انسان همین عوامل معنوی است و تاثیرگذاری آن بیشتر از دیگر عوامل است. بر همین اساس امام صادق(ع) می‌فرمایند: یَعیشُ النّاسُ بِاِحسانِهِم اَکثَرَ مِمّا یَعیشونَ بِاَعمارِهِم وَ یَموتون بِذُنوبِهِم اَکثَرَ مِمّا یَموتونَ بِآجالِهِم؛ مردم، بیشتر از آنکه با عمر خود زندگى کنند، با احسان و نیکوکارى خود زندگى مى‏کنند و بیشتر از آنکه با اجل خود بمیرند، بر اثر گناهان خود مى‏میرند.(دعوات الراوندى،
ص 291، ح 33).