مراتب صدق سالک(سلوک عارفانه)
(بدان ای سالک طریق حق!) در طریق بندگی و سلوک در راه حق، صدق غیر از معنی بیان واقع و اخبار مطابق با واقع، معنای دیگری هم دارد و آن خلوص، بینظری و صفای باطن است. که این معنا دارای مراتبی است:
1- صدق در درجه اول در قصد است که سالک با صدق قصد در سلک حقجویان درآمده است و از دست دادههای خود را تدارک میکند و حال خود را اصلاح میکند و آنچه را که نسبت به آن کوتاهی کرده تلافی میکند. نشانه این صدق این است که هیچ داعیهای نمیتواند سالک را به نقض عهد بکشاند و او را از کوشش و جدیت در راه حق بازدارد، تا اینکه او به دوستی و مصاحبت افراد غیرموافق علاقهمند گردد.
2- در درجه دوم از صدق، سالک در این مقام نقصان را از ناحیه نفس دانسته و زندگی را نمیخواهد مگر برای جلب رضایت حق تعالی.
3- در درجه سوم صدق به معرفت و شناسایی صدق است. در این مقام صدق فقط متضمن یک معنی است و آن این است که سالک درمورد عمل، حال و وقت خویش به درک رضایت حق برسد. بداند حق متعال از عمل و قصد او راضی است، یعنی اعمالش مرضی است احوالش مطابق خواست حق و قصدش قصد حق میباشد.
هنگامی که سالک به صدق و خلوص نیت بدین پایه ازنظر رسید، آنچه اعمال خیر از او در این حال سر میزند، او همه را از عنایات حق سبحان و تعالی میداند.(1)
__________________________________
1- مقامات معنوی، محسن بینا، ج2، ص60