فریده شریفی

مردم ایران، یونان، مصر و تمامی تمدن‌های اولیه بشری اطلاعاتی در مورد طبابت داشته‌اند. بقراط توانست خرافه‌پرستی و افکار معبدی را از علم پزشکی جدا کند و ثابت کرد که مرگ و زندگی براساس نظم عالم هستی اتفاق می‌افتد.
طب سنتی در ایران مکتب طبی کامل و پویا است و مشخصه بارز آن این است که پزشکان ایرانی در قدیم که به آنان حکیم می‌گفته‌اند دانش پزشکی را با علوم ریاضی، هندسه و نجوم تلفیق کرده و به دلیل احاطه به این علوم به پیشرفت‌های زیادی نائل شدند.
طب ایرانی مانند سایر درمان‌های تخصصی می‌تواند به بهبود حال بیمار کمک کند، همان‌طور که در یک بیمارستان برای بیماران مشاوره‌های تخصصی مختلف تجویز می‌شود و همه رشته‌ها در کنار هم به بهبود حال بیمار کمک می‌کند. طب سنتی ایران نیز می‌تواند در تکمیل بهبود بیمار براساس تغذیه صحیح و برپایه مزاج افراد به دیگر رشته‌های تخصصی کمک کند.
به طور مثال اشخاصی که دارای بیماری قلبی می باشند و پزشک متخصص قلب از نورولوژیست و همچنین متخصص داخلی برای بهبود بیمار مشاوره می‌گیرند می‌توانند از پزشک متخصص طب سنتی نیز برای تشخیص حالت‌های مختلف مزاجی بیمار کمک و مشاوره بگیرند. همه رشته‌های درمانی در کنار هم قطعا کمک بیشتری به درمان بیمار می‌کنند.
مهم‌ترین انگیزه تأسیس معاونت طب سنتی ایران آشنایی پزشکان متخصص این طب در دانشگاه با خواص داروهای گیاهی و همچنین تاثیر داروهای شیمیایی و داروهای گیاهی بر بدن بیمار است تا پزشکان بتوانند در کنار داروهای شیمیایی تجویز شده از طرف پزشک متخصص با تجویز داروهای گیاهی به درمان بیمار کمک کنند.
 نیروی بیکران شفابخش
«منصور میرنظامی» عطار که در زمینه گیاهان دارویی 34 سال تجربه دارد و تجربیات خود را از کشورهای مختلف از جمله هند و چین فرا گرفته است می‌گوید: «بزرگ‌ترین دانشگاه من صحبت و ایجاد ارتباط با مردم است، چرا که برخی مواقع، بیماران از امراضی صحبت می‌کنند و گیاهان دارویی را برای بیماری‌های خود درنظر می‌گیرند که در هیچ کتاب  و دانشگاهی درباره آن اشاره‌ای نشده است.»
وی تاکید می‌کند: «تا به حال دقت کرده‌اید که وقتی به پزشکی مراجعه می‌کنید خود پزشک هم بیماری‌هایی دارد چرا که داروهای شیمیایی همیشه جوابگو نیستند مثلا پزشکان زیبایی که روی پوست و مو کار می‌کنند معمولا پوست و موی زیبایی ندارند. یا برخی پزشکان دستگاه گوارش، خودشان از بیماری‌های گوارشی رنج می‌برند.»
به همین دلیل مراجعه به گیاهان دارویی و تغذیه مناسب می‌تواند افراد را از مراجعه به پزشک بی‌نیاز کند. با استفاده از داروهای گیاهی به جرأت می‌توان گفت که کمبود پزشک یا کمبود دارو نداریم اما علت عدم استقبال مردم از طب گیاهی در درجه اول عدم آگاهی و شناخت کافی از خواص گیاهان است و در درجه دوم طول زمان درمان داروهای گیاهی است زیرا داروهای گیاهی یک‌شبه درمان نمی‌کنند و در دراز مدت نتیجه خود را ظاهر می‌سازند به همین دلیل کسانی که صبر و تحمل کمی دارند و می‌خواهند سریع به جواب برسند از این داروها استقبال نمی‌کنند.
به گفته منصور میرنظامی افراد باید ایمان داشته باشند که بیماری آنها با گیاهان دارویی معالجه می‌شود و به این داروها اعتماد کنند. چرا که در گیاهان نیروی بیکران شفابخشی وجود دارد که در دیگر مواد پیدا نمی‌شود.
این عطار باتجربه و حاذق به تاثیر داروهای گیاهی بر روان و اذهان مردم نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: در بسیاری از موارد بیماری‌های روحی و روانی به وسیله این داروها درمان شده‌اند.
وی به یک مورد بسیار جالب اشاره می‌کند و آن هم درباره اختلاف و بگو‌مگوی یک زوج جوان بود که قرار بود از یکدیگر جدا شوند ولی بر اثر مصرف داروهای گیاهی آرام بخش و تسکین‌دهنده، اخلاق و رفتار آنان تغییر می‌کند و بعد از مدتی که به این عطاری مراجعه می‌کنند از یادآوری دوران اختلاف خود ابراز پشیمانی می‌کنند و توصیه می‌نمایند که زوج های جوان زود تصمیم نگیرند و اگر مشکلاتی برایشان به وجود آمد راه درمان و علاج آن را پیدا کنند و به جدایی و طلاق روی نیاورند.
میرنظامی توصیه می‌کند در مدارس و دانشگاه‌ها واحدهایی برای آموزش داروهای گیاهی ایجاد شود تا جوانان آموزش ببینند و به والدین خود انتقال دهند.
شفا یافتگان
«رضا مختاری» ماجرای شخصی را تعریف می‌کند که در اثر مصرف داروهای شیمیایی برای سردردهای مداوم کلیه‌هایش از کار افتاده و علاوه بر آن نابینا شده بود.
وی می‌گوید برای عیادت یکی از دوستانش به بیمارستانی در میدان ونک رفته بود که به طور اتفاقی با مردی به نام «جابر» آشنا می‌شود که از یکی از شهرهای جنوب آمده بود.
جابر به همراه مردی آمده بود که دستان او را گرفته بود تا به جایی نخورد چون چشمانش توانایی دید کامل را از دست داده بود. جابر برای دیالیز به این بیمارستان مراجعه کرده بود چون کلیه‌هایش تا حدود 40 درصد از کار افتاده بود و پس از آن نیز دچار عوارض مختلفی شده بود.
او مدت یک سال بود که زندگی پرمشقت و پر از درد و رنجی را تحمل می‌کرد و هر ماه باید به بیمارستان مراجعه و دیالیز می‌شد.
جابر انسان ساده‌دل و با ایمانی بود ولی روحیه‌اش را از دست داده بود، با او صحبت کردم و او را تشویق به گیاه درمانی و استفاده از گیاهان دارویی کردم و تلاش نمودم که روحیه وی را نیز تقویت کرده و امیدوار سازم.
به او گفتم که از سبزی‌ها و میوه‌ها تغذیه کن و مدتی از غذاهای چرب دوری کن و با اصلاح تغذیه و ورزش عادت زندگی خودت را تغییر بده.
دوستی و رابطه ما شش ماه ادامه داشت و من همیشه با تلفن با او صحبت و به او روحیه می‌دادم و در جریان نحوه تغذیه او قرار می‌گرفتم تا اینکه یکروز تلفن همراهم زنگ زد و جابر با صدای لرزان فریاد می‌زد، «شفا پیدا کردم، کلیه‌هایم دوباره به کار افتاد ... خداوند سلامتی‌ام را به من هدیه فرمود... ایمان دارم که به زودی به طور کامل شفا پیدا خواهم کرد و بینایی‌ام را به دست خواهم آورد...»
«آری اگر کسی خواسته‌ای داشته باشد و باور کند که به خواسته و هدفش می‌رسد مطمئنا خواهد رسید. خداوند بخشنده و مهربان است و بدن انسان طوری خلق و طراحی شده که می‌تواند خودش را ترمیم و بازسازی کند...»
مورد دیگر شفا یافتن مردی است که روزی دو پاکت سیگار می‌کشید، در طی 40 سال راه‌را برای سرطان ریه‌اش هموار کرده بود. این بیمار دچار آسم، تنگی نفس و سرفه‌های بی‌امان بود و به تمام درمان‌ها از جمله شیمی‌درمانی پاسخ منفی داده بود تا اینکه با کسانی آشنا می‌شود که از طریق گیاه‌درمانی و خوردن آب میوه، دمنوش‌های گیاهی و پرهیز از غذای مضر و پرچرب بیماری خود را بهبود می‌بخشد و سرطان خود را درمان می‌کند.
وی می‌گوید با خوردن انواع دمنوش‌ها، عرقیات سنتی و گیاهان دارویی سموم و مواد زائد بدن خود را دفع کردم و وقتی پس از چند ماه به پزشک مراجعه کردم گفت، «احتمال دارد بیماری تو اشتباه تشخیص داده شده باشد ولی من معجزه و شفا را به طور عینی دیدم چون ریه‌‌هایم به کار افتاده است، قلبم خوب کار می‌کند و نشاط و سرزندگی خود را پیدا کردم...»
روش‌های درمانی طب سنتی
طب سنتی هر کشوری تابع شرایط بومی آن کشور می‌باشد به طور مثال در ایران که دارای همه نوع آب و هوای جغرافیایی است از سرد و خشک، گرم و خشک گرفته تا آب‌وهوای معتدل و گیاهان دارویی در آن زیاد است اولین مبحث درمان بیماران پس از اصلاح روش زندگی و تغذیه مناسب، تجویز دارو می‌باشد.
در ایران از روش‌های درمانی دیگری مانند حجامت، فصد، زالو درمانی و... بسته به تشخیص پزشک استفاده می‌شود.
در واقع آنچه که به درمان بیماری کمک می‌کند استفاده از روش‌های مختلف در کنار هم می‌باشد همان‌طور که اگر در زندگی از روش‌های مختلفی برای حل مشکلات خود استفاده کنیم قطعا به نتیجه مطلوب‌تری خواهیم رسید.
ماساژ درمانی
یکی از روش‌های درمانی طب سنتی ایران جدا از گیاه درمانی ماساژ درمانی است. درمان بیماری‌های عضلانی، اسکلتی، گوارشی، سردردها، رفع استرس و افسردگی، بهبودی جریان خون و افزایش اکسیژن رسانی به بافت‌ها و بهبودی ده‌ها بیماری دیگر از خواص ماساژ درمانی است.
شیاتسو
طبق تعریف موجود ماساژ درمانی به شیوه ژاپنی‌ها، فشردن نقاط حیاتی بدن برای سلامتی توسط انگشتان دست را «شیاتسو» می‌گویند که از دیگر روش‌های درمان طب سنتی است. یک تکنیک سالم و موثر که بیشتر پیشگیری‌کننده است و به عنوان شکلی از فیزیوتراپی برای بیماری‌های خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیماران انرژی و نیروی ذخیره شده خود را از این طریق به دست می‌آورند و افرادی را که از استرس و تنش، افسردگی و یا بی‌‌خوابی رنج می‌برند می‌توان با این روش درمان کرد.
حجامت
حجامت یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های درمان سنتی است و مردم بر اساس توصیه رسول‌اکرم(ص) که می‌فرمایند: «بهترین عید دوره حجامت است» عید خون می‌گرفتند.
دکتر علیرضا زمانی یکتا پزشک طب سنتی می‌گوید: «حجامت در پیشگیری و درمان بیماری‌هایی چون آسم، اعتیاد به مواد مخدر، نارسایی هضم غذا، سردردهای میگرنی، چربی خون، غلظت خون و بیماری‌های پوستی کاربرد دارد.»
بادکش درمانی
از روش‌های دیگر طب سنتی در ایران بادکش درمانی است.
بادکش درمانی به شیوه ایجاد مکش در نقاط مختلف بدن گفته می‌شود که برای انبساط عروق بدن و انحراف مواد از نقطه خاص صورت می‌گیرد. انجام بادکش روی بدن افراد فلج شده ناشی از سکته مغزی و قلبی باعث بهبودی می‌شود.
فصد (رگ زدن)
یکی از روش‌های خون‌گیری در طب سنتی فصد است، این عمل باعث دفع بسیاری از سموم بدن به خصوص در مواقع غلبه سودا شده و مواد زائد بدن که در خون رسوب کرده را دفع می‌کند.
برای دردهای مفاصل به ویژه کمردرد سیاتیکی، هموروئید، بیماری‌های گوارشی و... بسیار توصیه شده است.
زالو درمانی
زالو درمانی نیز یکی از روش‌های خون‌گیری طبی محسوب می‌شود که به لحاظ نحوه خون‌گیری و ماده «هیرودین» که توسط زالو به بدن وارد می‌کند در طب سنتی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
هر زالویی اثر درمانی ندارد. در بزاق زالو ماده ضد انعقادی وجود دارد که موجب رقیق شدن خون، باز شدن عروق تنگ و در نتیجه موجب افزایش خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی موضع یا عضو می‌گردد.
دکتر زمانی معتقد است تمام این روش‌های درمانی در جای خود سودمند و مفید  است اما با تشخیص پزشک و کابرد یک یا دو روش می‌توان از بروز بیماری‌ها جلوگیری کرد.
درمان از طریق طب گیاهی یا طب سنتی از طریق خود درمانی امکان‌پذیر نیست و حتما باید با توصیه پزشک انجام گیرد.