جوابیه بانک مسکن و توضیحات کیهان
درپی درج مطلبی در روزنامه مورخ 94/4/10 با عنوان «پول مستضعفین در جیب طبقه متوسط» روابط عمومی بانک مسکن جوابیهای ارسال کرده که بخشی از آن را به همراه توضیحات کیهان ازنظر میگذرانیم.
افزایش سقف تسهیلات 80، 60 و 40 میلیون تومانی خرید (و ساخت) مسکن به ترتیب در شهر تهران، شهرهای بالای دویست هزار نفر جمعیت و سایر مناطق شهری پس از گذشت قریب به 10 سال از آخرین افزایش قابل ملاحظه سقف تسهیلات خرید خانه حسابهای صندوق پسانداز مسکن مورد تصویب شورای پول و اعتبار قرار گرفت... در جهت رفاه هر چه بیشتر خانوارها، پرداخت تسهیلات با نرخ 14 درصد که کمترین نرخ سود تسهیلات در سیستم بانکی کشور و با مدت 12سال که بیشترین مدت تقسیط حال حاضر تسهیلات اعطایی میباشد مصوب گردیده تا پرداخت اقساط در استطاعت تسهیلات گیرندگان باشد.
در طرح پرداخت تسهیلات خرید خانه40، 60 و 80 میلیون تومانی نیز صرفا خانوارهای فاقد مسکن هدف اجرای طرح میباشند که با انجام وظایف پیشبینی شده در قانون اساسی که داشتن مسکن مناسب را حق هر فرد و خانواده ایرانی میداند مطابقت دارد. (با توجه به کمبود منابع در مصوبه شورای پول و اعتبار استفاده از تسهیلات جدید درحال حاضر صرفاً برای خانوارها پیشبینی گردیده است.)
در راستای تأمین منابع لازم جهت اجرای طرح و پرداخت تسهیلات موضوعه، علاوه بر پسانداز متقاضیان نیاز به سایر منابع ضروری میباشد، لذا شورای پول و اعتبار ضمن مصوبه مورخ 94/2/29، تأمین کسری منابع از محل وصولی اقساط طرح مهر را تصویب نمود همچنین با توجه به اینکه نقدینگی حاصل از وصول اقساط مسکن مهر یک بار در زمان پرداخت اولیه تأثیر خود را در افزایش پایه پولی و ایجاد تورم گذاشته است، منابع مذکور کمترین تأثیر را در ایجاد تورم جدید حادث خواهد نمود. کسری منابع طرح (و تأمین آن) یک سال پس از شروع طرح، در سال 1395 آغاز خواهد گردید. خاطرنشان مینماید تمامی اقساط وصولی سال جاری الزاماً بایستی صرف مسکن مهر شود. طرح مسکن مهر نیز ظرف سال جاری و سال آینده پایان خواهد یافت.
مشکلات موجود فعلی درخصوص عدم تکمیل واحدهای مسکن مهر به هیچ وجه مشکل تسهیلات بانکی نبوده و عمدتاً مربوط به عدم تأمین تأسیسات زیربنایی توسط نهادها و سازمانهای ذیربط میباشد. در سراسر کشور حتی یک پروژه را نمیتوان یافت که حائز شرایط دریافت تسهیلات بوده باشد و بانک به دلیل کمبود منابع مالی از پرداخت تسهیلات خودداری نماید.
طبق قرارداد مربوطه، اقساط وصولی بایستی صرف بازپرداخت اقساط بانک مسکن به بانک مرکزی میگردید و با فرض عدم تصویب طرح صندوق پسانداز مسکن یکم، این منابع میبایست به بانک مرکزی عودت میگردید. لذا پول، پول مستضعفین نیست مگر آنکه بانک مرکزی را مستضعف بنامیم.
از دیگر سو با درنظر گرفتن پرداخت تسهیلات با سقفهای جدید (حتی درنظر گرفتن سقف 800 میلیون ریال برای شهر تهران) و درنظر گرفتن اینکه تسهیلات به خانوارهای فاقد مسکن (مشخص است اشخاص مذکور از اقشار ضعیف جامعه هستند که حتی از داشتن واحد مسکونی محروم میباشند) پرداخت میگردد، تسهیلات تعیین شده تکافوی کمتر از نیمی از بهای واحدهای مسکونی در ارزان قیمتترین مناطق شهر را نمیدهد، بدین ترتیب اطلاق لفظ مرفه برای خریداران این واحدها (استفادهکنندگان از تسهیلات موضوعه) دور از انصاف میباشد. (شاید به مثابه یک شوخی همانند آنکه در هنگام افزایش یکباره قیمتها در سال 90 و 91 به برخی افراد میگفتند شما جزء افراد مرفه جامعه بوده، یارانه به شما تعلق نمیگیرد دلیل آن نیز، شما را سوار بر ماشین پراید و درحال خوردن پسته دیدهاند مینماید.)
طرح صندوق پسانداز مسکن یکم طرح دولت برای اقشار متوسط جامعه بوده، طرحهایی از جمله مسکن اجتماعی نیز برای اقشار محرومتر جامعه در دست بررسی و تدوین میباشد.
کیهان:
بخش اعظم توضیحات فوق، شرح و بسط جزئیات تسهیلات جدید خرید مسکن میباشد که پیش از این در شمارههای متعدد در همین صفحه بحث و بررسی و ابعاد سازنده و مخرب آن واکاوی شده است، لذا به جای تکرار توضیحات پیشین، مسئولان محترم را به این مطالب ارجاع میدهیم.
1- تأکید شده است؛ «حتی یک پروژه» را نمیتوان یافت که با مشکل تأمین مالی مواجه باشد! این ادعا از دو جنبه قابل نقد است؛ نخست آنکه، این سخن برخلاف اظهارات مدیر کل اعتبارات بانک مسکن میباشد که گفته بود منابع موجود به هیچ وجه تکافوی نیاز تمامی متقاضیان مسکن مهر را نمینماید.
اما جالبتر آنکه، معلوم نیست این نقد در پاسخ به کدام بخش از مطلب چاپ شده عنوان گردیده است و گویا نویسندگان این جوابیه پاسخ همکاران خود را دادهاند، چرا که در متن یادداشت کیهان تأکید شده است با توجه به مصوبات و مجوزهای موجود، اتمام پروژههای نیمه تمام مسکن مهر با مشکل تأمین اعتبارات مواجه نیست بلکه دلیل راکد ماندن این طرح نگاه غلط مسئولان وزارت راه و شهرسازی است که پیداست با «مزخرف» و «اقتصاد برانداز» خواندن مسکن مهر، اصولا اعتقادی به آن ندارند.
2- هر چند مشخص نیست برداشت نویسندگان جوابیه از مردم مستضعف و حقوق آنان چیست، اما در یادداشت مذکور منظور از «پول مستضعفین» اقساط پرداختی متقاضیان مسکن مهر است که بر اساس «مجوز بانک مرکزی» و در قبال تأخیر در تکمیل خانههای مردم باید به منظور کمک به اتمام آن ها به کار برده میشد. اما مسئولان محترم به جای توضیح علت دستاندازی به این منابع برای تأمین مالی طرحهای مورد نظر خود، سنگ حق و حقوق بانک مرکزی را به سینه میزنند!
3- بر هیچ کس پوشیده نیست اقساط بالای یک میلیونی این وامها و بازپرداخت بیش از 160 میلیون تومان در بازه 12 ساله در ازای دریافت 80 میلیون تومان که 50 درصد آن هم باید به مدت حداقل یکسال سپردهگذاری شود از دسترس طبقه ضعیف و حتی متوسط جامعه دور است. مضافاً آنکه در مطلب کیهان با استفاده از اطلاعات موجود و با استناد به دادههای مرکز آمار از دهکهای درآمدی جامعه، عنوان شده است این وام دور از دسترس قشر غیر مرفه بوده و برای دهکهای درآمدی هشتم و بالاتر قابل بهرهبرداری است، که گویا مسئولان محترم بانک مسکن دادههای رسمی مرکز آمار را نیز زیر سوال میبرند!
در پایان باید خاطرنشان کرد: آفت اصلی مشکل مسکن در کشورمان همان نگاه نادرست متولیان امر است که به جای تکیه بر تولید مسکن مدام به دنبال راههایی برای توسعه واسطهگری و خرید و فروش در این حوزه میگردند، این نگاه غلط در ادامه همان سیاستهایی است که با اجرای آن در دهه هفتاد وزیر محترم راه و شهرسازی را رکورددار رشد اجاره بهای مسکن در 30 سال اخیر کرد!