سرویس اقتصادی-

در بازار طلا علاوه بر مذاکرات هسته ای، تحولات بین‌المللی خصوصا بحران حوزه یورو نیز با یکه‌تازی یونان بر قیمت جهانی این فلز گرانبها اثرگذار بود. سکه تمام بهار آزادی که دو هفته پیش با کاهش تا سقف 907 هزار تومان خبر ساز شده بود، در پایان مبادلات هفته گذشته به قیمت 875 هزار تومان خرید و فروش شد تا رکوردی جدید در هفته‌های اخیر بر جای گذاشته باشد. بازار ارز نیز همچون طلا با روند کاهشی همراه بود بطوری که دلار در آخر هفته به 3 هزار و 265 و یورو به 3 هزار 615 تومان رسید.
یکشنبه گذشته بود که یونانی‌ها با رأی بالای 60 درصدی در یک همه‌پرسی، به سیاست‌های ریاضتی اتحادیه اروپا و طلبکاران بین‌المللی خود «نه» گفتند تا یورو را با بحران مواجه کنند. بحران حوزه یورو که از سوی نشریه انگلیسی ایندیپندنت بزرگترین بحران سیاسی تاریخ اتحادیه اروپا نامیده شد، سر و صداهایی را درباره شمارش معکوس سقوط یورو بلند کرد و تغییراتی گسترده را در بازارهای جهانی طلا و سرمایه موجب شد.
لرزه‌های وین
اما از سوی دیگر فضای روانی حاکم بر بازار سرمایه (بورس) بیش از هر چیز متأثر از اخبار رسیده از هتل کوبورک وین بود. شاخص کل بورس تا پیش از دهم تیرماه یعنی ضرب‌الاجل اولیه توافق هسته‌ای با شیبی ملایم افزایش می‌یافت ولی با تمدید یک هفته‌ای مذاکرات و گسترش شایعاتی مبنی بر نهایی شدن توافق، این شاخص به کانال 65 هزار واحد وارد شد و در روزهای پایانی هفته گذشته نیز توانست قله 66 هزار واحدی را تجربه کند. رقمی که آخرین بار یعنی حدود دو ماه پیش یعنی در اوایل اردیبهشت به دست آمده بود.
بر این اساس خبرهای مذاکرات که از اوایل هفته پیش روی موج مثبت مخابره می‌شد جو مثبتی را بر ساختمان شیشه‌ای خیابان حافظ حاکم نمود و با افزایش تقاضای هیجانی در این بازار، شاخص را با خیال خوش به استراحت پایان هفته روانه کرد. اما به نظر می‌رسد با موضع‌گیری متفاوت اوباما و کری و توئیت‌های ظریف و لاورف در روزهای تعطیل هفته گذشته، روزهای چندان روشنی پیش روی بورس اوراق بهادار قابل تصور نیست تا این حباب در آغاز شکل گرفتن خالی شود.
اما از آنجایی که مذاکرات همچنان به نتیجه قطعی نرسیده است، گمانه زنی‌ها نیز در رابطه با نتایج احتمالی آن ادامه دارد. کارشناسان اعتقاد دارند حتی اگر غربی‌ها به وعده‌های ابتدایی خود مبنی بر لغو تحریم‌ها وفا کنند، هرچند برخی صنایع که ارتباط بیشتری با واردات دارند تا اندازه‌ای منتفع خواهند شد، اما تجربه نشان داده نباید چندان به این وعده‌ها دل خوش کرد. از سوی دیگر و از آنجایی که رفتار سهامداران براساس خوشبینانه‌ترین برآورد از متن تفاهمنامه صورت می‌گیرد، لذا بیش از آنچه تا کنون رخ داده است نمی‌توان روند افزایشی برای شاخص کل بورس متصور بود و از این پس و با رسانه‌ای شدن متن نهایی توافق احتمالی، باید منتظر نحوه مواجهه بورس با واقعیتهای متن فوق و ریزش احتمالی قیمت‌ها و صف‌های طولانی فروش بود.
صرافت سعودی‌ها
اتفاق مهم دیگری که هفته گذشته رخ داد باز شدن درب‌های بورس عربستان به روی سرمایه‌گذاران خارجی بود.سعودی‌ها که خود را شدیداً در رقابت با ایران در تمام حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی می‌بینند، با این تصمیم امکان حضور مستقیم سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید حداکثر 49 درصد سهام شرکتهای خود را فراهم کردند.
سعودی‌ها که با پیروی از سیاست‌های نفتی آمریکا و کاهش شدید قیمت نفت در ماههای گذشته حالا با پیش‌بینی کاهش رشد اقتصادی و افزایش کسری تولید ناخالص ملی مواجه شده‌اند، شاید می‌خواهند با گشودن دروازه‌های بورس خود در راستای جبران معضل کاهش رشد باشند اما در هر صورت بررسی نحوه مواجهه این کشور با اتفاق اخیر و تأثیراتی که از آن می‌پذیرد برای دولتمردان کشورمان که سرازیر شدن سرمایه‌های خارجی به کشور را یکی از نتایج مذاکرات فعلی قلمداد می‌کنند درس‌آموز است.
با این حال اظهارنظرهای طرفهای ایرانی و غربی درباره مذاکرات، آینده مثبتی را نشان نمی‌دهد، به علاوه آمارهای رسمی بین‌المللی نشان داده‌اند در یکسال پس از تفاهم اولیه در ژنو سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بیش از 30 درصد کاهش یافته است، بنابراین آشکارا تأیید می‌شود که چه توافق به سرانجام برسد و چه نرسد چندان امیدی به خیر سرمایه‌های خارجی نیست، لذا آنچه باید به عنوان ستون فقرات تأمین سرمایه بورس و بطور کلی اقتصاد کشور قرار گیرد، سرمایه و توان داخلی است که دولت می‌تواند با جهت دادن نقدینگی 800 هزار میلیارد تومانی به بازارهای پولی و مالی به جای رشد واسطه‌گری به تقویت این بازارها کمک کند.