گزارش خبری کیهان از دورنمای مبهم مذاکرات
هم توافق هم تحریم آمریکا هر دو را میخواهد!
مذاکرات ایران و 1+5 در وین در حالی ادامه دارد که شواهد نشان می دهد تلاش همزمان و موازی آمریکا برای رسیدن به توافق نهایی و حفظ زیرساخت تحریم ها علیه ایران، دورنمای مبهمی را درباره سرنوشت این مذاکرات طولانی ایجاد کرده است.
راهبرد واشنگتن در قبال جمهوری اسلامی ایران در سطحی کلان تر از موضوع چالش هستهای قابل ارزیابی است و بر این اساس نیز به جرات میتوان گفت نگاه آمریکایی ها به مسئله تحریمها علیه کشورمان، یک ابزار تقابلی است و کنار گذاشتن این حربه نیز منوط به ایجاد تغییری بنیادین در راهبرد واشنگتن دارد.
در عین حال دولت باراک اوباما به شدت به توافق هسته ای با ایران نیاز دارد. این توافق میتواند به نوعی ناکامی های متعدد کاخ سفید را جبران کرده و آمریکا این توافق را به عنوان سند پیروزی بر جمهوری اسلامی عرضه کند. این دو موضوع متناقض، واشنگتن را بر سر دوراهی قرارداده است. دو راهی رسیدن به توافق یا حفظ رژیم تحریم ها.
اخبار منتشر شده از وین نیز حاکی است، بحث تحریم ها یکی از اصلی ترین گره های مذاکراتی است و آمریکایی ها با انواع و اقسام ترفندها میخواهند از زیر بار لغو یکجای تحریم ها، همزمان با توافق هسته ای، شانه خالی کنند و یکی از علل تمدیدهای مکرر مذاکرات نیز چیزی جز این نیست. موضوعی که در سخنان عراقچی بطور آشکار و در سخنان جان کری تلویحاً به آن اشاره شده است.
بحث تحریم ها و تحقیق و توسعه حل نشده است
«عباس عراقچی» عضو ارشد تیم مذاکره کننده هستهای ایران در برنامه «نگاه یک» که شامگاه شنبه در خصوص آخرین روند مذاکرات هستهای انجام گرفت، با بیان اینکه فضای مذاکرات بسیار جدی است و بحثها به صورت فشرده در جریان است، اظهار داشت: طولانی شدن مدت به نفع مذاکرات نیست. مقید به زمان هستیم، ولی اسیر زمان نیستیم. ما مقید به توافق خوب هستیم.
عراقچی با بیان اینکه توافق نهایی حدود 20 صفحه است، تصریح کرد: این توافق 5 ضمیمه مختلف دارد که در مجموع این توافق با ضمائم فکر میکنم حدود 70 الی 80 صفحه باشد.هیچیک از متون ما چه ضمایم و چه متن اصلی کامل نشده است و همزمان جلسات مختلف جریان دارد.
وی افزود: فکر نمیکنم تمدید به نفع ما باشد، اما اگر لازم باشد این کار را انجام خواهیم داد.
معاون وزیر امور خارجه اظهار داشت: ما اجازه نمیدهیم زمان برای ما تصمیم بگیرد آنچه برای ما تصمیم میگیرد اصول و چارچوبهای ماست که توسط بالاترین سطوح کشور به ما ابلاغ شده و ما در آن چارچوب حرکت میکنیم. قطعاً مذاکرات با توافقی که از نظر ما خوب نباشد پایان نخواهد یافت.
عراقچی خاطرنشان کرد: اگر به 16 تیر برسیم و آنچه خواستمان است برسیم توافق خواهیم داشت و در غیر این صورت ترجیح میدهیم دست خالی به تهران بازگردیم.
وی در خصوص محتملترین سناریوی غربیها گفت: اگر به توافق برسیم و همه اسناد نهایی شود، آیا با رسیدن به آن میتوان گفت که توافق داریم که جواب منفی است. باید مراحل قانونی در کشورها طی شود که در آمریکا کنگره خواسته که این نهاد توافق را بررسی کند و مجلس ما نیز در مصوبه اخیر خود خواست که به این نهاد ارائه شود و اگر در 16 تیر به یک جمع بندی از توافق برسیم هنوز توافقی نداریم تا این روال قانونی طی شود که پس از آن دولت ها و کشورها اعلام میکنند که توافق داریم و توافق به دست آمده رسمیت مییابد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ادامه داد: این روند یک ماه یا بیشتر زمان میبرد و در روز توافق است که غرب تحریمهای خود را لغو میکند و ایران مقدمات اجرای کار را فراهم میکند.اگر 16 تیر به توافق برسیم متن توافق حتما منتشر میشود، اما روز توافق باید روند خود را در کشورها طی کند البته شورای امنیت این موضوع را تائید خواهد کرد. ترجیح است که وقتی به جمع بندی برسیم و توافق اعلام شود شورای امنیت بعد از آن قطعنامه جدید را صادر و آن را تائید خواهد کرد.
باید مشکل همزمانی در لغو تحریم ها رفع شود
عراقچی افزود: در خصوص لغو فوری تحریمهای مالی، اقتصادی و بانکی نیز اظهار داشت: در روز توافق تمامی تحریمهای اقتصادی و مالی اتحادیه اروپا، آمریکا و شورای امنیت یکجا لغو و متوقف میشود و همزمان نیز اقدامات ما انجام میگیرد که البته همزمانی اقدامات ما و آنها مشکلی است که باید به گونهای رفع شود.
وی تصریح کرد: موضوع تحقیق و توسعه نیز از موارد مورد اختلاف است.
معاون وزیر خارجه در ادامه گفت:اگر به 16 تیر برسیم و آنچه خواستمان است برسیم توافق خواهیم داشت و در غیر این صورت ترجیح میدهیم دست خالی به تهران بازگردیم.
عراقچی در خصوص اینکه تحریمهای صرفاً هستهای چه بخشی از تحریمها را در بر میگیرد؟ گفت: بخش اعظمی از تحریمها مرتبط با هستهای هستند و تحریمهای حقوق بشر و تروریسم بخش کوچکی را شامل میشوند.
وی درباره تحریمهای چند منظوره نیز اظهار داشت: قوانینی را کنگره آمریکا تصویب کرده است و این یک قسمت سخت مذاکره ماست.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای خاطرنشان کرد: سعی کردیم به شیوههای مختلف راه سوء استفاده از این چند منظوره بودن برخی از تحریمها را ببندیم ولی از نظر ما بخش اعظمی از تحریمها که مرتبط با هستهای هستند در اثر توافق هستهای برداشته خواهند شد.
عراقچی در ادامه گفت: آژانس در طول اجرای توافق نهایی نقش ویژهای در راستی آزمایی اقدامات ایران خواهد داشت.
وی با بیان اینکه البته ما تجربه خوبی از همکاری با آژانس نداریم، گفت: ولی آنچه در طول برنامه جامع اقدام مشترک رخ میدهد مجموعه اقداماتی است که آژانس به صورت کمی انجام دهد.در طول دوره اجرای توافق ژنو آژانس به خوبی به وظایف خود عمل کرد. البته اینگونه نیست که با اطمینان صد در صد نسبت به آژانس رفتار کنیم.
حضور وزرای خارجه ۵+۱ در وین
دیروز(یکشنبه) در پنجمین روز تمدید یک هفتهای مذاکرات هسته ای ایران و 1+5، محمدجواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و آمریکا برای یازدهمین بار به گفتوگو نشستند.
به گزارش خبرگزاری ها، وزرای خارجه کشورهای روسیه، فرانسه، انگلیس و آلمان نیز روز گذشته(یکشنبه) وارد وین شدند.
همچنین قرار است که وانگ یی، وزیر خارجه چین نیز امروز(دوشنبه)به این مذاکرات بپیوندد.
کری: هنوز جایی که باید باشیم نیستیم
همچنین عصر دیروز به وقت ایران، «جان کری» وزیر امور خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران در مقابل هتل کوبورگ وین حضور یافت.
وی گفت: الان زمان آن است که ببینیم که به توافق نزدیک هستیم یا نه.پیشرفت واقعی داشتیم و تا این حد به توافق نزدیک نبوده ایم و چیزی جز توافق خوب را قبول نخواهیم کرد.
کری اضافه کرد: تیم های ما سخت کار میکنند و ما در رسانه ها مذاکره نمی کنیم و سعی می کنیم در زمانی که تعیین کرده ایم کار را تمام کنیم. ما فقط به دنبال توافقی خوب هستیم. اوباما هم این را گفته است.
وی گفت: اوباما گفته که ما ٤ مسیر دستیابی به بمب را ببندیم اما هنوز به توافق نرسیده ایم و امکان رسیدن به توافق با ایران طی این هفته وجود دارد.
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه سخنان خود گفت: ایرانیها هم خیلی تلاش میکنند.همه به سختی تلاش میکنند و به همین دلیل این دو متفاوت است. امیدواریم که بتوانیم کار را به انجام برسانیم اما تأکید میکنم که هنوز به آنجا نرسیدهایم.
جان کری گفت: ما هنوز در جایی که باید در چندین موضوع بسیار سخت قرار داشته باشیم نیستیم. من با ظریف موافقم که تا کنون این میزان [به توافق] نزدیک نبودهایم.
بعید است ابعاد احتمالی تا پایان سال حل شود
نیویورک تایمز با اشاره به اظهارات رئیس آژانس انرژی اتمی در گزارشی نوشت: بعید است موضوع ابعاد احتمالی نظامی تا پایان سال کاملا حل شود.
در ادامه گزارش آمده است: مقام آمریکایی گفته که در صورت دسترسی آژانس به دانشمندان، مدارک و برخی مکانها در ایران، برطرف شدن شک و شبهه آژانس و کلید خوردن روند برداشته شدن تحریمها حتی پیش از توافق ایران و 1+5 ممکن خواهد بود. یک مقام بلندپایه دولت آمریکا هم ضمن تأئید این مطلب گفت: آمریکا برای شروع روند برداشتن تحریمهای ایران «نمیتواند منتظر گزارش آژانس باشد»؛ وی گفته: «ما منتظریم ببینیم که به آنها (بازرسان آژانس) دسترسیهای مورد نیازشان داده شده است.
مخالفت تیم مذاکره کننده ایران
با رفع تدریجی تحریم ها
خبرگزاری روسی اسپوتنیک در گزارشی نوشت: هیات مذاکره کننده ایران با رفع تدریجی تحریم ها مخالفت کرده است.
تاکید بر لزوم لغو تحریم ها همواره از مواضع کلیدی ایران در مذاکرات هستهای بوده و خبرگزاری های مطرح غربی این موضوع را یکی از موارد مهم اختلافی تهران و گروه 5+1 برای رسیدن به توافق جامع هستهای اعلام کردهاند.
از سوی دیگر، ترافیک خبری روزهای اخیر درباره موافقت تهران با لغو تدریجی تحریمها مهمترین خط خبری برخی رسانههای غربی بود تا در روزهای پایانی مذاکرات فشار را بر روی ایران برای پذیرش این موضوع افزایش دهند.
در بخش دیگری از گزارش اسپوتنیک آمده است: در صورت شکست مذاکرات هستهای، ایران مفاد و محتوای گفتوگوهای هستهای را از حالت محرمانه درآورده و آنها را منتشر و علنی میکند.
خبرگزاری شینهوآ نیز در گزارشی اعلام کرد: طرح انتقال اورانیوم ایران به روسیه در وین در دست بررسی و مذاکره است.
شبکه خبری روسیا الیوم نیز در خبری فوری به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که ایران و 1+5 درباره اراک و فردو به توافق نهایی رسیدند.
دولت اوباما برای دستیابی به توافق
به هر کاری دست میزند
نشریه ساندی تایمز با اشاره به نیاز دولت آمریکا به توافق هسته ای در گزارشی نوشت: دولت باراک اوباما برای دستیابی به توافق تاریخی هستهای با ایران در هفته جاری به هر کاری دست میزند.
یک دیپلمات آمریکایی دخیل در مذاکرات هستهای ایران گفته است: اوباما خواهان این [توافق] است تا میراثی برای ریاست جمهوری خود به جا بگذارد.
از سوی دیگر،«هیلاری کلینتون» نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری و وزیر خارجه سابق آمریکا که این روزها سخت در حال برگزاری سخنرانی های انتخاباتی است، ضمن حمایت از مذاکرات هستهای ادعا کرد: ایران همچنان حامی تروریسم است.