نگاهی به توانایی تیمهای پایه شهرستانی در تامین آتیه فوتبال کشور( بخش پایانی)
از خم کوچههای خاکی تا هزار چَم استعدادیابی(گزارش روز)
گالیا توانگر
هر روز بر تعداد تماشا گران و طرفداران تیمهای بومی شهرستانی نظیرتراکتورسازی تبریز، سپاهان اصفهان، ذوبآهن اصفهان، فولاد خوزستان و ملوان انزلی و حتی تیمهایی که در گذشته کمتر تماشاگر داشتهاند نظیر نفت تهران و صبای قم افزوده میشود. به نظر میرسد توجه به تیمهای شهرستانی و ضرورت تقویت تیمهای پایه شهرستانی را باید از مطبوعات ورزشی و رسانه ملی آغاز کرد. این امر به حدی مهم و ضروری است که اگر بگوییم آینده فوتبال کشورمان در گرو این مهم است، گزاف نگفته ایم. نقدها و بحثها که از مطبوعات قوت بگیرد،مطمئنا تابوهای گذشته فرو ریخته و افقهای تازهای در آینده فوتبال کشورمان گشوده میشود.
در این نقدها میتوان موفقیت چشمگیر برخی تیمهای شهرستانی در استعدادیابی و برعکس دلایل افول برخی تیمهای شهرستانی که چندین و چند سال قدمت داشته - اما هماکنون جز نامی در غبار تاریخ ازآنها برده نمیشود- را ریشه یابی کرده و به ارائه راهکارهایی برای بالندگی هر چه بیشترتیمهای شهرستانی و نیز نجات تیمهایی که در مرز مرگ و زندگی دست و پا میزنند، جستوجو کرد. بدیهی است با تولد بازیکنان جدید و خوش آتیه دل نگرانیها برای تامین آتیه فوتبال کشورمان و ستارههای تیم ملی نیز به حداقل خواهد رسید. شایسته نیست با این همه استعدادی که در بین جوانان فوتبالی خود سراغ داریم، خدای نکرده شاهد روزهایی باشیم که بازیکنان وارداتی در تیم ملی برایمان پا به توپ بزنند.
تخصیص درصدی از بودجه باشگاهی
به تولید بازیکن
رسول کربکندی (متولد ۷ بهمن ۱۳۳۱ در اصفهان) بازیکن سابق و مربی فعلی فوتبال ایران، در گذشته دروازهبان تیم ملی فوتبال ایران بوده و در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین در تیم ملی حضور داشت. وی همچنین بازیکن باشگاه ذوبآهن اصفهان بوده است. او در سمت مربیگری توانست تیم فوتبال ذوبآهن اصفهان را به مقام قهرمانی در جام حذفی ۸۲-۱۳۸۱ و نایب قهرمانی لیگ برتر ۸۴-۱۳۸۳ برساند.
مربی سابق ذوب آهن صراحتا به گزارشگر کیهان میگوید: «چنانچه درصد اندکی از بودجه هر باشگاهی که به تیمهای بزرگسال اختصاص دارد، صرف استعدادیابی و تقویت تیمهای پایه شود، زیر ساخت فوتبال کشورمان رشد چشمگیری پیدا خواهد کرد. برای مثال باشگاه فولاد یک کار منطقی و حساب شده را دنبال کرد که الان هم نتیجه خوب این قبیل برنامهریزیهای منسجم عایدش شده است. اگر همه باشگاههای ما در گام نخست امکانات سخت افزاری فراهم کنند، سپس برنامهریزی اصولی داشته باشند و بودجه مناسب در اختیار بگیرند، تیمهای پایه خود را رشد داده و آتیه خود و فوتبال کشور را تامین میکنند.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا شما موافق تشکیل قطب استعداد یابی در کشور با تکیه بر پتانسیل برخی استانهای پیشرو در بها دادن به تیمهای پایه هستید؟ میگوید: «وقتی باشگاهها و مدارس فوتبال ما هم وغمشان کشف استعدادها شد، فدراسیون هم میتواند استعدادیاب حرفهای در اختیار باشگاهها قرار دهد. چنانچه فدراسیون مسابقات منطقهای با تکیه به قطب شدن و محور قرار گرفتن برخی استانها در چهار جهت شمال، جنوب، غرب و شرق کشورترتیب دهد این استعداد یابهای حرفهای میتوانند در مسابقات منطقهای حضور داشته و به چرخه کشف استعدادها کمک کنند.»
مسئولین فوتبال هنوز به اهمیت تیمهای پایه پی نبردهاند
نقطه ثقل استعدادیابی بدون شک باشگاهها هستند. روشن است که باشگاهها برای پرداختن به تیمهای پایه خود چه در شهرستان و چه در پایتخت باید بودجهای در اختیار داشته باشند.ضمن اینکه شرح وظایفی در همین رابطه از سوی فدراسیون داشته باشند.
بهمن فروتن(متولد ۱۴ بهمن ۱۳۲۵ تهران) دارای مدرک آ مربی گری فیفا و مربی سابق تیم های پرسپولیس ،شموشک نوشهر،داتیس خرم آباد،مس رفسنجان در گفت و گو با گزارشگر کیهان توضیح میدهد: «متاسفانه هنوز هم رویکرد غالب این است که باشگاهها برای تیمهای بزرگسالشان-آن هم تیم یکشان- هزینه میکنند، اما برای تیمهای پایه خود بودجهای اختصاص نمیدهند. این نشان میدهد که دستاندرکاران فوتبال ما به اهمیت پرورش تیمهای پایه پی نبرده لذا برای رشدشان برنامه خاصی ندارند. باشگاه از طرف فدراسیون نه بودجهای برای تیم پایه دریافت میکند و نه موظف است که تولید بازیکن را به صورت سفت و سخت دنبال کند.»
عضو هیئتمدیره کانون مربیان فوتبال ایران در ادامه به چالش دیگری در مسیر استعدادیابی اشاره کرده ومی گوید: «برخی از استعدادها از کودکی وارد تیمهای پایه باشگاهی ما میشوند.بعد از 6 -7 سال آموزش وقتی به 18 سالگی میرسند به دلیل بحث سربازی از تیم و آموزش فاصله میگیرند. باید برای این قبیل استعدادها و شرایط سربازیشان حتیالامکان راهکارهایی ارائه شود.»
اگرچه خیلی از کارشناسان فوتبال برخصوصیسازی باشگاهی تاکید دارند، اما فروتن معتقد است که استعداد یابی باید از طرف مسئولان فوتبال کشور انجام شود. وی میگوید: «اقتصاد ما دولتی است. من معتقدم خصوصیسازی راه به ناکجا آباد میبرد.استعدادیابی باید واقعا از طرف مسئولان فوتبال کشور انجام شود. مسئولان فوتبال کشور باید به تیمهای پایه نوجوانان و جوانان توجه ویژه داشته باشند. ولی چون هنوز اهمیت رسیدگی به تیمهای پایه بهطور کامل تبیین نشده همان اندک کارهایی هم که صورت میگیرند، عمق ندارند.»
جابه جایی و بهکارگیری بازیکن در قرق دلالان!
فروتن در سه هفته پایانی فصل ۲۰۹-۲۰۱۰ سرمربیگری تیم ترکیماسپور را که در رده هفدهم لیگ منطقهای شمال آلمان (دسته چهارم) قرار داشت را پذیرفت و این تیم را که در16 بازی موفق به برد نشده بود در سه بازی باقیمانده به پیروزی رساند و از سقوط نجات داد. وی با استناد به تجربه مربیگری خود در کشور آلمان برایمان توضیح میدهد: «وقتی استعدادیابی صورت میگیرد این سوال پیش میآید که استعدادهای کشف شده را به کجا ببریم؟ خیلی از کشورها نه تنها نیاز تیمهای خود را رفع میکنند، بلکه صادرات بازیکن هم دارند. درآلمان در سال 2000 میلادی کارشناسان فوتبال و دست اندرکاران این رشته به این نتیجه رسیدند که فوتبالشان کمکم دارد عقب نشینی میکند، بنابراین با یک برنامهریزی منسجم و اصولی درمراکز استانهایشان دست به استعدادیابی زدند. سپس استعدادهای کشف شده را از سطح تیمهای شهرستانی (بومی) تا تیمهای رده یک باشگاههای بنام وحتی دسته یک لیگ وتیم ملی توزیع کردند. اینکه شما شاهد بودید درجام جهانی گذشته، آلمان به آن خوبی درخشید، بدون پرداخت هزینه و بدون برنامهریزی منسجم و تنها از روی شانس به دست نیامده بود.»
این سر مربی کار آزموده کشورمان گله مندانه میگوید:« تا زمانی که فساد در فوتبال وجود دارد من اساسا به هیچ جوانی توصیه نمیکنم بازیکن حرفهای فوتبال بشود! متاسفانه جابه جایی بازیکنان واستفاده از استعدادها سفارشی بوده و براساس رای و نظر دلالان و باندها صورت میگیرد.دلالان بر همه بخشهای فوتبال کشور چیره شدهاند. برای مثال تبانی میکنند وبه فلان بازیکن توصیه میشود که در زمین به خودش گل بزند و اخراج شود! در چنین شرایطی فوتبال سالم ونشاطانگیز نمیتواند تبلور یابد.واقعیت این است که یک لیست بلند بالا از دلالان فوتبال وجود دارد که هنوز هم رو نشده و در میان اسامی نام برخی آدمهای سرشناس دیده میشود. واقعیت دیگر اینکه متاسفانه من تا به حال یاد ندارم رئیس فدراسیونی بیاید که برنامه اصلی خود را مبارزه با فساد اعلام کند. همین مسائل باعث شده که فوتبال ما از استعدادهای واقعی که بعضا از شهرستانها بر میخیزند، تهی شده و نتواند به درجات بینالمللی مورد انتظار دست یابد. اما دررشتههای دیگری که فساد کمتر است نظیر والیبال،کشتی، وزنهبرداری شاهد رشد روزافزون این قبیل رشتهها هستیم.»
تلاش مدیریتی
در ارتقای تیمهای پایه شهرستانی
روزهای واپسین سال 93 را بدون تردید میتوان مهمترین اتفاق فوتبالی استان بوشهر در روند رو به رشد فوتبال پایه و عملکرد تاثیرگذار هیئت فوتبال بوشهر ارزیابی کرد. تا آنجا که عملکرد این استان در ترقی تیمهای پایه اش - از صفر به نمره قابل قبول- میتواند الگو در خور توجهی پیش روی همه استانهای کشور باشد. شاهین بوشهر در فصل آینده مسابقات فوتبال کشور در دو رده سنی نوجوانان و جوانان در لیگ برتر فوتبال ایران حضور دارد و ایرانجوان نیز در امیدها لیگ برتری خواهد بود، در طول دو دهه گذشته فوتبال پایه مانند اکنون مورد توجه قرار نگرفته که جای امیدواری دارد. این در حالی است که فوتبال در رده سنی بزرگسال این خطه علیرغم اینکه در طول تاریخ فوتبال کشورمان همیشه ستارگان خوبی به تیمهای بزرگ معرفی کرده تحت تاثیر بیمهریها،کمبود بودجه و نبود مدیریت هدفمند از آسیبهای جدی رنج میبرد.جای بسی خوشحالی ست که توجه و ارتقای تیمهای پایه در این خطه بابی از امیدهای تازه را پیش روی فوتبال دوستان گشوده است. عملکرد مثبت هیئت فوتبال استان جهت رایزنیها و لابیهای مفید برای گرفتن میزبانیهای متعدد و حضور مربیان تیمهای ملی در تیمهای پایه استان سبب شده انگیزه و نشاط را نزد جوانان بوشهری بیشتر کند. در همین سال راهاندازی لیگ مدارس فوتبال برگ برنده دیگری بود که هیئت فوتبال استان رو کرد. لیگی پویا که البته دچار نواقصی هم بود، اما انصافاً برگزاری آن به صورت لیگ و هفته هفته، آیندهسازان فوتبال بوشهر را به آینده و دیده شدن امیدوار کرد. نمونه بارز این تلاشها حضور معین رضایی بازیکن آیندهدار مدرسه فوتبال ستارگان در جمع نفرات نهایی تیم ملی دانشآموزی ایران بود.
آوازه تلاشهای تیمهای پایه در استان بوشهر به حدی بود که حمید علیدوستی سرمربی تیم ملی نوجوانان و فریدون معینی رئیس کمیته جوانان را برای دور آخر استعداد یابی مناطق نهگانه کشور در رده سنی نوجوانان (فروردین ماه 94) به بوشهر کشاند. بدون شک این دست تلاشها میتوانند در مراکز تمامی استانهای کشور متمرکز شود. چرا که ما معتقدیم تمام مناطق آب و هوایی کشور میتواند محل خیزش استعدادهای فوتبالی کشورمان در پستهای مختلف باشد. علیدوستی چندی پیش در روند استعداد یابی برای تیم ملی نوجوانان از سطح مناطق نهگانه کشورصراحتا عنوان کرده بود: «در طی این چرخه استعدادیابی توانستیم بازیکنان نوجوان آتیه داری در حد مهدوی کیا شناسایی کنیم.»
ارتقای تیمهای آسیایی
با تکیه بر بالندگی تیمهای پایه
حمید علیدوستی سرمربی تیمملی فوتبال نوجوانان ضمن اعتقاد به اینکه حضور در بازیهای غرب آسیا، نوجوانان را برای شرکت در رقابتهای مقدماتی قهرمانی آسیا آماده و هماهنگتر خواهد کرد،به این نکته اشاره دارد که در حال حاضر هیچ تیمی در آسیا و رده سنی جوانان با صفت ضعیف توصیف نمیشود. وی میگوید:«حتی تیمهایی چون هند به مدد برنامهریزیهای خوبی که داشتهاند و استعدادیابیهایی که از دل تیمهای پایه انجام داده اند،توانستهاند کلکسیونی از بازیکنان مستعد را در تیم ملی جوانان خود گرد هم آورند.»
سرمربی تیم ملی نوجوانان درباره گروهبندی ایران در رقابتهای مقدماتی قهرمانی آسیا میگوید: «با تیمهای هند، لبنان و بحرین همگروه شدیم. همه تیمها در آسیا پیشرفت کردهاند و هیچ تیم آسانی وجود ندارد. هند نزدیک به چهار سال است روی تیمهای پایه سرمایهگذاری کرده و پیشرفت خوبی در این زمینه داشتهاند.بحرین هم تیم خوبی دارد و لبنان هم حریف ضعیفی نیست. ما نیاز به یک برنامهریزی دقیق و منظم داریم. مطمئنا تعطیلات یک ماهه (زمان امتحانات مدارس و عدم حضوربازیکنان محصل در تیم ملی جوانان) باعث اُفت بدنی بازیکنان شده است و در اردوهای آتی باید تمرینات آمادگی جسمانی و بدنسازی را جزو مهمترین برنامههای خود قرار دهیم. باید شبانه روز کار کنیم. البته بازیکنان با چند جلسه در اردو و مرور حرکات تاکتیکی، آمادگی خود را از این حیث به دست خواهندآورد.»
وی درباره مراحل آمادهسازی تیمش میگوید: «با توجه به اینکه اکثر بازیکنان تیم ملی در حال حاضر مشغول امتحانات خود هستند، فعلا اردویی نداریم و آخرین اردوی ما 26 اردیبهشت ماه به پایان رسید و به واسطه آن موفق شدیم استعدادهای نوجوان شهرهای دیگر را هم شناسایی کنیم.از بین این بازیکنان 30 نفر به اردوی آینده ما دعوت خواهند شد که ما با آنها کار را دنبال میکنیم. 25 خرداد اولین اردوی ما بعد از پایان مدارس است و تا آغاز مسابقات اردوهای تیم ملی را بهطور مرتب ادامه خواهیم داد، چرا که اردوهای فشرده بازیکنان را آمادهتر میکند و میتواند موفقیت ما را در رقابتهای انتخابی قهرمانی آسیا تضمین کند.»
به گزارش سایت رسمی فدراسیون، تیمملی فوتبال نوجوانان که خود را برای مسابقات مقدماتی قهرمانی آسیا آماده میکند، 25 خرداد اولین اردوی خود را بعداز تعطیلات مدارس برگزار میکند. بر همین اساس از سوی حمید علیدوستی 30 بازیکن به این اردو دعوت شدند. اسامی بازیکنان دعوت شده به شرح زیر است: تهران: عارف محمدعلی پور، امیرحسین اسماعیلزاده، مهرداد زارعی، طاها شریعتی، ذبیحاله کوهکن، محمدرضا میرزاده، علیرضا سرداری، محمدرضا داوری، عرفان صادقیاصل، سعید آهنی، عبدالرئوفنجاری، امیرحسین خدامرادی، امیرحسین حسینپور، کریم باوین/اصفهان: محسن معظمی گودرزی، امیرسامان رنجبر، علی زنبوری، مهرداد عباسی/خوزستان: محمد شریفی، وحید نامداری، معراج اسماعیلی، علیرضا سواری، علی غلام زاده/هرمزگان: محمد قادری، محمد امین رضایی/فارس: امیر محمدی نژاد/گیلان: مبین عشایر/اردبیل: میلاد نجفی/بوشهر: رسول غلامی/خراسان شمالی: محمد نیری.
هر روز بر تعداد تماشا گران و طرفداران تیمهای بومی شهرستانی نظیرتراکتورسازی تبریز، سپاهان اصفهان، ذوبآهن اصفهان، فولاد خوزستان و ملوان انزلی و حتی تیمهایی که در گذشته کمتر تماشاگر داشتهاند نظیر نفت تهران و صبای قم افزوده میشود. به نظر میرسد توجه به تیمهای شهرستانی و ضرورت تقویت تیمهای پایه شهرستانی را باید از مطبوعات ورزشی و رسانه ملی آغاز کرد. این امر به حدی مهم و ضروری است که اگر بگوییم آینده فوتبال کشورمان در گرو این مهم است، گزاف نگفته ایم. نقدها و بحثها که از مطبوعات قوت بگیرد،مطمئنا تابوهای گذشته فرو ریخته و افقهای تازهای در آینده فوتبال کشورمان گشوده میشود.
در این نقدها میتوان موفقیت چشمگیر برخی تیمهای شهرستانی در استعدادیابی و برعکس دلایل افول برخی تیمهای شهرستانی که چندین و چند سال قدمت داشته - اما هماکنون جز نامی در غبار تاریخ ازآنها برده نمیشود- را ریشه یابی کرده و به ارائه راهکارهایی برای بالندگی هر چه بیشترتیمهای شهرستانی و نیز نجات تیمهایی که در مرز مرگ و زندگی دست و پا میزنند، جستوجو کرد. بدیهی است با تولد بازیکنان جدید و خوش آتیه دل نگرانیها برای تامین آتیه فوتبال کشورمان و ستارههای تیم ملی نیز به حداقل خواهد رسید. شایسته نیست با این همه استعدادی که در بین جوانان فوتبالی خود سراغ داریم، خدای نکرده شاهد روزهایی باشیم که بازیکنان وارداتی در تیم ملی برایمان پا به توپ بزنند.
تخصیص درصدی از بودجه باشگاهی
به تولید بازیکن
رسول کربکندی (متولد ۷ بهمن ۱۳۳۱ در اصفهان) بازیکن سابق و مربی فعلی فوتبال ایران، در گذشته دروازهبان تیم ملی فوتبال ایران بوده و در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین در تیم ملی حضور داشت. وی همچنین بازیکن باشگاه ذوبآهن اصفهان بوده است. او در سمت مربیگری توانست تیم فوتبال ذوبآهن اصفهان را به مقام قهرمانی در جام حذفی ۸۲-۱۳۸۱ و نایب قهرمانی لیگ برتر ۸۴-۱۳۸۳ برساند.
مربی سابق ذوب آهن صراحتا به گزارشگر کیهان میگوید: «چنانچه درصد اندکی از بودجه هر باشگاهی که به تیمهای بزرگسال اختصاص دارد، صرف استعدادیابی و تقویت تیمهای پایه شود، زیر ساخت فوتبال کشورمان رشد چشمگیری پیدا خواهد کرد. برای مثال باشگاه فولاد یک کار منطقی و حساب شده را دنبال کرد که الان هم نتیجه خوب این قبیل برنامهریزیهای منسجم عایدش شده است. اگر همه باشگاههای ما در گام نخست امکانات سخت افزاری فراهم کنند، سپس برنامهریزی اصولی داشته باشند و بودجه مناسب در اختیار بگیرند، تیمهای پایه خود را رشد داده و آتیه خود و فوتبال کشور را تامین میکنند.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا شما موافق تشکیل قطب استعداد یابی در کشور با تکیه بر پتانسیل برخی استانهای پیشرو در بها دادن به تیمهای پایه هستید؟ میگوید: «وقتی باشگاهها و مدارس فوتبال ما هم وغمشان کشف استعدادها شد، فدراسیون هم میتواند استعدادیاب حرفهای در اختیار باشگاهها قرار دهد. چنانچه فدراسیون مسابقات منطقهای با تکیه به قطب شدن و محور قرار گرفتن برخی استانها در چهار جهت شمال، جنوب، غرب و شرق کشورترتیب دهد این استعداد یابهای حرفهای میتوانند در مسابقات منطقهای حضور داشته و به چرخه کشف استعدادها کمک کنند.»
مسئولین فوتبال هنوز به اهمیت تیمهای پایه پی نبردهاند
نقطه ثقل استعدادیابی بدون شک باشگاهها هستند. روشن است که باشگاهها برای پرداختن به تیمهای پایه خود چه در شهرستان و چه در پایتخت باید بودجهای در اختیار داشته باشند.ضمن اینکه شرح وظایفی در همین رابطه از سوی فدراسیون داشته باشند.
بهمن فروتن(متولد ۱۴ بهمن ۱۳۲۵ تهران) دارای مدرک آ مربی گری فیفا و مربی سابق تیم های پرسپولیس ،شموشک نوشهر،داتیس خرم آباد،مس رفسنجان در گفت و گو با گزارشگر کیهان توضیح میدهد: «متاسفانه هنوز هم رویکرد غالب این است که باشگاهها برای تیمهای بزرگسالشان-آن هم تیم یکشان- هزینه میکنند، اما برای تیمهای پایه خود بودجهای اختصاص نمیدهند. این نشان میدهد که دستاندرکاران فوتبال ما به اهمیت پرورش تیمهای پایه پی نبرده لذا برای رشدشان برنامه خاصی ندارند. باشگاه از طرف فدراسیون نه بودجهای برای تیم پایه دریافت میکند و نه موظف است که تولید بازیکن را به صورت سفت و سخت دنبال کند.»
عضو هیئتمدیره کانون مربیان فوتبال ایران در ادامه به چالش دیگری در مسیر استعدادیابی اشاره کرده ومی گوید: «برخی از استعدادها از کودکی وارد تیمهای پایه باشگاهی ما میشوند.بعد از 6 -7 سال آموزش وقتی به 18 سالگی میرسند به دلیل بحث سربازی از تیم و آموزش فاصله میگیرند. باید برای این قبیل استعدادها و شرایط سربازیشان حتیالامکان راهکارهایی ارائه شود.»
اگرچه خیلی از کارشناسان فوتبال برخصوصیسازی باشگاهی تاکید دارند، اما فروتن معتقد است که استعداد یابی باید از طرف مسئولان فوتبال کشور انجام شود. وی میگوید: «اقتصاد ما دولتی است. من معتقدم خصوصیسازی راه به ناکجا آباد میبرد.استعدادیابی باید واقعا از طرف مسئولان فوتبال کشور انجام شود. مسئولان فوتبال کشور باید به تیمهای پایه نوجوانان و جوانان توجه ویژه داشته باشند. ولی چون هنوز اهمیت رسیدگی به تیمهای پایه بهطور کامل تبیین نشده همان اندک کارهایی هم که صورت میگیرند، عمق ندارند.»
جابه جایی و بهکارگیری بازیکن در قرق دلالان!
فروتن در سه هفته پایانی فصل ۲۰۹-۲۰۱۰ سرمربیگری تیم ترکیماسپور را که در رده هفدهم لیگ منطقهای شمال آلمان (دسته چهارم) قرار داشت را پذیرفت و این تیم را که در16 بازی موفق به برد نشده بود در سه بازی باقیمانده به پیروزی رساند و از سقوط نجات داد. وی با استناد به تجربه مربیگری خود در کشور آلمان برایمان توضیح میدهد: «وقتی استعدادیابی صورت میگیرد این سوال پیش میآید که استعدادهای کشف شده را به کجا ببریم؟ خیلی از کشورها نه تنها نیاز تیمهای خود را رفع میکنند، بلکه صادرات بازیکن هم دارند. درآلمان در سال 2000 میلادی کارشناسان فوتبال و دست اندرکاران این رشته به این نتیجه رسیدند که فوتبالشان کمکم دارد عقب نشینی میکند، بنابراین با یک برنامهریزی منسجم و اصولی درمراکز استانهایشان دست به استعدادیابی زدند. سپس استعدادهای کشف شده را از سطح تیمهای شهرستانی (بومی) تا تیمهای رده یک باشگاههای بنام وحتی دسته یک لیگ وتیم ملی توزیع کردند. اینکه شما شاهد بودید درجام جهانی گذشته، آلمان به آن خوبی درخشید، بدون پرداخت هزینه و بدون برنامهریزی منسجم و تنها از روی شانس به دست نیامده بود.»
این سر مربی کار آزموده کشورمان گله مندانه میگوید:« تا زمانی که فساد در فوتبال وجود دارد من اساسا به هیچ جوانی توصیه نمیکنم بازیکن حرفهای فوتبال بشود! متاسفانه جابه جایی بازیکنان واستفاده از استعدادها سفارشی بوده و براساس رای و نظر دلالان و باندها صورت میگیرد.دلالان بر همه بخشهای فوتبال کشور چیره شدهاند. برای مثال تبانی میکنند وبه فلان بازیکن توصیه میشود که در زمین به خودش گل بزند و اخراج شود! در چنین شرایطی فوتبال سالم ونشاطانگیز نمیتواند تبلور یابد.واقعیت این است که یک لیست بلند بالا از دلالان فوتبال وجود دارد که هنوز هم رو نشده و در میان اسامی نام برخی آدمهای سرشناس دیده میشود. واقعیت دیگر اینکه متاسفانه من تا به حال یاد ندارم رئیس فدراسیونی بیاید که برنامه اصلی خود را مبارزه با فساد اعلام کند. همین مسائل باعث شده که فوتبال ما از استعدادهای واقعی که بعضا از شهرستانها بر میخیزند، تهی شده و نتواند به درجات بینالمللی مورد انتظار دست یابد. اما دررشتههای دیگری که فساد کمتر است نظیر والیبال،کشتی، وزنهبرداری شاهد رشد روزافزون این قبیل رشتهها هستیم.»
تلاش مدیریتی
در ارتقای تیمهای پایه شهرستانی
روزهای واپسین سال 93 را بدون تردید میتوان مهمترین اتفاق فوتبالی استان بوشهر در روند رو به رشد فوتبال پایه و عملکرد تاثیرگذار هیئت فوتبال بوشهر ارزیابی کرد. تا آنجا که عملکرد این استان در ترقی تیمهای پایه اش - از صفر به نمره قابل قبول- میتواند الگو در خور توجهی پیش روی همه استانهای کشور باشد. شاهین بوشهر در فصل آینده مسابقات فوتبال کشور در دو رده سنی نوجوانان و جوانان در لیگ برتر فوتبال ایران حضور دارد و ایرانجوان نیز در امیدها لیگ برتری خواهد بود، در طول دو دهه گذشته فوتبال پایه مانند اکنون مورد توجه قرار نگرفته که جای امیدواری دارد. این در حالی است که فوتبال در رده سنی بزرگسال این خطه علیرغم اینکه در طول تاریخ فوتبال کشورمان همیشه ستارگان خوبی به تیمهای بزرگ معرفی کرده تحت تاثیر بیمهریها،کمبود بودجه و نبود مدیریت هدفمند از آسیبهای جدی رنج میبرد.جای بسی خوشحالی ست که توجه و ارتقای تیمهای پایه در این خطه بابی از امیدهای تازه را پیش روی فوتبال دوستان گشوده است. عملکرد مثبت هیئت فوتبال استان جهت رایزنیها و لابیهای مفید برای گرفتن میزبانیهای متعدد و حضور مربیان تیمهای ملی در تیمهای پایه استان سبب شده انگیزه و نشاط را نزد جوانان بوشهری بیشتر کند. در همین سال راهاندازی لیگ مدارس فوتبال برگ برنده دیگری بود که هیئت فوتبال استان رو کرد. لیگی پویا که البته دچار نواقصی هم بود، اما انصافاً برگزاری آن به صورت لیگ و هفته هفته، آیندهسازان فوتبال بوشهر را به آینده و دیده شدن امیدوار کرد. نمونه بارز این تلاشها حضور معین رضایی بازیکن آیندهدار مدرسه فوتبال ستارگان در جمع نفرات نهایی تیم ملی دانشآموزی ایران بود.
آوازه تلاشهای تیمهای پایه در استان بوشهر به حدی بود که حمید علیدوستی سرمربی تیم ملی نوجوانان و فریدون معینی رئیس کمیته جوانان را برای دور آخر استعداد یابی مناطق نهگانه کشور در رده سنی نوجوانان (فروردین ماه 94) به بوشهر کشاند. بدون شک این دست تلاشها میتوانند در مراکز تمامی استانهای کشور متمرکز شود. چرا که ما معتقدیم تمام مناطق آب و هوایی کشور میتواند محل خیزش استعدادهای فوتبالی کشورمان در پستهای مختلف باشد. علیدوستی چندی پیش در روند استعداد یابی برای تیم ملی نوجوانان از سطح مناطق نهگانه کشورصراحتا عنوان کرده بود: «در طی این چرخه استعدادیابی توانستیم بازیکنان نوجوان آتیه داری در حد مهدوی کیا شناسایی کنیم.»
ارتقای تیمهای آسیایی
با تکیه بر بالندگی تیمهای پایه
حمید علیدوستی سرمربی تیمملی فوتبال نوجوانان ضمن اعتقاد به اینکه حضور در بازیهای غرب آسیا، نوجوانان را برای شرکت در رقابتهای مقدماتی قهرمانی آسیا آماده و هماهنگتر خواهد کرد،به این نکته اشاره دارد که در حال حاضر هیچ تیمی در آسیا و رده سنی جوانان با صفت ضعیف توصیف نمیشود. وی میگوید:«حتی تیمهایی چون هند به مدد برنامهریزیهای خوبی که داشتهاند و استعدادیابیهایی که از دل تیمهای پایه انجام داده اند،توانستهاند کلکسیونی از بازیکنان مستعد را در تیم ملی جوانان خود گرد هم آورند.»
سرمربی تیم ملی نوجوانان درباره گروهبندی ایران در رقابتهای مقدماتی قهرمانی آسیا میگوید: «با تیمهای هند، لبنان و بحرین همگروه شدیم. همه تیمها در آسیا پیشرفت کردهاند و هیچ تیم آسانی وجود ندارد. هند نزدیک به چهار سال است روی تیمهای پایه سرمایهگذاری کرده و پیشرفت خوبی در این زمینه داشتهاند.بحرین هم تیم خوبی دارد و لبنان هم حریف ضعیفی نیست. ما نیاز به یک برنامهریزی دقیق و منظم داریم. مطمئنا تعطیلات یک ماهه (زمان امتحانات مدارس و عدم حضوربازیکنان محصل در تیم ملی جوانان) باعث اُفت بدنی بازیکنان شده است و در اردوهای آتی باید تمرینات آمادگی جسمانی و بدنسازی را جزو مهمترین برنامههای خود قرار دهیم. باید شبانه روز کار کنیم. البته بازیکنان با چند جلسه در اردو و مرور حرکات تاکتیکی، آمادگی خود را از این حیث به دست خواهندآورد.»
وی درباره مراحل آمادهسازی تیمش میگوید: «با توجه به اینکه اکثر بازیکنان تیم ملی در حال حاضر مشغول امتحانات خود هستند، فعلا اردویی نداریم و آخرین اردوی ما 26 اردیبهشت ماه به پایان رسید و به واسطه آن موفق شدیم استعدادهای نوجوان شهرهای دیگر را هم شناسایی کنیم.از بین این بازیکنان 30 نفر به اردوی آینده ما دعوت خواهند شد که ما با آنها کار را دنبال میکنیم. 25 خرداد اولین اردوی ما بعد از پایان مدارس است و تا آغاز مسابقات اردوهای تیم ملی را بهطور مرتب ادامه خواهیم داد، چرا که اردوهای فشرده بازیکنان را آمادهتر میکند و میتواند موفقیت ما را در رقابتهای انتخابی قهرمانی آسیا تضمین کند.»
به گزارش سایت رسمی فدراسیون، تیمملی فوتبال نوجوانان که خود را برای مسابقات مقدماتی قهرمانی آسیا آماده میکند، 25 خرداد اولین اردوی خود را بعداز تعطیلات مدارس برگزار میکند. بر همین اساس از سوی حمید علیدوستی 30 بازیکن به این اردو دعوت شدند. اسامی بازیکنان دعوت شده به شرح زیر است: تهران: عارف محمدعلی پور، امیرحسین اسماعیلزاده، مهرداد زارعی، طاها شریعتی، ذبیحاله کوهکن، محمدرضا میرزاده، علیرضا سرداری، محمدرضا داوری، عرفان صادقیاصل، سعید آهنی، عبدالرئوفنجاری، امیرحسین خدامرادی، امیرحسین حسینپور، کریم باوین/اصفهان: محسن معظمی گودرزی، امیرسامان رنجبر، علی زنبوری، مهرداد عباسی/خوزستان: محمد شریفی، وحید نامداری، معراج اسماعیلی، علیرضا سواری، علی غلام زاده/هرمزگان: محمد قادری، محمد امین رضایی/فارس: امیر محمدی نژاد/گیلان: مبین عشایر/اردبیل: میلاد نجفی/بوشهر: رسول غلامی/خراسان شمالی: محمد نیری.