رو به خانهای دیگر!
پژمان کریمی
در هر کجای دنیا نهادهای صنفی به منظور دفاع از حقوق اعضای شان پدید میآیند.
اهالی صنفی که موضوع فعالیت آنها "تجاری "یا فرآیندی بر مبنای علوم محض ست،به راحتی در کنار هم جمع میشوند و فعالیت صنفی می کنند و همین بستر، فعالیت اقتصادی و اجتماعی آنها را رقم می زند. مثلا صنف دلالان مسکن در قالب اتحادیه بنگاههای معاملات ملکی یا صنف جواهرسازان زیر نام اتحادیه جواهرفروشان یا ریاضیدانان در قالب کانون یا انجمن ریاضیدانان، حرکت صنفی خود را بدون مشکل خاصی سامان میدهندو با مانعی به نام طیف و سلایق متنوع سیاسی و فرهنگی روبه رو نمیشوند.اما اهالی اندیشه در حوزه علوم انسانی که «هنر» را هم در بر میگیرد به راحتی «جمعپذیر» نیستند و معیار همگرایی آنان صرفا مبتنی بر صنف و دغدغههای صنفی نیست.نوع باور و ماهیت آرمانی اهالی، نقشی تعیین کننده در گردهمایی و تشکیل انجمنی صنفی دارد.
تجربه تشکل یابی صنوف مبتنی بر اندیشه، مانند انجمن روزنامهنگاران و خانه سینما، گواه این واقعیت است که بر خلاف تاکید قانون تشکلات صنفی، نمی توان قائل به یک تشکل صنفی در حوزه و رشته مشخصی بود.زیرا رنگارنگی باور و آرمان واهداف و دیدگاهها و سلایق ،کشمکش و در ادامه،گسست آفرین است. زیرا اهالی اندیشه محصور به فعالیت صنفی نمیمانند و اساسا تکاپوی صنفی آنان خود عرضه کننده فرآوردههای اندیشگی است که مخالف و موافق دارد.درست یا نادرست است. همپوشان یا مغایر با اهداف و غایات نظام دینی است.چالش برانگیز در عرصه نظری است.
خانه سینما یک تشکل صنفی است. اما این صنف وقتی میخواهد از یک عضو مجرم خود که تحرکات معاندانه بروز داده است،دفاع کند؛ چشم بر جرم ضد امنیتی وی میبندد و قبح وطن فروشی را زیرپا میگذارد.ماجرای حمایت خانه سینما از سازنده فیلم «دایره» جز این بود؟
آیا اعضای متعهد به دین و نظام دینی و علاقه مند به کشورمان، می توانستند چشم بر اقدام غیراخلاقی و ضد ملی و البته غیرشرعی خانه سینما ببندند و دفاع صنفی را مقدم بر قانون و دین و منافع ملی توجیه نمایند؟
بنابراین نمیتوان چشمداشت که همه اهالی سینما زیر عنوان تشکل خانه سینما محصور شوند.در سایه مرعوبیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ،خانه سینما که غیر قانونی پا گرفته بود ،غیر قانونی هم بازگشایی شد. اکنون جای تشکلی سینمایی با ماهیت قانونی وصنفی و ناظر بر آرمانها و اهداف نظام دینی احساس میشود.بستر قانونی شکل گیری این تشکل باید فراهم شود و سینماگران ارزشی نسبت به برپاداشتن آن تلاش کنند.