نبـرد امروز؛ افق تـازه
ورود به دورهای تازه از بازخوانی نبرد فکری و تمدنی میان اسلام و غرب از ملزومات جشنوارههای هنری و سینمایی است؛ نبردی که دیگر صرفاً در میدان سیاست یا جنگهای نظامی خلاصه نمیشود بلکه تا عمق فرهنگ، رسانه، علم و سبک زندگی کشیده شده است. رهبر انقلاب در سالهای اخیر، با اشاره به وضعیت غرب و جنایتهایی که در کشورهای دنیا از جمله غزه و فلسطین مرتکب میشود، تمدن غربی را رو به زوال و فرسایش دانستند که نشانههای این انحطاط به تدریج آشکار میشود. همچنین حضرت آیتالله خامنهای در بخشی دیگر از بیانات خود سال گذشته در دیدار دستاندرکاران کنگره 15 هزار شهید استان فارس فرمودند: «️دیگر از تمدن غرب کسی حرف نزند، تمدن غرب این است؛ غربیها نشان دادند که در این چندین سال یا چند قرن که دم از حقوق انسان و حقوق بشر میزنند یکسره دروغ گفتند. ده هزار کودک کشته شدند، شوخی است!؟ کودک مظهر معصومیّت است، ده هزار از این معصومان را اسرائیل با بمب دو تنی و انواع سلاح از بین برد، غربیها خم به اَبرو نیاوردند. سیاستمداران غربی رسوا شدند، سیاست غرب رسوا شد، شکست خوردند، این شکست بزرگی است.» ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار در حالی برگزار میشود که اضافهشدن بخش تازهای با عنوان «نبرد تمدنی ایران اسلامی با غرب وحشی» نگاهها را به خود جلب کرده است.
از نبرد روایتها تا خطوط مقدم نبرد
در سالهایی که بسیاری از جشنوارههای سینمایی کشور گرفتار کلیشههای تکراری یا مضمونهای سطحیاند، جشنواره عمار بار دیگر با جسارت، موضوعی را به میدان آورده که مستقیماً به هویت تمدنی جمهوری اسلامی ایران و به چالش کشیدن نظم پوسیده غربی مربوط میشود. این بخش تازه، دعوتی است از فیلمسازان دغدغهمند برای روایت حق و باطل و بازنمایی رویارویی دو جبهه فرهنگی و اعتقادی که امروز بیش از هر زمان، در قالب نبرد روایتها جریان دارد. تجاوز رژیم صهیونیستی به حرم جمهوری اسلامی ایران، روایت مجاهدتهای سرداران و دانشمندان شهید و بازخوانی خیانت جریان روشنفکری غربزده تماماً خطوط مقدم نبرد تمدنی امروز را شکل میدهند. جشنواره مردمی فیلم عمار با طرح چنین محورهایی در واقع از هنرمندان مطالبه میکند که تصویر دقیقتری از نسبت ایران اسلامی و غرب ارائه دهند؛ تصویری که نه شعاری و واکنشی، بلکه تحلیلی، روایی و مبتکرانه باشد.
نگاه انقلاب اسلامی؛ طرحِ کلانِ تمدنی
انتظار از آثار این بخش آن است که به جای بازتولید گزارههای تکراری، با نگاهی تاریخی و آیندهگرایانه، چالش میان دو تمدن را به زبان تصویر بازگو کنند. نقطه قوت این رویکرد در آن است که نگاه انقلاب اسلامی را نه به عنوان یک واکنش موقت، بلکه به مثابه یک طرح کلان تمدنی به تصویر میکشد. سینمای متعهد امروز باید بتواند نشان دهد که غربِ مدرن، با همه هیاهویش، در بنبست معنایی و اخلاقی گرفتار آمده است، در حالی که تمدن اسلامی در مسیر بازسازی خویش، در حال ارائه الگویی انسانی از علم، مقاومت، و زیست اجتماعی است.
از تمدنگونهگی شهدا
تا بازخوانی جریان روشنفکر
از سوی دیگر، پرداختن به چهرههای برجسته سرداران و دانشمندان شهید، نه تنها پاسداشت فداکاری آنان است، بلکه باید از زاویهای تمدنی به آن نگریست؛ چرا که این شهیدان ستونهای زنده تمدن نوین اسلامیاند. همچنین نقد و بازخوانی جریان روشنفکری غربزده در این بخش، یادآور ضرورت بازپسگیری گفتمان فرهنگی کشور از کسانی است که آگاهانه یا ناآگاهانه، منافع ملت را در پای غرب قربانی کردهاند.
مخاطب جهانی؛ روی دیگر «نبرد تمدنی ایران اسلامی با غرب وحشی»
جشنواره عمار، با تعریف این بخش همانند اضافه نمودن دو بخش دیگر به فراخوان جشنواره یعنی «اتحاد مقدّس» و «دانشگاه؛ دژ دانش»، بهروشنی نشان داده که میخواهد جبهه هنری انقلاب را برای نبرد روایتها آماده کند. جرأت روایت حقیقت و مهارت در کشف زبان اثرگذار برای مخاطب جهانی از انتظاراتی است که فیلمسازان باید آن را به عرصه ظهور رسانند. نبرد تمدنی، دیگر یک شعار سیاسی نیست؛ واقعیتی است که در جان ملتها جریان دارد. بهجرأت میتوان گفت این موضوع تازه، هویتی جدید برای جشنواره عمار رقم خواهد زد؛ چرا که هر فیلم، مستندی کوتاه یا روایت هنری که در این محور ساخته شود، گامی در «بازنمایی مفهوم تمدن اسلامی» و برملا ساختن چهره خشن و وحشی غرب است. جشنواره عمار با این انتخاب، نه تنها از جشنوارههای مشابه متمایز شده، بلکه به رسالت تاریخی خود در تدوین روایت مردم ایران از نبرد تمدنها وفادار مانده است لذا این بخش فرصتی است تا فیلمساز مؤمن امروز، بار دیگر به خود یادآوری کند که دوربیناش سلاح او است و نیازمند ورود به جبهه روایت است.