علم و فلسفه و دین همگانی و فوق احساسات ملی است(سلوک عارفانه)

«منطق عالی‌تری از منطق احساسات ملی و ناسیونالیستی وجود دارد که طبق آن منطق، علم و فلسفه و دین فوق مرحله احساسات است. احساسات قومی و غرورهای ملی در هر کجا مطلوب باشد، در جست‌وجوهای علمی و فلسفی و دینی مطلوب نیست. یک مسئله علمی یا یک نظریه فلسفی یا یک حقیقت دینی را هرگز به دلیل اینکه ملی و وطنی است، نمی‌توان پذیرفت، همچنان‌که به بهانه اینکه بیگانه و اجنبی است، نمی‌توان نادیده گرفت و رد کرد.»(1)
____________
1- اسلام و ناسیونالیسم، شهید مرتضی مطهری(ره)، بینش مطهر، ج22، ص21