گروه گزارش
مهدهای کودک طی سالهای اخیر به دلیل افزایش قشر شاغل جامعه به یکی از مراکز مهم و مورد استقبال والدین وخانواده ها تبدیل شده است.
خانواده هایی که ممکن است به دلیل ساعات کاری خود کودکان زیر هفت سال شان را به این مراکز بسپارند ویا برای یادگیری مهارت ها و آموزش های لازم و حضور کودکان شان در جمع همسالان از این مراکز یعنی مهدهای کودک استفاده کنند. شاید به همین دلیل باشد که در این سالها تعداد مهدهایی که بی وقفه و پشت سر هم دایر می شوند افزایش یافته و همچنین تمایل خانواده ها برای سپردن کودکانشان به این مراکز به جای نگهداری توسط اقوام وآشنایان بیشتر شده است.
اما با نگاهی گذرا به رشد روزافزون این فرایند و نشستن پای صحبت های بسیاری از اولیایی که متقاضی استفاده از این مهدها هستند، خواهیم دید که گلایه ها و انتقادات زیادی نسبت به مشکلات این مراکز وجود دارد. شهریه های بالا ،دریافت هزینه های مازاد،مناسب نبودن آموزش های ارائه شده،اجبار برای شرکت در برخی کلاس های فوق برنامه و در نتیجه پرداخت هزینه مازاد،تخصصی نبودن آموزش ها وتجربه اندک برخی مربیان و ... از جمله مشکلاتی است که بسیاری از اولیاء از آنها گله مند هستند.
اما بی طرفی کار حرفه ای خبرنگاری، ما را ملزم می کند که در کنار این گلایه ها به انتقادات مدیران مهدهای کودک هم نگاهی داشته باشیم.انتقاداتی که با دقیق شدن درآنها خواهیم دیدکه پر بی راه هم نیستند و چه بسا در برخی موارد نیز کاملا حق با آنها است. بنابراین سعی شده در این سلسله گزارش ها بدون جانب داری به مشکلات مهدهای کودک از دید مسئولان ،مدیران و اولیاء نگاهی داشته باشیم .  
7 میلیون کودک و 14 هزار مهد
درست در همین لحظه درکشور ما حدود 7 میلیون کودک زندگی می کند که بایستی در شرایط عادی و آن چیزی که طبق تعریف بین الملل آموزش و رشد بهینه کودک نامیده می شود از نگهداری در مهد کودک برخوردار باشند.
 اما نکته جالب اینجاست که تنها یک هفتم از این تعداد یعنی چیزی کمتر از یک میلیون کودک در حال حاضر در مهدها نگهداری می شوند. به نظر می رسد این آمار در نگاهی خوش بینانه زنگ خطری است برای درک بهتر این واقعیت که تا روزی که همین 20 درصد کودکی که از مهدها استفاده می کنند نیز در کش و قوس مدیران مهدها با قوانینی که آنها را محدود کرده است، تحلیل بروند .
بر اساس آخرین آمارها 14 هزار مهد در سراسر کشور فعال است اما این تعداد طی سالهای اخیر رشد چندانی نداشته است. از یک طرف مدیران شرایط فعلی را برای تاسیس و اداره مهدهای پرهزینه مساعد نمی دانند و از طرف دیگر محدود بودن انتخاب خانواده ها در مهد کودک فرزندانشان به ناچار آنها را به انتخاب مهدهایی هرچند بی کیفیت و متخلف سوق می دهد .
بر اساس قانون، مهدهای کودک  موظف بودند از ابتدای مهرماه سال جاری شهریه های جدید را از خانواده ها دریافت کنند.
حداکثر افزایش تعرفه های مهدهای کودک سراسر کشور درسال جاری 30 درصد تعیین شده بود.اخیرا هم اعلام شده که برای تعیین این شهریه کمیته ای استانی تشکیل شده است و در حال حاضر هم شهریه های اعلام شده از سوی استان ها در کمیته کشوری در حال بررسی است.
پرداخت از سر ناچاری
برای صحبت با برخی از اولیایی که کودکانشان را به مهد های کودک می سپارند، سری زدیم به چند مهد کودک در نقاط مختلف شهر تهران.
ساعت حدود 4 بعد ازظهر است.حیاط یکی از مهد کودکهای تقریبا شمال شهر غرق در هیاهوی کودکانی است که مشغول بازی در حیاط کوچک مهد هستند.
از مادر جوانی که مشغول تحویل گرفتن فرزند کوچکش است درباره هزینه های پرداختی اش سوال می کنم .
مادر جوان هم که مشغول باز کردن شال و کلاه پسر بچه کوچک است با خونسردی حرف های قبلی را تکرار می کند و می گوید:”اوایل سال یک لیست بلند بالا از مدادرنگی و خمیر بازی و لباس مخصوص سفالگری و مدادشمعی و آب رنگ و یک سری از وسایل کمک آموزشی دادند و گفتند تهیه اینها اجباری و همه بچه ها باید سر کلاس اینها رو داشته باشند. خیلی هم تاکید کردند که تمام این وسایل باید یک مارک و یک رنگ باشه آن هم مارکی که خودشان تعیین کرده بودند. خب من وخیلی از مادرهای دیگر برای اینکه شاغل هستیم فرصت تهیه این وسایل را نداشتیم و به عهده خود مهد کودک گذاشتیم. آنها هم روز بعد یک کیسه به ما تحویل دادند و 90 هزار تومان پول گرفتند در حالی که هر جوری هم وسایل خریداری شده را محاسبه کردیم به این رقم نمی رسید .”
یکی دیگر از مادران هم با گلایه می گوید : "هیچ کسی در این مهد کودک ها دلش به حال پدر و مادری که شاغل است و مجبور است که بچه اش را مهد بگذارد، نمی سوزد. یا می گویند قانون است یا تعرفه اش همین است یا این آموزش ها برای مهد ما اجباری است و یا هر چیز دیگری که پول گرفتن مدامشان را توجیه کند .”  
هر روز یک شهریه   
اما امسال قضیه به کل با سالهای قبل تفاوت داشت.یعنی حتی خود والدین هم از تعرفه های مختلف گلایه دارند.
به گفته پدری که فرزندش را به یکی از مهدهای مرکزی شهر می برد:”امسال یک بار گفتند شهریه جدید مهرماه اعلام شده و باید بر اساس آن پرداخت کنیم و یک بار دیگر اعلام کردند که باز آن شهریه تغییر کرده و شهریه جدیدتری ابلاغ شده.این موضوع واقعا هم صحت داشت یعنی بهانه تراشی نبود چون خودمان بخشنامه را دیدیم که از طرف سازمان بهزیستی ابلاغ شده بود.خب چرا باید این طور باشد؟ مگر در طول یک سال چند بار سر یک شهریه تصمیم گیری می شود که هر روز یک نرخ اعلام می کنند؟ "
وقتی حرف از شهریه ها می شود انگار همه یاد قانونی که کاغذی شده و چسبیده روی دیوار مهد می افتند و گلایه ها بالا می گیرد. اگر تمام شهر را هم  بگردید و اتفاقا سراغ همان قانون مصوب  شهریه های مهد های کودک را بگیرید هم، بازمهدی را که همان شهریه مصوب را بگیرد پیدا نمی کنید . اینها را یکی دیگر از مادران می گوید:  " من دارم ماهی 260 هزار تومان برای یک بچه چهار ساله از 8 صبح تا 4 بعد از ظهر شهریه پرداخت می کنم اما هر چند وقت یک بار به بهانه های مختلف مثل کلاس فوق برنامه و اردو و کارهای دیگر باز هزینه های اضافی می گیرند. نمی شود هم زیر بار پرداخت این پول های اضافه نرفت آن هم وقتی که همه بچه ها از این خدمات برخوردارند .”
بعضی دیگر از اولیا هم گذشته از هزینه های بالای مهدهای کودک از خدمات نامناسب و ناکافی آنها به شدت ناراضی هستند. مثلا چند وقت پیش یکی از همکاران در گلایه از مهد کودک نزدیک اداره می گفت : " مدیر این مهد سر خیابان هر ماه به یک بهانه ای شهریه را بیشتر می کنند و انتظار دارند وقتی می گویند قیمت آب و برق و گاز بیشتر شده در نتیجه اولیا هم باید بیشتر همکاری کنند ما هم سریع این افزایش هزینه ها را بپذیریم اما وقتی از خدمات بد و نظافت مهد گلایه می کنیم در نهایت بی تفاوتی می گویند اگر راضی نیستید می توانید مهد بچه خود را عوض کنید و ما هم یک نفسی می کشیم و هزار و یک منت که ما ظرفیت نداشتیم و شما چون شاغل بودید به ناچار قبول کردیم و ... .”
نه اولیا راضی ونه مدیران مهد
اگرچه گلایه های والدین منطقی به نظر می رسد و جای انتقاد نسبت به برخی عملکردهای مهد کودک ها وجود دارد اما از سوی دیگرگوش سپردن به خلأ های نظارتی که مدیران مهد کودک ها نسبت به آنها معترض هستند نیز خالی از لطف نیست.ضمن اینکه گویای عمق مشکلات و عدم ارائه راه حل های منطقی در این خصوص نیز است.
مینا سلطانی روانشناس کودک و مدیر یکی از مهدهای کودک نمونه و دوستاره تهران درباره نارضایتی در خصوص شهریه های تعیین شده
در گفت و گو با گزارشگر روزنامه کیهان می گوید ": امسال بر خلاف سالهای گذشته دو بارنرخ شهریه به مهد کودک ها ارسال شد. این موضوع از یک طرف انتقاد مدیران را به دنبال داشت و از سوی دیگرصدای اعتراض والدین را هم بلند کرد.اینکه چرا در طول یک سال دو بار باید شهریه تعیین شود.خب به هر حال خیلی از همان والدین بر اساس نرخ اول برنامه ریزی مالی برای یک سال انجام داده بودند و حالا تغییر دوباره آن تمام برنامه ریزی ها را مخدوش می کرد.عجیب تر اینجا بود که شهریه ای که دو سه ماه پیش اعلام شده بود نه تنها مثل سایر خدماتی که هر سال افزایش قیمت می یابد، بیشتر نشده بود که حتی نسبت به شهریه سال قبل کمتر هم شده بود.مثلا شهریه کودکان نوپا نسبت به سال قبل 40 هزار تومان کمتر شده بود.خب چرا باید در شرایطی که همه قیمت ها افزایش یافته قیمت شهریه نسبت به سال قبل کمتر شود؟”
او با انتقاد از کسانی که این تعرفه ها را تعیین می کنند، می گوید :” واقعا به نظر می رسد دست اندرکاران و کسانی که در کار تعیین شهریه هستند انگار خودشان عامل نارضایتی والدینی هستند که کودکانشان را به مهد کودک ها می سپارند.البته الآن جدیدا شهریه دیگری ابلاغ شده که هرچند کمی قیمت هایش اصلاح شده بود اما بازهم این گلایه والدین که در طول یک سال مگر چند بار باید شهریه پرداخت کرد، باقی مانده بود. مثلا در شهریه قبلی نرخ شهریه شیرخوار به صورت تمام وقت،227 هزار تومان اما در شهریه اصلاح شده 331 هزار تومان،شهریه نوپا تمام وقت در شهریه قبلی 186 هزار تومان اما در شهریه جدید
 255 هزار تومان و شهریه نوباوه تمام وقت
 در قبلی 176 هزار تومان اما در شهریه جدید  274هزار تومان تعیین شده بود. یعنی مهد های کودک
موظف بودند بر اساس این شهریه از ساعت
7 و نیم صبح تا 3 و نیم بعد ازظهر کودک را پذیرش کنند به اضافه هزینه ناهار و میان وعده و در ابلاغیه شهریه ذکر شده بود که مهد کودک ها موظف هستند بدون هیچ توضیحی مفاد این ابلاغیه را اجرا کنند و گرنه تخلف محسوب شده و با آنها بر خورد خواهد شد.”
به نظر بسیاری از مدیران مهدهای کودک تعیین شهریه بدون پشتوانه منطقی در نهایت به کاهش کیفی خدمات ارائه شده منجر خواهد شد بنابراین حتما باید بین خدمات ارائه شده به کودکان در طول روز و قیمت گذاری شهریه یک نسبت منطقی برقرار باشد.
سلطانی ضمن تایید این موضوع در ادامه تصریح می کند :”هزینه ناهار در شهریه جدید 20 هزار تومان اعلام شده و در شهریه قبلی اصلا لحاظ نشده بود یعنی گفته بودند که پول ناهار و میان وعده در همان شهریه ای است که دریافت می شود.خب واقعا چرا باید حتی پول ناهار هم در نظر گرفته نشود و یا از سال گذشته کمتر اعلام شود؟ مگر هزینه های مواد غذایی و مواد مصرفی یا حقوق مربیان کمتر شده که شهریه را کمتر اعلام می کنند؟ به نظر شما زمانی که مهد کودک داران ناچار باشند شهریه غیر واقعی دریافت کنند بازهم خدمات و مواد غذایی عالی استفاده می کنند؟ شما در نظر بگیرید که یک مهد کودک خوب و نمونه و مورد اطمینان والدین باید در طول یک هفته طبق نظر پزشک متخصص تغذیه کودکان چه موادی از پروتین و کلسیم وحبوبات و ماکیان و غیره استفاده کند تا خدایی نکرده به سلامت و تغذیه کودکان لطمه ای وارد نشود.آن وقت چرا نباید به چنین موضوعاتی در بحث شهریه توجه شود؟این موضوع چقدر می تواند دربحث آموزش و خدمات در مهد کودک ها موثر باشد؟
گزارش روز