نبرد سنگین ارتش و نیروهای واکنش سریع بر سر تصاحب «کُردُفان» سودان

سرویس خارجی-
یک منبع وابسته به ارتش سودان گفته است که ارتش به منظور تسلط بر مناطق بیشتری در ایالت کُردفان، اقدام به اعزام گسترده نیرو به این منطقه کرده است. درگیری‌های شدیدی بین ارتش و نیروهای واکنش سریع در جریان است و ارتش توانسته است کنترل برخی از نقاط را به دست خود بگیرد.
پیش از ورود به اصل خبر خوب است که بدانیم، بافت سیاسی کردفان، میراث جنگ‌های داخلی پیشین مانند جنگ دوم ۱۹۸۳-۲۰۰۵ (۱۳۶۲-۱۳۸۴ شمسی) و شورش ۲۰۱۱ (۱۳۹۰ شمسی) در جنوب کردفان را بازتاب می‌دهد؛ جایی که گروه‌های شورشی مانند جنبش سودان- شمال به رهبری «عبدالعزیز الحلو» علیه نیروهای مسلح سودان برای استقلال جنگیده‌اند. در توافق صلح جامع ۲۰۰۵ (۱۳۸۴ شمسی)، قرار بود جلسات مردمی برای آینده سیاسی برگزار شود، اما توسط دولت متوقف و جرریان به خشونت ختم شد. در جنگ داخلی کنونی سودان از‌ آوریل ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲ شمسی) بین نیروهای ارتش سودان و نیروهای واکنش سریع به رهبری «حمیدتی»، کردفان به خط‌مقدم استراتژیک تبدیل شده، زیرا پلی حیاتی میان دارفور تحت کنترل نیروهای واکنش سریع و خُرْطُوم بازپس‌گرفته‌شده توسط ارتش سودان در مارس ۲۰۲۵ (اسفند ۱۴۰۳ شمسی) است.
این منطقه آبستنِ میادین نفتی مهمی مانند هگلیگ و معادن آهن است. نیروهای واکنش سریع با اتحاد موقت با جنبش آزادی‌بخش سودان- شمال به رهبری الحلو که در فوریه ۲۰۲۵ (بهمن ۱۴۰۳ شمسی) منشور تأسیس سودان را امضا کرد، حملات خود را در جنوب کردفان تشدید کرده و شهرهایی مانند باره و هبیله را تصرف نموده، در حالی که نیروهای مسلح سودان با بمباران هوائی و ضدحملات، محاصره‌هایی مانند دیلینگ و کادوقلی را شکسته، اما خشونت‌ها منجر به کشته‌شدن صدها غیرنظامی مانند ۴۹۰ نفر در باره، ژوئیه ۲۰۲۵ (تیر ۱۴۰۴ شمسی)، قحطی در کوه‌های نوبا و جابه‌جایی میلیون‌ها نفر شده است. اهمیت کردفان در این جنگ نه‌تنها در کنترل منابع و مسیرهای لجستیکی نهفته، بلکه در پتانسیل آن برای تشدید شکاف‌های قومی- عربی و گسترش درگیری به جنوب سودان است، که بدون مذاکرات جامع بر سر فدرالیسم و حقوق پیرامون‌ها، می‌تواند به تجزیه بیشتر سودان بینجامد.
درگیری سنگین 
به گزارش «مهر» به نقل از شبکه «الجزیره»، ارتش سودان از اعزام گسترده نیرو به کردفان خبر داد. یک منبع وابسته به ارتش سودان به الجزیره گفت: «ارتش به منظور تسلط بر مناطق بیشتری در کردفان اقدام به اعزام گسترده نیرو به این منطقه کرده است. ما در حال درگیری‌های شدید علیه نیروهای پشتیبانی سریع در برخی شهرهای کردفان هستیم.» منبع نظامی مذکور از تسلط ارتش بر منطقه کازقیل و برخی مناطق دیگر در کردفان شمالی خبر داد. در شرایطی که ارتش سودان با اعزام گسترده نیرو به کردفان، به ویژه شمال کردفان، موفق به بازپس‌گیری مناطقی مانند کازقیل، فارتانقول،‌ ام دام حاج احمد و شهرهای استراتژیک دیگری در این ایالت شده و محاصره‌هایی مانند دیلینگ و کادوقلی را در جنوب کردفان شکسته است، نیروهای واکنش سریع با اتحاد موقت با جنبش آزادی‌بخش سودان- شمال حملات خود را تشدید کرده و شهرهایی مانند باره و هبیله را تصرف نموده، در حالی که محاصره بابنوسا در غرب کردفان و الابیض در شمال کردفان را ادامه می‌دهد. گزارش‌های اخیر «رويترز» و الجزیره نشان می‌دهد که هر دوطرف در حال انباشت نیرو و تجهیزات در الابیض، یکی از بزرگ‌ترین شهرهای سودان، هستند و حملات پهپادی واکنش سریع در شیخان (نوامبر ۲۰۲۵/ آبان ۱۴۰۴ شمسی) منجر به کشته‌شدن ۴۹ غیرنظامی شده، در حالی که خشونت‌ها در‌باره صدها قربانی غیرنظامی به جا گذاشته و بیش از ۵۰هزار نفر را آواره کرده است. سازمان ملل هشدار داده که این تشدید درگیری‌ها، با تمرکز بر کنترل منابع نفتی مانند هگلیگ و مسیرهای لجستیکی، می‌تواند به قحطی گسترده در کوه‌های نوبا و گسترش جنگ به جنوب سودان منجر شود، در حالی که پیشنهاد آتش‌بس آمریکا توسط واکنش سریع پذیرفته شده اما ارتش سودان آن را رد کرده و بر تسلیم کامل نیروهای حمیدتی اصرار دارد.
گفتنی است که سودان، از‌آوریل ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲) صحنه درگیری خونین میان ارتش و نیروهای واکنش سریع بوده است، جنگی که زندگی میلیون‌ها انسان را تهدید کرده و با وجود ابعاد انسانی و فاجعه‌بارش، برای مدت‌ها از تیتر اخبار جهانی غایب بوده است. بحران سودان تنها به مرگ و آوارگی محدود نمی‌شود. اقتصاد کشور فروپاشیده، خدمات بهداشتی و آموزشی متوقف شده و مردم با کمبود شدید موادغذایی و دارو روبه‌رو هستند. سازمان‌های بین‌المللی، این وضعیت را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های انسانی ثبت کرده‌اند و آن را در سطح «بزرگ‌ترین فاجعه انسانی مدرن» توصیف کرده‌اند.
اتهام‌زنی امارات
خبر دیگر از سودان آن‌که امارات که خود متهم ردیف اصلی در حمایت همه‌جانبه از نیروهای واکنش سریع است، خود انگشت اتهام را به سمت ارتش سودان گرفته است. وزارت خارجه امارات در بیانیه‌ای تأکید کرد که این کشور به طور جدی با قاچاق سلاح مبارزه می‌کند و اخیراً یک تلاش برای قاچاق تجهیزات نظامی به پورت‌سودان را خنثی کرده و متهمان را به دست عدالت سپرده است. وزارت خارجه امارات تأکید کرد که این کشور بالاترین استانداردها در زمینه نظارت و رعایت قوانین ملی و بین‌المللی را اعمال می‌کند. ابوظبی در این بیانیه همچنین بر مخالفت امارات با تجارت غیرقانونی سلاح و مبارزه با جرایم سازمان‌یافته تأکید کرد و افزود که این کشور به همکاری بین‌المللی برای حفظ امنیت و ثبات در منطقه ادامه خواهد داد! این سخنان در شرایطی مطرح می‌شود که امارات متهم به ارائه تسلیحات و حمایت مالی از نیروهای واکنش سریع در سودان است، از جمله پهپادهای پیشرفته مانند سری Rainbow که نقض تحریم تسلیحاتی سازمان ملل محسوب می‌شود. حتی سناتورهای آمریکایی نیز تأیید کرده‌اند که امارات، علی‌رغم تعهداتش به آمریکا، سلاح به نیروهای واکنش سریع ارسال می‌کند. این حمایت که برای فراهم کردن شرایط استخراج و تاراج مواد خام سودان مانند فلزات گرانبها و به دست آوردن زمین‌های حاصلخیز منطقه ساحل است، به کشتارهای گسترده در الفاشر و اتهامات نسل‌کشی دامن زده و واکنش‌های بین‌المللی شدیدی را برانگیخته است. سازمان عفو بین‌الملل و کارشناسان سازمان ملل نیز این اقدامات را محکوم کرده‌اند.