آموزش پرستش یک هیولا
مسیح عرفان
بازی‌پرستندگان کطولو (Worshippers Of Cthulhu) از جدیدترین بازی‌های ژانر استراتژی است. این بازی توسط یک استودیوی مستقل ساخته شده و توسط گروهی دیگر منتشر کرده است. بنابراین محصول کمپانی‌های بزرگ نیست. نمرات مردمی بازی در پلتفرم استیم خوب است که نشان می‌دهد پرستندگان کطولو مخاطبان را جذب کرده‌اند.
ژانرهای گیم‌پلی این بازی شامل استراتژی، ایدئولوژیک، اکشن و آموزشی است. ژانرهای سینمایی نیز شامل ماورائی تاریک و درام اجتماعی است.
کطولو (Cthulhu) نام یکی از هیولاهای خداگونه در داستان‌های اچ. پی لاوکرفت (H.P Lovecraft)
نویسنده مشهور ژانر وحشت است. تلفظ دقیق این نام مشخص نیست و به عقیده بعضی نویسندگان (مثل آلن مور) اساسا نمی‌توان تلفظ دقیقی برای این کلمه پیدا کرد. اما مجموعا می‌توان گفت کطولو هیولایی ترسناک است که قدرت‌های ماورائی عظیمی دارد و با بازوچه‌های درازش (Tentacle) که شبیه به پا‌های هشت‌پا است شناخته می‌شود.
بازی‌پرستندگان کطولو در مورد فرقه‌ای از پرستندگان این موجود عجیب و غریب است که رهبری آن را ما برعهده داریم. این بازی نمونهای از بازی‌های مستقل، با موضوعات دینی است که با هزینه بسیار کم (نسبت به آثار پرخرج و معروف) ساخته شده و توانسته مخاطبان را هم جذب کند. این بازی در استیم بیش از هزار ریویو دارد که اکثر آن مثبت است. در ادامه پس از بررسی عناصر جذابیت در بازی‌پرستندگان کطولو، به نقد و بررسی محتوای آن خواهیم پرداخت.
عناصر جذابیت در بازی پرستندگان کطولو
این بازی دو نقطه ضعف و قوت مهم دارد. نقطه ضعف اصلی بازی به نظر نگارنده، محدود بودن مکانیک‌های مبارزه‌ای بازی است. گیمر برای تسلط بر دشمنان یا دفاع در مقابل آنان، جز کاشتن چند برج دیده‌بانی و به استخدام گرفتن هیولاها، گزینه دیگری ندارد که باعث می‌شود تکرارپذیری بازی پایین بیاید.
اما مهم‌ترین نقطه قوت بازی، فضای خاص اثر و محتوای آن است. فضای ماورائی تاریک که در بازی جریان پیدا کرده است تحت تأثیر موضوع بازی است و باعث می‌شود علاقه‌مندان به این حال و هوا بازی را بخرند. اینکه گیمر خودش را به جای رئیس فرقه ببیند و پرستندگان کطولو را هدایت کند، تجربه عجیبی است.
در ادامه، ابعاد مختلف بازی را نقد و بررسی می‌کنیم.
پیشرفت با ایمانِ مردم
در بازی پرستندگان کطولو مثل دیگر بازی‌های استراتژیک، گیمر بایستی برای پیشرفت، درآمدی که دارد را هزینه کند. اما اعتبار بازی، سکه و اسکناس و... نیست، بلکه ایمان مردم است که به گیمر اجازه می‌دهد نیروی نظامی استخدام کند، خانه‌های جدید بسازد، کسب و کار نو راه بیندازد و خلاصه در بازی پیشرفت کند. بنابراین «ایمان» در بازی نقش محوری دارد و باید مردم را با ایمان کرد تا نرخ درآمد گیمر بالاتر برود و بتواند بهتر خرج کند. اما ایمان به چه موجودی؟
از ابتدای بازی متوجه می‌شویم که ما رئیس یک فرقه عجیب و غریب هستیم که کطولو را می‌پرستند و بایستی تمام تلاشمان را بکنیم تا این خدای شیطانی را احضار کنیم! ایمان به کطولو هر چقدر بیشتر شود، گیمر بیشتر پیشرفت می‌کند و می‌تواند ابزارهای جدیدی را خریداری کند. بنابراین هم هدف بازی مؤمن کردن مردم به کطولو است و هم مکانیک‌ها و قوانین بازی این هدف را حمایت می‌کنند.
کسب رضایت کطولو
در طول بازی گیمر باید رضایت کطولو را جلب کند وگرنه او تمام شهر را نابود خواهد کرد! خطی قرمز در بالای صفحه وجود دارد که کم‌کم خالی می‌شود و اگر به انتها برسد، گیمر بازی را می‌بازد. بنابراین دغدغه ما کسب رضایت کطولو بوده و البته همزمان ترس از او در دل گیمر جا می‌گیرد.
تقدیم قربانی به کطولو
گیمر برای آزاد کردن تکنولوژی‌های جدید باید به کطولو قربانی‌هایی را تقدیم کند. بخشی از این قربانی‌ها مربوط به اقلام مصرفی مردم مثل چوب و آهن و خوراکی‌های مختلف است که باید به کطولو تقدیم شود. وقتی این اقلام تأیید می‌شود، کطولو که بسیار بزرگ است از زیرزمین بازوچه‌هایش را می‌فرستد و همه را برمی‌دارد که صحنه ترسناکی است.
بخش دیگری از قربانی‌ها هم قربانی انسانی است! گیمر بایستی برای رشد در بازی و راضی نگه داشتن کطولو، بخشی از مردمش را قربانی کند. در مراسم سوزاندن مردم، بازی سوم شخص می‌شود و گیمر خودش باید انسان‌های بی‌گناه را آتش بزند. البته اکثر گیمرها انسان‌هایی با مهارت پایین را آتش می‌زنند تا نیروهای زبده از بین نروند.
به صورت کلی سیستم قربانی در بازی، نوعی اخلاق پاگانیستی را ترویج می‌کند. گیمر باید برای پیشرفت و حفظ شهرش، به خدای شیطانی و ترسناکی مثل کطولو خراج داده و حتی انسان‌های بی‌پناه را فدای او کند. گیمر در این بازی یاد می‌گیرد که باید از موجودات شیطانی بترسد و حتی برای پیشرفت کردن به آن‌ها قربانی تقدیم کند.
طلسمات ضد انسانی
در پرستندگان کطولو، مثل دیگر بازی‌های استراتژیک، گیمر بایستی نیروی انسانی را مدیریت کند. پرستندگان کطولو(همان مردم عادی در بازی) در شغل‌های مختلفی مثل چوب‌بری، بُت‌تراشی، معبد، ماهی‌گیری و... مشغول به کار می‌شوند. اما می‌توان با یک ترفند انسان‌های متخصص تربیت کرد. یعنی بعضی افراد در یک حیطه تخصص پیدا می‌کنند تا مثلا وقتی یک قصاب را در قصابی مامور به کار کنیم، بازدهی آن بالاتر می‌رود. اما چگونه می‌توان متخصص تربیت کرد؟ گیمر بایستی در مکانی خاص متعلق به دین عجیب و غریب کطولو، طلسمات خاصی را بر روی بدن افراد بکشد تا او به واسطه این طلسم به تخصص برسد! گیمر چاقو به دست می‌شود و با کشیدن اشکال خاصی با چاقو روی بدن آن فرد(که با درد و ناله آن انسان همراه است) می‌تواند به بازدهی بیشتری در تولیداتش برسد! خشونت علیه انسان‌ها تا حدی جلو می‌رود که گیمر در یک حالت می‌تواند هر شکلی که دلش می‌خواهد را با چاقو بر روی بدن آن فرد بکشد و بعد هم عکسش را در بسترهای مجازی(مثل استیم) منتشر کند! بعضی از گیمرها تصاویری از کنده‌کاری روی بدن مردم را بر استیم منتشر کرده‌اند که نشان‌دهنده جذابیت این موضوع برای گیمرها و البته جا افتادن نگاه ضد انسانی بازی در افراد است.
هیولاها به عنوان نیروی نظامی
بازی پرستندگان کطولو مثل دیگر بازی‌های استراتژیک، بخش مبارزه هم دارد. نیروهای نظامی بازی نه مردم، بلکه هیولاهایی هستند که با قربانی کردن انسان‌ها باید احضارشان کنیم و به وسیله آن‌ها شهرهای دیگر حمله‌ور شویم. گیمر دائم در حال قربانی انسان برای احضار هیولاها و مبارزه با شهرهای دیگر است. اما چرا به شهر دیگری حمله می‌کنیم؟ چون آن‌ها کطولو را نمی‌پرستند! دین کطولو‌پرستان محور بازی است و تمام مبارزات بازی هم با هدف ترویج آن شکل می‌گیرد.
چگونه مشرکان جدید جذب می‌شوند؟
هر چند دقیقه یک بار انسان‌های بیشتری به ما پناه می‌آورند و کم‌کم ایمان آن‌ها به کطولو را افزایش می‌دهیم. اما دو روش دیگر هم برای جذب این افراد و گسترش دادن نیروی انسان وجود دارد.
اول قربانی برای کطولو و هیولاهای زیردستش است؛ گیمر با ایمان مردم و پیشکش کردن اقلام قیمتی، انسان‌های بیشتری را جذب می‌کند که باز هم در راستای ترویج شرک در بازی است.
روش دیگر نیز حمله به کشتی‌ها یا شهرهای دیگر و به اسارت گرفتن مردم است. اسیران در مکانی خاص شکنجه می‌شوند تا به‌پرستش کطولو درآیند و گیمر را در مسیر احضار کطولو کمک کنند! وقتی روی مکان شکنجه کلیک می‌کنیم صدای آه و ناله مردم را می‌شنویم. اما برای تربیت بیشتر نیروی کار این شکنجه‌ها لازم است. نمونهای دیگر از اخلاق مشرکانه که در بازی هر خشونتی علیه انسان‌ها را روا می‌دارد تا خدای مشرکانه احساس رضایت داشته باشد.
دیالوگ‌ها در مسیر ترویج پاگانیسم
طبق رسم همیشگی بازی‌های استراتژیک وقتی روی افراد مختلف کلیک می‌کنیم، خطاب به ما که کاهن اعظم هستیم مطلبی می‌گویند. دیالوگ‌هایی همچون «آیا صدای خدای ما کطولو را نمی‌شنوی؟» یا «ما در حال کار کردن برای خدایمان هستیم» یا «ای کاهن اعظم چه دستوری دارید؟» در بازی قرار گرفته تا حس و حال گیمر بیشتر شبیه به یک رئیس فرقه شیطانی شود. بنابراین در کنار قوانین بازی، هدف بازی و حال و هوای هنری‌اش، تک تک دیالوگ‌ها هم در راستای ترویج شرک در بازی قرار گرفته است.
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
محور بازی پرستندگان کطولو، پرستش یک خدای شیطانی و ترسناک در کنار تبلیغ دینِ این خداست. به همین دلیل ایمان به این موجود محور بازی قرار گرفته و گیمر در سطوح مختلفی که توضیح دادیم آموزش می‌بیند که برای ایجاد یک شهر و فرهنگ بر پایه شرک باید چه کارهایی انجام دهد. جنایت‌هایی همچون شکنجه انسان‌ها و حتی زنده زنده سوزاندن افراد نیز توسط گیمر در این بازی تجربه می‌شود. تمام عناصر دینی استفاده شده تا نوعی دین مشرکانه و نه یک دین الهی مورد توجه گیمر قرار بگیرد. در کتاب کابالیسم اساطیری توضیح دادیم که امروزه هزاران دین با محوریت‌پرستش همین موجودات شیطانی وجود دارد. بازی پرستندگان کطولو با هزینه کم و گروهی مستقل توانسته آداب و رسوم مشرکانه و ضد انسانی را برای گیمر جذاب جلوه دهد.
گیمر با بازی کردن این اثر مرز بین خیر و شر در ذهنش کمرنگ می‌شود و تمام عناصری که در ادیان الهی حضور دارند را در این دین شیطانی می‌یابد. بنابراین مرز بین پرستش شیطان و خدای بی‌نهایت نیز به دلیل حس خوبی که از پرستش کطولو گرفته برایش کمرنگ می‌شود.البته اینکه عده‌ای از بازی‌سازان با استفاده از مضامین مشرکانه یک بازی عمیقا دینی ساخته‌اند جای تعجب ندارد. تفکر محوری در هنر و رسانه‌های غربی تفکر یهودی یعنی شرک و انسان‌گرایی است.
بازی‌های مشهوری همچون خدای جنگ، دقیقا همین تفکر را به گیمر القا می‌کنند. اما اینکه یک بازی مستقل به صورت رسمی عرضه شود و تفکرات و مناسک مشرکانه را در صریح‌ترین شکل ممکن ارائه دهد، نهیبی به مدعیان تفکر الهی است که با کم‌ترین هزینه می‌توان بازی‌هایی با محوریت دین ساخت و منتشر کرد.