افزایش 66 درصدی قیمت حبوبات پس از حذف ارز ترجیحی
نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در تیرماه امسال برای گروه سبزیجات و حبوبات به رکورد بی‌سابقه ۶۶ درصد رسیده که حاصل حذف ارز ترجیحی حبوبات است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، بر اساس گزارش رسمی مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه کالاها و خدمات مصرفی خانوارها تا تیرماه 1404 نشان می‌دهد که گروه سبزیجات و حبوبات با ثبت تورم 66 درصدی، رکورددار افزایش قیمت‌ها در یک سال گذشته بوده است.
همچنین تازه‌ترین داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در مردادماه نیز این گروه با تورم ماهانه هشت و هفت دهم درصد پس از میوه و خشکبار، دومین گروه دارای بیشترین تورم ماهانه بوده است. این روند بیانگر آن است که یکی از مهم‌ترین اقلام خوراکی خانوار ایرانی که پس از گوشت قرمز و مرغ، نقش کلیدی در تأمین پروتئین دارد با رشد قیمتی کم‌سابقه‌ای مواجه شده است.
تاثیر حذف ارز ترجیحی
چندی پیش، حسین صمصامی؛ عضو اقتصاددان کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از وضعیت موجود گفت: از ابتدای سال تاکنون، قیمت برخی کالاهای اساسی مانند قند، شکر و حبوبات حدوداً بیش از 50 درصد افزایش داشته است. دولت در تاریخ 12 اردیبهشت 1403 به‌استناد بند «الف» تبصره 14 قانون بودجه سال 1403 مصوبه‌ای صادر کرد که براساس آن، برخی کالاهای اساسی از جمله شکر، کره، حبوبات، چای، کاغذ و لاستیک از شمول ارز 28 هزار و 500 تومانی خارج شد. این مصوبه اگر با تصمیم مشابه دولت در تاریخ 20 اردیبهشت 1402 مقایسه شود نشان می‌دهد دامنه حذف ارز ترجیحی از کالاهای اساسی به‌شکل چشمگیری گسترش یافته است.»
گفتنی است، کالاهای یادشده که نقش مهمی در سفره خانوار دارند دیگر مشمول ارز ترجیحی نمی‌شود و با نرخ مبادله‌ای تأمین خواهند شد؛ اقدامی که به‌طور مستقیم زمینه‌ساز افزایش قیمت آن‌ها در بازار داخلی شده است.
«اسحاق بندانی»؛ رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران هم گفت: «سالانه 500 میلیون یورو ارز ترجیحی برای واردات روغن پالم اختصاص داده می‌شود که بیش از 85 درصد آن در صنف شیرینی و شکلات مصرف می‌شود. در حالی که روغن پالم نه‌تنها کالای اساسی نیست بلکه مصرف مداوم آن بنا به گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت و سازمان جهانی بهداشت، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی و چاقی را افزایش می‌دهد.»
او افزود: این در حالی است که حبوبات به‌عنوان اصلی‌ترین منبع پروتئین ارزان برای دهک‌های ضعیف جامعه، تنها به
300 میلیون یورو ارز نیاز دارد اما این کالاها از شمول ارز ترجیحی خارج شده و با نرخ مبادله‌ای تأمین می‌شود. بنابراین، اقشاری که برای تأمین پروتئین ناچارند به عدس، نخود و لوبیا پناه ببرند امروز با بهائی مواجه هستند که عملاً کمرشکن است.»
وی افزود: در پنج ماهه سال 1404 به مقدار 133 میلیون یورو ارز ترجیحی برای پالم تأمین شد در صورتی که تنها 56 میلیون یورو برای حبوبات با نرخ مبادله‌ای دادند. نیاز شش‌ماهه کشور به سموم و آفت‌کش‌ها حدود 30 هزار تن برآورد شده اما تاکنون تنها پنج هزار تن وارد شده؛ یعنی کشاورزی ایران در برابر هجوم آفات بی‌دفاع شده که تهدیدی برای امنیت غذایی کشور است.