تغییر سیاست خرید تضمینی به کاهش شدید تولید گندم منجر خواهد شد
تجربه نشان داده است تغییر سیاست خرید تضمینی به کاهش شدید تولید گندم و وابستگی کشور به حساسترین محصول جهان منجر خواهد شد.
اکبر فتحی؛ معاون امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه امسال سیاست خرید تضمینی گندم تغییر میکند، گفت: «دولت فقط زمانی محصول کشاورزان را خریداری میکند که کشاورز نتواند بیش از نرخ تعیین شده در بازار بفروشد.» گفتنی است، در خبرها آمده بود که در سازمان برنامه و بودجه صحبت از تعیین قیمت 22 هزار تومان برای خرید تضمینی گندم است و گندمکاران قیمت 30 تا 32 هزار تومانی پیشنهاد دادهاند. واقعیت این است که اگر قیمت خرید تضمینی گندم برای کشاورزان حداقل جذابیت را نداشته باشد اساساً آنها اقدام به کشت این محصول نخواهند کرد که روی دستشان بماند و با قیمت بالاتر به دلالان بفروشند؛ بلکه به کشت محصولات دیگر روی میآورند.
حمایت از کشاورزان فداکار
به عنوان مثال، کشاورز به جای تولید چهار تن گندم در هکتار و فروش آن به قیمت 88 میلیون تومان(بر اساس کیلویی 2200) یا 120 میلیون تومان(بر اساس کیلویی
30 هزار تومان) به دولت، میتواند با کشت 40 تن سیب زمینی در همان زمین، حداقل 400 میلیون تومان(بر اساس کیلویی 10 هزار تومان) درآمد کسب کند. ضمن اینکه کشت محصولات دیگر برای کشاورزان، به مراتب از سیب زمینی درآمدزاتر است. همچنین گفته شده که باید میزان کشت از چهار تن در هکتار به 12 تن برسد. اگر همین حالا هم میزان کشت 12 تن در هکتار بود درآمد کشاورز با گندم
22 هزار تومانی 264 میلیون تومان در هکتار میشد و با گندم 30 هزار تومانی 360 میلیون تومان؛ یعنی باز هم از سیب زمینی کمتر بود. بنابراین، اگر برخی مسئولان متوجه باشند که کشاورزان گندمکار، به دلیل اعتقادات انقلابی، دینی و ملی خود به کشت محصول کمدرآمدتر میپردازند؛ بر سر قیمت خرید تضمینی گندم چانه نخواهند زد. اگر قیمت خرید تضمینی گندم بیش از حد پایین باشد و پرداخت مطالبات بموقع صورت نگیرد؛ هیچ دولتی نمیتواند کشاورز را به تولید بر اساس «الگوی کشت» نیز وادار کند و کشاورزان، محصولات دیگری کشت خواهند کرد.
تامین گندم، وظیفه دولت است و کشاورز با فداکاری، به جای کشت محصول گرانتر، آن را برای دولت تولید میکند. البته کشاورز، کارمند دولت نیست اما تاجر هم نیست که او را در چنگال دلالان رها کنیم. کشاورزان، بخصوص گندمکاران در همه جای جهان، مورد حمایت کامل دولتها هستند.
ضرورت نجات کشور از تصمیمات غیرعقلانی
بنابراین سیاستی که معاون وزیر جهاد کشاورزی از آن صحبت میکند و برگرفته از رویکرد غیرعقلانی «صرفه اقتصادی» است؛ در صورت اجرا، به کاهش شدید کشت گندم و وابستگی کشور به حساسترین محصول جهان منجر خواهد شد.
تجربه سال آخر دولت حسن روحانی در تعیین قیمت پایین خرید تضمینی گندم که با دوران کرونا و جنگ اوکراین همزمان شد؛ نشان داد که تامین گندم به هر قیمتی باید از تولید داخل باشد اما گویا برخی مسئولان دولت چهاردهم فراموش کردهاند. بنابراین، سیاستهایی که به کاهش تولید گندم منجر شود؛ با وجود چنین تجربهای، خیانت به کشور است.
به نظر میرسد برای نجات کشور از تصمیمات ضربهزننده به امنیت کشور، تصمیمگیری درباره قیمت و سایر مسائل مرتبط با گندم به عنوان ستون فقرات امنیت غذایی کشور، باید در شورای امنیت ملی و جلسات سران قوا و با در نظر گرفتن مصالح ملی صورت بگیرد. مجلس هم نسبت به این مسئله باید حساسیت ویژه داشته باشد.