عراقچی: تحریمهای لغو شده نمیتواند دوباره اعمال شود
وزیر امور خارجه با بیان اینکه قطعنامه ۲۲۳۱ در تاریخ ۲۶ مهر منقضی خواهد شد، گفت: تحریمهای لغو شده نمیتواند دوباره اعمال شود و هرگونه تلاش برای این کار باطل و بیاعتبار
است.
سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه شنبه ۵ مهرماه درباره رخدادهای شورای امنیت و سخنرانیاش در این شورا و همچنین عدم تصویب قطعنامه پیشنهادی روسیه و چین عنوان کرد که قطعنامه ۲۲۳۱ در روز ۲۶ مهر منقضی خواهد شد و تحریمهای لغو شده نمیتواند دوباره اعمال شود.
وی در این باره عنوان کرد: در سخنرانی دیروز خود در برابر شورای امنیت سازمان ملل، تشریح کردم که چگونه ایالات متحده به دیپلماسی خیانت کرد، و چگونه سه کشور اروپایی آن را به خاک سپردند
.رئیس دستگاه دیپلماسی در شبکه ایکس در این خصوص نوشت: همه آنچه که در نیویورک گذشت، گواهی میدهد که شکست گفتوگوها اتفاقی نبوده است.
وزیر امور خارجه یادآور شد: رد دیپلماسی از سوی آمریکا و سه کشور اروپایی اقدامی عمدی بود که بر این اشتباه محاسبه استوار شده است: «حق با زورگویان است» و مردم ایران زیر فشار زورگوییها تسلیم خواهند شد! اصرار بر این فرضیات نادرست، بحران غیرضروری فعلی را حل نخواهد کرد.
عراقچی اضافه کرد: در سخنان دیروز خود تأکید کردم که سه کشور اروپایی به تعهداتشان طبق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل نکردهاند و بنابراین هیچ حقی برای ادعای کنونی خود ندارند.
وی خاطرنشان کرد: استناد آنها به سازوکار موسوم به «اسنپبک» جز سوءاستفاده آشکار از روندهای قانونی نیست. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در تاریخ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) منقضی خواهد شد. وی تصریح کرد: تحریمهای لغو شده نمیتواند دوباره اعمال شود و هرگونه تلاش برای این کار باطل و بیاعتبار است.
سه کشور اروپایی ششم شهریورماه فرآیند فعالسازی مکانیسم اسنپبک (ماشه) را کلید زدند و این روند بامداد امروز به وقت تهران اجرائی خواهد شد.
وزیر امور خارجه همچنین در گفتوگویی تلویزیونی عنوان کرد:
۳ کشور اروپایی و آمریکا سعی کردند در این مدت با ترس و التهابی که ایجاد میکنند از ایران امتیازگیری کرده و باجخواهی کنند و توقع داشتند که ایران کلیه مواد هستهای خودش را تحویل دهد و در مقابل فقط
۳ یا ۶ ماه اسنپبک را تمدید کنند.
پاسخ قاطع ایران به هر تحرکی برای آسیبرساندن به حقوق مردم
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه ششم مهرماه ۱۴۰۴ در خصوص ادعای سه کشور اروپایی و آمریکا مبنی بر بازگشت قطعنامههای خاتمهیافته شورای امنیت علیه ایران، بیانیهای صادر کرد.
سه کشور اروپایی مفاد برجام
و قطعنامه ۲۲۳۱ را زیر پا گذاشتهاند
در این بیانیه آمده است: وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اقدام سه کشور اروپایی (انگلیس، آلمان، فرانسه) و آمریکا را در سوءاستفاده از فرآیند حل اختلاف پیشبینی شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد جهت بازگرداندن قطعنامههای لغو شده این علیه ایران، غیرقانونی و ناموجه دانسته و تاکید میکند که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و محدودیتهای مندرج در آن در خصوص برنامه هستهای صلحآمیز ایران باید در موعد مقرر (۲۶ مهر ۱۴۰۴) خاتمه یافته تلقی شود.
این بیانیه میافزاید: سه کشور اروپایی در حالی با تحریک و فشار آمریکا سازوکار موسوم به «پسگشت» را کلید زدند که خود به دلیل قصور مستمر و عمده در ایفای تعهداتشان مرتکب «عدم اجرای فاحش» تعهدات برجامی بودهاند و از روند حلوفصل اختلاف برجام سوءاستفاده کردهاند.
در این بیانیه عنوان شده است: علاوهبر این، سه کشور اروپایی با حمایت صریح یا ضمنی از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه تاسیسات هستهای صلحآمیز ایران که ذیل برجام و تحت نظام پادمانی آژانس قرار داشتند، ضمن نقض فاحش حقوق بینالملل و رژیم عدم اشاعه، خصوصا بند ۴ ماده ۲ منشور سازمان ملل متحد، صریحا مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را زیر پا
گذاشتهاند.
با این وصف، طرفهای اروپایی برجام، همچون آمریکا، با سوءنیت آشکار مرتکب نقض فاحش و مستمر نص و روح برجام شدهاند و در حل اختلافها نیز هیچ تلاش با حسن نیتی انجام ندادهاند.
اقدامی مردود
به لحاظ حقوقی و اخلاقی
در بیانیه فوق عنوان شده است: اقدام برای احیای قطعنامههای خاتمهیافته، نهتنها از نظر حقوقی بیمبنا و غیرقابل توجیه است، بلکه از منظر اخلاقی و منطقی نیز کاملاً مردود است.
این بیانیه میافزاید: برنامه هستهای صلحآمیز جمهوری اسلامی ایران پیشتر در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و سند ضمیمه آن یعنی برجام بهطور جامع مورد رسیدگی قرار گرفته و دوره زمانی ۱۰ساله آن در موعد پیشبینیشده یعنی ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) باید خاتمه یافته تلقی شود.
در بیانیه فوق عنوان شده است: سه کشور اروپایی در فرآیند پیگیری موضوع نیز مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را رعایت نکردهاند؛ بند اجرائی ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تصریح میکند که شورای امنیت باید «دیدگاههای کشورهای ذیربط را مدنظر قرار دهد».
این بیانیه میافزاید: مایه تأسف است که علیرغم مواضع روشن سایر اعضای برجام، مشخصاً ایران، چین و فدراسیون روسیه، با فشار سه کشور اروپایی و ایالات متحده رئیس شورا پیشنویس قطعنامه را به صورت غیرقانونی به رأی گذاشت.
همانطور که در نامه مشترک وزرای امور خارجه چین، ایران و روسیه مورخ ۲۸ اوت ۲۰۲۵ تأکید شد، شورای امنیت نمیتواند بر مبنای ابلاغیه مخدوش سه کشور اروپایی اقدام کند. هرگونه اقدام که برخلاف یا در تعارض با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باشد، نمیتواند تعهدات حقوقی برای کشورهای عضو سازمان ملل متحد ایجاد کند.
ایران بارها پایبندی خود را
به گفتوگو و دیپلماسی نشان داد
در این بیانیه آمده است: بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران ادعای سه کشور اروپایی و آمریکا مبنی بر بازگشت قطعنامههای پیشین را که وفق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در سال ۲۰۱۵ خاتمه یافتهاند، رد میکند و تأکید دارد که هیچ تعهدی برای اعضای سازمان ملل متحد، از جمله جمهوری اسلامی ایران، در قبال مفاد و سازوکارهای قطعنامههای لغو شده ایجاد نمیشود و همه کشورها میبایست از شناسایی این وضعیت غیرقانونی مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خودداری کنند. توضیح موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه طی نامه رسمی مورخ ۵ مهر ۱۴۰۴ به دبیرکل سازمان ملل متحد منعکس شده است.
در این بیانیه آمده است: لازم به یادآوری است که جمهوری اسلامی ایران طی دو دهه اخیر بارها پایبندی خود را به گفتوگو و دیپلماسی برای حل و فصل مسائل مطرحشده پیرامون برنامه هستهای صلحآمیز ایران اثبات کرده و آمادگی خود را برای یافتن راهحل منطقی و منصفانه که تضمینکننده حقوق و منافع ملت ایران برای استفادههای صلحآمیز از انرژی هستهای بوده و همزمان شفافیت و اطمینان لازم را در مورد ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای ایران فراهم کند، نشان داده است.
این بیانیه میافزاید: در همین راستا، ایران علاوه بر اجرای دقیق مفاد برجام از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ (یعنی تا یکسال بعد از خروج غیرقانونی آمریکا)، اقدامات ترمیمی خود وفق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام از ماه می ۲۰۱۹ را به نحوی تنظیم کرد که در صورت بازگشت طرفهای اروپایی و آمریکا به تعهدات برجامی، امکان بازگشت فوری ایران به تعهداتش وجود داشته باشد.
در این بیانیه آمده است: طی ۴ سال گذشته نیز ایران ابتکارها و پیشنهادهای متعددی برای بازاجرای تعهدات برجامی توسط همه طرفهای آن، و یا انعقاد تفاهم مذاکره شده دیگر برای حل مسائل مطرح شده پیرامون برنامه هستهای ایران ارائه کرد که جملگی به دلیل عدم جدیت و فقدان حسن نیت سه کشور اروپایی یا آمریکا ناکام ماند.
انعقاد تفاهم
با آژانس بینالمللی انرژی اتمی
بیانیه مذکور میافزاید: حملات نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هستهای ایران در بازه زمانی ۲۳ خرداد تا ۳ تیر ۱۴۰۴ (۲۴-۱۳ ژوئن ۲۰۲۵) و همراهی سه کشور اروپایی با متجاوزان، نقطه اوج نقض فاحش تعهدات برجامی این سه کشور همراه با سوءنیت آشکار بود. بدون تردید جنایت تجاوز نظامی علیه ایران، که موجب شهید و مجروحشدن تعداد زیادی از شهروندان ایرانی و تخریب تاسیسات هستهای و نیز برخی از زیرساختهای حیاتی کشور شد، علاوهبر مسئولیت کیفری عاملان و آمران ابن جنایت، موجب مسئولیت بینالمللی طرفهای متجاوز بهخاطر ارتکاب اعمال متخلفانه بینالمللی است. جمهوری اسلامی ایران از همه ابزارهای در دسترس برای محاکمه و مجازات جنایتکاران و مطالبه غرامت استفاده خواهد کرد.
در بیانیه فوق آمده است: در دو ماه گذشته، جمهوری اسلامی ایران تلاش زیادی برای جلوگیری از سوءاستفاده سه کشور اروپایی از ساز و کار حل اختلاف برجام به عمل آورد. انعقاد تفاهم با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تاریخ
۱۸ شهریور ۱۴۰۴ و ارائه پیشنهادهای مفید و منطقی در این زمینه و دیگر موضوعات مرتبط با برنامه هستهای ایران، از جمله این تلاشها به شمار میآید که به دلیل بیتوجهی و زیادهخواهی سه کشور اروپایی و آمریکا به نتیجه نرسید.
با جدیت از حقوق و منافع ملی ایران دفاع خواهیم کرد
در پایان این بیانیه آمده است: درواقع سه کشور اروپایی و آمریکا به جای فراهم کردن فضای لازم برای دیپلماسی و تعامل، مسیر تقابل و بحرانسازی در پیش گرفته و بر این گمان نادرستاند که با توسل به حربه احیای قطعنامههای لغوشده شورای امنیت، اهرم فشار جدیدی به دست خواهند آورد.
وزارت امور خارجه در این بیانیه تصریح کرده است: جمهوری اسلامی ایران با جدیت از حقوق و منافع ملی ایران دفاع خواهد کرد و هر تحرکی برای آسیب رساندن به منافع و حقوق ملت ایران آن با پاسخ مقتضی و قاطع مواجه
خواهد شد.
تروئیکای اروپایی: ایران
از تشدید تنش خودداری کند
خبرگزاری رویترز نیز با استناد به بیانیه تروئیکای اروپایی مدعی شد تحریمهای سازمان ملل علیه ایران دوباره اعمال شد.
تروئیکای اروپایی در بیانیه خود به مناسبت اعمال دوباره تحریمها گفته، ما از ایران میخواهیم که پس از فعال شدن مجدد تحریمها، از هرگونه اقدام تشدیدکننده خودداری کند. آلمان، فرانسه و انگلیس در بیانیه خود مجددا بر موضع تکراری و بیاساس خود پافشاری کرده و تاکید کردند ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست پیدا کند. عراقچی ساعاتی پیش در یک مصاحبه گفت از حدود دو سه ماه پیش کشورهای اروپایی فضائی را درست کرده که قصد دارند اسنپبک را فعال کنند و سعی کردند با فضائی که بهوجود میآورند و با ترس و التهابی که ایجاد میکنند، از ایران امتیازگیری و باج خواهی کنند. وی افزود: ما با قوت در مقابل همه درخواستها و فشار مقابله کردیم و تا آخرین لحظه فشار میآوردند که با اهرم اسنپبک ما را مجبور به پذیرش این خواستهها کنند.
اتحادیه اروپا: از تحریمهای سازمان ملل علیه ایران پیروی میکنیم
کایا کالاس مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در پیامی در ایکس اعلام کرد «سازمان ملل اوایل یکشنبه تحریمهای ایران را به دلیل برنامه هستهای این کشور دوباره اعمال کرد و اتحادیه اروپا هم از آن پیروی خواهد کرد». او همچنین با تکرار ادعاهای سه کشور اروپایی که با اقدامات آنها مغایر است، گفت، «این نباید پایان دیپلماسی با ایران باشد» و افزود: «یک راهحل پایدار برای مسئله هستهای ایران تنها از طریق مذاکره حاصل میشود». کالاس همچنین در بیانیهای که امروز منتشر کرد، تاکید کرد که «اتحادیه اروپا اکنون بدون تأخیر، اجرای اعمال مجدد همه تحریمهای هستهای سازمان ملل و اتحادیه اروپا که پیشتر لغو شده بودند را دنبال خواهد کرد». وی افزود «در راستای قطعنامههای شورای امنیت که امروز دوباره به اجرا درآمدهاند و در حمایت از تلاشهای سیاسی و دیپلماتیک برای یافتن یک راهحل بر اساس مذاکره، همچنان با همه طرفهای ذیربط از جمله ایران در تعامل خواهم بود».این اظهارات در حالی بیان شده که به گفته وزیر امور خارجه ایران، طرف اروپایی در جریان مذاکرات برای جلوگیری از اسنپبک، همه پیشنهادات ایران را رد کردند. کالاس در پایان بیانیه خود، با تکرار درخواستهای زیادهخواهانه غرب از ایران گفت: «در این زمینه، از ایران میخواهم که بدون تأخیر، همکاری کامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را مطابق با تعهدات قانونی خود تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و توافقنامه جامع پادمانها از سر بگیرد».
زیادهگویی روبیو با اعلام بازگشت تحریمها: ایران مذاکرات مستقیم برگزار کند
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا از ایران خواست با واشنگتن مذاکرات مستقیم برگزار کند. اظهارات روبیو دقایقی بعد از اعمال تحریمهای سازمان ملل علیه ایران که قرار بود از ساعت ۸ شب به وقت نیویورک اجرائی شود بیان شد. بر اساس آنچه که آمریکا و اروپا در بیانیههای خود مدعی شدهاند تحریمهای بینالمللی دوباره داراییهای ایران را در خارج از کشور مسدود و معاملات تسلیحاتی با ایران را ممنوع میکند. روبیو مدعی شد، تصمیم شورای امنیت برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران تایید میکند که جهان تسلیم تهدیدات آن نخواهد شد و تهران پاسخگو خواهد بود. روبیو افزود: ترامپ به روشنی گفت که درهای دیپلماسی همچنان باز است و دستیابی به توافق هنوز بهترین گزینه برای مردم ایران است. اظهارات روبیو در حالی است که ایران و آمریکا قبل از تهاجم رژیم صهیونیستی و ایالات متحده علیه ایران در حال برگزاری مذاکرات دوجانبه بودند. عباس عراقچی وزیر خارجه کشورمان شب گذشته در نشست شورای امنیت با اشاره به همین موضوع تاکید کرد که واشنگتن با این کار به دیپلماسی
خیانت کرد. طبق ادعای آمریکا و متحدانش تحریمهای سازمان ملل علیه ایران از ساعت ۸ شب شنبه (صبح یکشنبه) به وقت نیویورک رسما وارد مرحله اجرا شده است. اقدامی که از سوی چین و روسیه به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت رد شده است.