مدعیان دفاع از دانشِ آزاد برای ترور دانشمندان جنگنده میفرستند
رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی گفت: برای دانشمند جنگنده میفرستند، با دسترسی اطلاعات پیجر منفجر میکنند. چه کسانی؟ مدعیان دفاع از دانش آزاد همانها که سالها با ادعای آزادی اطلاعات و توسعه فناوری مدعی ایجاد نظم برای امنیت و صلح جهانی بودند. لشکرکشی برای دانشکشی است.
محمد جواد لاریجانی رئیس پژوهشگاه دانشهای بنیادی در یادداشتی برای کیهان ابعاد متفاوت تروریسم بر علیه علم را مورد بررسی قرار داد.
متن کامل این یادداشت به شرح ذیل است:
برای دانشمند جنگنده میفرستند با دسترسی اطلاعات پیجر منفجر میکنند. چه کسانی؟ همانها که سالها با ادعای آزادی اطلاعات و توسعه فناوری مدعی ایجاد نظم برای امنیت و صلح جهانی بودند مدعیان دفاع از دانش آزاد اکنون، وقتی دانشمند ایرانی انحصار توسعه فناوری را میشکند؛ لشکر میکشند و رئیس آزادمرد بزرگترین دانشگاه غرب آسیا را به همراه خانواده در خانه میکشند و به روی خود هم نمیآورند که روزی مدعی آزادی دانش بودند حمله نظامی با هواپیما و موشک از هزاران کیلومتر دورتر به خانه رئیس دانشگاه و ده استاد برجسته دیگر: لشکرکشی برای دانشکشی است.
این نظم مرده است و میمیراند و اکنون فرصت بزنگاهی برای اساتید آزاده جهان در بنای معماری نظم جدید است. نظم مصالحه در پی موازنه است. باید مصالحه جدیدی از اندیشه را رقم زد آفند در مصالحه به اندازه نبرد در موازنه سرنوشتساز است. و نقشآفرینی اساتید بسیار ضروری و فرصتی است تا بتوان در جهان علیه نظم ظالم یارکشی کرد و به نظم جدید جهت داد.
آفند از مسیر اساتید و همصدایی دانشمندان تراز اول جهان از شرق تا غرب میتواند پی آمدهای سترگ سیاسی در عرصه فناوری داشته باشد. حرکت اساتید تراز اول آزاده جهان در واکنش به این لشکر کشی میتواند سرآغازی برای پیوندهای جدید فراملی برای شکل گیری مناسبات جدید دانش و فناوری و هم افزایی آن در جهان آزادگی باشد. درستیز بر سر نظم باید روندهایی عمیق شکل بگیرد که نظم جدید را بر پایه عدالت، امنیت و پیشرفت برای همگان به ارمغان آورد این حرکت نیازمند برنامهریزی و ابتکارهای نرم آفندی است تا در برابر حرکت زورگویان منفعل نباشد.
سه نمونه از مباحث آفندی
آفند به مخابره آزادی و امنیت در تبادل پیام و پول، دو رکن ادعایی نظم فعلی است. آنها مدعی هستند شبکه مخابرات با ایجاد دسترسی، آزادی میآفریند و با ابزار رمز و محرمانگی از حریم شخصی دفاع میکند. اکنون با همان دسترسی اطلاعات محرمانه را برای ترور دقیق و هدفمند به کار میگیرند و با ابزارهای محرمانگی به تحریم دانش میپردازند. این سوءاستفاده کلان، گسترده و وحشتناک نشان میدهد این نظم نمیتواند معتبر باشد.
سوء استفاده از دسترسی به موقعیت محرمانه برای هدفگیری و کشتار دانشمندان این نظم پذیرفتنی است؟ دانشمندان جهان نباید برای شبکههای جدید مخابراتی فکری کنند تا ضمن دسترسی و ضمانت تبادل پیام آزادگان، حریم و محرمانگی آزادگان را حفظ کند و آن را دستمایه شرارت قرار ندهد؟ هماندیشی اساتید معتبر و آزاده این رشته علمی برای شبکههای مخابراتی آینده که هم انحصار را بشکند و هم شبکهای امن در برابر دستاندازی مستکبران ایجاد کند. برای آزادگان امید آور و برای مستکبران دردآور خواهد بود.
آفند به افزاره انحصار فناوریهای پیشرفته و زنجیره تولید افزارههای حساس نمادی از اقتدار نظم فعلی برای اعمال قدرت در نظم جهانی و ابزاری برای باجگیری، سوءاستفاده و تحریم شده است تداوم و گسترش این رفتارهای سوء، نشانگر بیاعتباری نظم آمریکایی در تأمین امنیت، پیشرفت و عدالت برای بشریت است. اکنون اساتید آزاده که خود مولد این قدرت بودهاند میتوانند نه تنها بنای حقوقی جدید بلکه بنای فناورانه جدیدی را بنا نهند تا از جهان آزادگان در برابر مستکبران مراقبت کند و کشورهای مستقل با تجمیع امکانات چرخهای امن و سالم از تولید افزارههای حساس بسازند. افزارههای گلوگاهی در فناوریهای مخابراتی و محاسباتی از چرخهای بیرون میآیند که از زیر ساطور تمدن غرب میگذرد. نتیجه آن که از مسیر همین انحصار با باجگیری و محرومیت و سوءاستفاده به شرارت میپردازند آیا نباید دانشمندان سرزمینهای آزاده فراتر از مرزها کوششهای پژوهشی و فناورانه خود را به هم پیوند زنند تا دور از دستبرد و سودجویی ابرقدرتها یک چرخه امن در برابر دستبرد و سالم در برابر نیات شوم از فناوری و افزارهها را در گسترهای از کشورهای همسو سامان دهند تا به انحصار و سوءاستفاده و باجگیری و قلدری ابرقدرتها پایان دهند؟
آفند به مبانی نظری باید در پیش فرضها و رویکردهای فلسفی که نظم ناعادلانه کنونی را شکل دادند تامل تردید و تجدیدنظر کرد و اساتید فناوری بر مبنای صحیح با آزادگی و فهم درست از ارزشهای مشترک بشری، هنر مهندسی خود را به میدان آورند تا کنشگری آنها در فناوری برای همه بشریت سودمند باشد و جهانی بدون سلطة ستمكاران رقم بخورد کدام مبنای نظری شبکه مخابرات را مستقل از پیامدهای ارزشی و سیاسی آن توسعه داد و بیتوجه به دستاندازیهای احتمالی سلطهگران تنها به دغدغههای فردگرایانه برای دسترسی آزاد به اطلاعات سرگرم شد و اینگونه حریم خصوصی را پیش چشم و سوءاستفاده سلطهگران نهاد؟ کدام نظریات انسانشناسانه با توصیف ناقص از وجوه طبیعی انسان زمینه را برای پذیرش نظریاتی در روابط بینالملل درست کرد که اذهان را برای پذیرش همین مناسبات جهانی آماده کرد. آیا دانشمندان نباید مسئولیت اجتماعی فناوران را یادآوری کند و با دریدن پرده پندار، پاسخهای علمی خود را در شناخت انسان و سیاست و فرجام و... ارائه کنند تا به تمامی تشنگان حقیقت و صداقت اثبات کنند که بدون مستکبران میشود به زندگی مسالمتآمیز توام با صلح و آزادی رسید فناوری و دانش در خدمت این نظم دروغین بودند و اکنون علیه آزادگی به کار میرود و دانش برای سلطه ستمگر توجیه میتراشد. این روند دیگر پذیرفتنی نیست آزادگان جهان برای آزادگی ایستادگی کنید!
این اقدام، آثار ارزشمند جانبهای همچون گفتوگو درباره سیاست و فناوری از مبدا دانش خیزش جدید علمی همراه با شور و نشاط معنیدار در فضای دانشگاهها و جهتگیری صحیح و سودمند فعالیتهای سیاسی در دفاع از دانش را دارد و آغاز چنین حرکتی به شکل سلسله جلساتی مستمر در موضوعات تخصصی با مشارکت اساتیدی برجسته از نقاط مختلف دنیا ولو به شکل مجازی ضروریست و لازمه موفقیت این امر داشتن ضریب لازم در عرصه سیاسی و رسانهای است که هر قدر جلسه نخست و سرآغاز این حرکت با قوت بیشتری شروع شود تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
هشدار لاریجانی
درباره انحصار علمی و تروریسم دانشمندان
نشست خبری همایش بینالمللی خیزش فرزانگان در برابر خردکشی صبح یکشنبه در محل پژوهشگاه دانشهای بنیادی آغاز شد. این همایش با هدف افشای جنایات مشترک آمریکا و رژیم صهیونیستی در ترور دانشمندان ایران و جهان برگزار میشود.
محمدجواد لاریجانی، رئیس این همایش، در ابتدای سخنان خود گفت: امروز دانشمندان جهان باید در برابر پدیده بسیار کریه و خطرناک ترور دانشمندان ایستادگی کنند. آمریکا و رژیم صهیونیستی با افتخار این سیاست جنایتکارانه را دنبال میکنند و آن را مشروعیت میبخشند.
لاریجانی با اشاره به تاریخچه فشار بر دانشمندان اظهار داشت: در گذشته بهویژه در قرون وسطی دانشمندان را به خاطر عقایدشان شکنجه میکردند. اما امروز موضوع متفاوت است؛ دانشمندان نه به دلیل باورهایشان، بلکه برای محروم کردن ملتها از علم ترور میشوند.
وی افزود: در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه علیه ایران بیش از ۱۵ دانشمند ما شهید شدند. هیچیک از آنان در موضوعاتی که دشمنان ادعا میکردند فعالیت نداشتند. بهعنوان نمونه، شهید دکتر فقهی در حوزه پرتو درمانی کار میکرد و شهید دکتر طهرانچی از بزرگترین مجموعههای دانشگاهی غرب آسیا را اداره میکرد.
لاریجانی در ادامه سخنان خود سه محور اصلی تهدید علیه جامعه علمی را تشریح کرد: مشروعیتبخشی به ترور دانشمندان به بهانههای سیاسی.
وی یادآور شد: پیش از جنگ ۱۲ روزه نیز شاهد شهادت دانشمندانی همچون شهید علیمحمدی، شهید شهریاری و شهید فخریزاده بودیم. این افراد هیچ ارتباطی با ادعاهای مطرحشده دشمنان نداشتند.
وی به محور دوم که ایجاد فضای ارعاب علمی برای جلوگیری از رشد استعدادهای جوان است اشاره کرد و گفت: نباید جوانان احساس کنند ورود به یک رشته علمی مساوی با خطر ترور است. این ارعاب سبب میشود استعدادهای فراوان در فضائی ناسالم نابود شوند.
لاریجانی در محور سوم به انحصارگرایی علمی (مونوپولی)اشاره کرد و گفت: علم همواره ماهیتی جهانی داشته و نمیتواند در انحصار یک ملت باقی بماند. امروز آمریکا و غرب میکوشند حوزههایی مانند هوش مصنوعی را محدود و انحصاری کنند که این خلاف ذات علم است.
لاریجانی با اشاره به سرعت پیشرفتهای علمی در جهان تصریح کرد: دانشمندان در اعماق میلیاردها سال نوری در حال رصد ستارگان هستند، یا در حوزه فیزیک هستهای و ذرات بنیادی به پژوهش مشغولاند. همچنین فضای مجازی و انتقال اطلاعات دستاوردهای عمیق بشر است که با تلاش و جانفشانی دانشمندان حاصل شده است.
وی با استناد به آیه قرآن «و ما اوتیتم من العلم الا قلیلا» گفت: دانشمندان افتخار میکنند که در حوزههایی کار میکنند که آثار گستردهای بر زندگی بشر دارد و اگر درست به کار گرفته شود برکات فراوانی خواهد داشت.
وی درباره تلاش رژیم صهیونیستی برای استفاده ابزاری از علم گفت: هوش مصنوعی رشتهای علمی و پربرکت است، اما رژیم صهیونیستی آن را به ابزاری برای کشتار مردم غزه تبدیل کرده است. این بدترین نوع استفاده از علم است.
لاریجانی ادامه داد: هوش مصنوعی از اکتشافات مهم بشر برای ارتقای کیفیت زندگی است. این حوزه به علوم ریاضی و کامپیوتر متصل است و نمیتوان ملتها را از یادگیری آن محروم کرد.
لاریجانی با ذکر حدیث پیامبر اکرم(ص) مبنی بر اینکه اگر علم در ستاره ثریا باشد، مردانی از ایران به آن دست خواهند یافت، گفت: دانشمندان جهان باید در برابر این پدیده شوم بایستند. این اجلاس آغاز حرکتی جهانی برای مقابله با تروریسم علمی، پایان دادن به فضای ارعاب و مبارزه با انحصارگرایی در علم است.
وی افزود: برای برگزاری این خیزش ما کشورها را ملاک قرار ندادهایم. هدف ما دانشمندان جهان هستند؛ چه در کشورهای غربی و چه اسلامی و آسیایی. دعوت گستردهای صورت گرفته و برخی از مدعوین به صورت مجازی در اجلاس شرکت خواهند کرد.
لاریجانی یادآور شد: نتایج این همایش هم بهصورت مکتوب و هم در قالب محصولات رسانهای در اختیار دانشگاهها و مراکز علمی قرار خواهد گرفت.
رئیس همایش در ادامه نشست از حضور همه حاضرین قدردانی کرد و خواستار ثبت و مستندسازی دقیق هر مورد ترور دانشمندان در سراسر جهان شد.
وی تأکید کرد: دوستان در حوزههای مختلف میتوانند با بهرهگیری از فضای مجازی اطلاعات فراوانی جمعآوری کنند؛ نخستین اقدام ما باید رکورد کامل هر دانشمندی باشد که به هر بهانهای در هر نقطهای از جهان(آفریقا، آسیا، اروپا و جهان اسلام)شهید میشود.
لاریجانی افزود: این رکوردها باید مرتب در معرض دید جهان قرار گیرد تا افکار عمومی در سطوح بینالمللی نسبت به این جنایات آگاه شود. به هر زبانی که ممکن است، باید این رسالت انسانی و جهانی را دنبال کنیم.
رئیس این همایش اظهار امیدواری کرد که نتایج این کار بتواند در مجامع بینالمللی، بهویژه یونسکو، پیگیری شود و دستگاه دیپلماسی کشور همراه با دیگر دولتها این موارد را در سطح بینالمللی ثبت و برای صدور قطعنامه اقدام کنند.
لاریجانی خاطرنشان کرد: انتظار ندارد تنها با یک قطعنامه در سازمان ملل این جنایات متوقف شود، چون عاملان این اقدامات بهطور معمول به قوانین و نهادهای بینالمللی پایبند نیستند؛ اما افزایش آگاهی عمومی را امری بسیار مهم خواند.
وی ادامه داد: انشمندان جهان دارایشان و جایگاه مهمی در سطوح مختلف هستند و ما امیدواریم بهتدریج به نتایج ملموسی دست پیدا کنیم.
لاریجانی با اشاره به اینکه این همایش «نقطه شروع» این خیزش و نهضت است و گفت: «پس از برگزاری همایش، بهصورت ماهانه یا فصلی پنلهای تخصصی برای حوزههای فناورانه برگزار خواهیم کرد و از متخصصان و دانشمندان سراسر دنیا دعوت به عمل خواهد آمد.
وی افزود: این پنلها موضوعاتی چون مخابرات، هوش مصنوعی، انفورماتیک کوانتومی و دیگر شاخههای تخصصی فناوری را پوشش خواهند داد و بررسی میکنند که آیا کاربرد این فناوریها در خدمت توسعه، آسایش و صلح است یا اینکه بهعنوان ابزار ترور و نسلکشی بهکار میروند.
لاریجانی تأکید کرد: پیگیری تخصصی این موضوعات و تشکیل پنلهای بینالمللی بخش مهمی از برنامههای آتی نهضت خواهد بود.