ضرورت شفاف‌سازی وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان تولید گندم
اگر برآورد وزارت کشاورزی آمریکا از تولید گندم در ایران صحت داشته باشد؛ کشور نباید به واردات گندم «نان» نیازی داشته باشد اما گفته می‌شود به واردات پنج میلیون تن از این محصول نیاز دارد؛ بنابراین شفاف‌سازی وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان تولید، خرید تضمینی و مصرف گندم ضرورت دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وزارت کشاورزی آمریکا در گزارشی از وضعیت تولید غلات جهان میزان تولید گندم ایران در سال زراعی 1403- 1404 را 13 میلیون و 500 هزار تن اعلام کرده است.
بر اساس برآورد این نهاد دولتی آمریکا، تولید گندم ایران در سال زراعی 1404 نسبت به سال قبل دو میلیون و 500 هزار تن کاهش داشته است. ایران در سال زراعی 1403 بالغ بر 16 میلیون تن گندم تولید کرده بود. البته میزان مصرف گندم ایران در سال 1404 نیز 16 میلیون و 950 هزار تن برآورد شده است. بر این اساس کسری گندم ایران سه میلیون و 450 میلیون تن برآورد می‌شود.
ایران در رتبه 8 مصرف گندم جهان
ایران که هفدهمین کشور پرجمعیت جهان محسوب می‌شود بر اساس برآورد وزارت کشاورزی آمریکا هشتمین مصرف‌کننده بزرگ گندم جهان در سال 2025 است. چین با مصرف 148 میلیون تن در رتبه نخست از این نظر قرار داشته و هند، اتحادیه اروپا، روسیه، پاکستان، مصر و ترکیه قبل از ایران و در رتبه‌های دوم تا هفتم از این نظر قرار گرفته‌اند.
ترکیه که جمعیت کمتری از ایران دارد حدود دو میلیون و 500 هزار تن بیشتر از این کشور گندم مصرف می‌کند. میزان مصرف گندم در انگلیس با حدود 30 میلیون نفر جمعیت کمتر از ایران، نیز اندکی کمتر از این کشور و در حدود 15 میلیون و 500 هزار تن عنوان شده است.
ضرورت شفاف‌سازی وزارت جهاد کشاورزی
گفتنی است، آمارهای ارائه شده از سوی وزارت کشاورزی آمریکا با آنچه در داخل ارائه می‌شود فاصله زیادی دارد. اگر آمار وزارت کشاورزی آمریکا صحت داشته باشد وزارت جهاد کشاورزی باید توضیح بدهد که چرا خرید تضمینی کمتر از هشت میلیون تن بوده و صحبت از واردات پنج میلیون تنی است؟!
با توجه به اینکه عطاالله هاشمی؛ رئیس بنیاد ملی گندمکاران، میزان مصرف گندم خبازی را حداکثر 10 میلیون و 500 هزار تن گندم اعلام کرده با تولید 13 میلیون و 500 هزار تن، کشور به واردات گندم «نان» نباید نیاز داشته باشد. بنابراین ضرورت دارد وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان تولید (معمولی، دوروم)، خرید تضمینی و مصرف گندم (به تفکیک خبازی، صنعتی، دامداری و...)، شفاف‌سازی کند و توضیح بدهد.
برخی کارشناسان و فعالان کشت گندم، قیمت پایین خرید تضمینی و اعلام دیرهنگام نرخ خرید در کنار تأخیر در پرداخت مطالبات را دو عامل اصلی بی‌انگیزگی کشاورزان در فروش گندم به دولت می‌دانند و معتقدند آنها ترجیح می‌دهند گندم خود را به دامداران، دلالان و قاچاقچیان گندم بفروشند.
پرداخت مطالبات گندمکاران
با این‌حال روابط عمومی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کرد که با تخصیص اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور و از محل منابع بودجه عمومی، مبلغ 3206 میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان بابت خرید تضمینی گندم تأمین و به بانک کشاورزی واریز شد تا به حساب گندمکاران پرداخت شود.
بر پایه این گزارش، مطالبات گندمکاران در ماه‌های فروردین، اردیبهشت و تا 18 خرداد 1404 به‌طور کامل (100 درصد) تسویه شده و در ماه‌های تیر، مرداد و شهریور نیز تاکنون 95 درصد از مطالبات پرداخت شده است.
کاهش تولید مهم‌ترین نهاده دامی؟!
وزارت کشاورزی آمریکا در گزارش خود از کاهش 100 هزار تنی تولید جو در ایران طی 1404 خبر داده است. ایران در سال پیش سه میلیون و 100 هزار تن جو تولید کرده بود که این رقم در سال زراعی 1403- 1404 به سه میلیون تن کاهش یافته است.
کسری تولید جو در ایران طی این سال دو میلیون و 100 هزار تن عنوان شده که باید از واردات تامین شود. این رقم برای سال قبل دو میلیون و 300 هزار تن اعلام شده بود. وزارت جهاد کشاورزی باید درباره میزان تولید و مصرف نهاده‌های دامی هم شفاف‌سازی کند. البته کل ذخایر جو ایران در گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، 682 هزار تن برآورد شده که این رقم نسبت به ذخایر 482 هزار تنی سال 1403 افزایش داشته است.