چالش دولت و کشاورزان درباره نرخ خرید تضمینی گندم
اتاق اصناف کشاورزی ایران، نرخ پیشنهادی هر کیلوگرم خرید تضمینی گندم را ۳۰ هزار تومان و بنیاد ملی گندمکاران 32 هزار تومان پیشنهاد کرده است.
قاسم پیشه‌ور در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم درباره نرخ خرید تضمینی گندم برای سال زراعی پیش‌رو اظهار داشت: سال زراعی 1402- 1403 با توجه به اینکه کشاورزان قیمت گندم را مناسب دیدند تولید بالا رفت و به خودکفایی در تولید این محصول رسیدیم اما اگر نرخ خرید تضمینی گندم امسال مناسب نباشد یا به‌موقع اعلام نشود [مانند سال زراعی 1403- 1404] اثرات بدی روی تولید محصولات گندم در سال زراعی جدید خواهد داشت.
عضو اجلاس اتاق اصناف کشاورزی ایران ادامه داد: نرخ پیشنهادی ما بالای 30 هزار تومان با در نظر گرفتن 11 درصد سود متعارف برای کشاورزان تعیین شده است. نرخی که توسط سازمان برنامه و بودجه درباره نرخ خرید تضمینی گندم در رسانه‌ها اعلام شده، تفاوت زیادی
بر اساس هزینه‌های تولید گندمکاران دارد.
«صرفه اقتصادی» در برابر خودکفایی گندم
گفتنی است چند روز پیش عطاءالله‌هاشمی؛ رئیس بنیاد ملی گندمکاران ایران گفت که سازمان برنامه و بودجه معتقد است؛ «گندم را با نرخ پایین‌تری از تولید داخلی می‌توان وارد کرد»؛ رویکردی که به نام «صرفه اقتصادی» بارها به خودکفایی و امنیت غذایی ضربات سنگینی زده است.
او در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: جلسه شورای قیمت‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی با حضور اعضای بخش خصوصی و دولتی برگزار شد اما درباره نرخ خرید تضمینی گندم توافقی حاصل نشد.
وی افزود: سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصاد و دارایی، با توجه به محدودیت‌های ارزی و تورم، مبالغ کمی را در نظر می‌گیرند که هزینه‌های تولید را پوشش نمی‌دهد.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران ایران تصریح کرد: سازمان برنامه و بودجه معتقد است که گندم را با نرخ پایین‌تری از تولید داخلی می‌توان وارد کرد و نرخ خرید تضمینی را بر اساس فاکتور کالای مشابه داخلی در نظر می‌گیرند و معتقدند که هر کیلوگرم از این محصول را با 21 تا 22 هزار تومان می‌توان وارد کرد.
هاشمی افزود: این در حالی است که قیمت گندم باید بر اساس هزینه تولید و سود منطقی در نظر گرفته شود که بر اساس برآوردی که در بنیاد ملی گندمکاران صورت گرفت 32 هزار تومان است. این در حالی است که در تعیین نرخ خرید تضمینی گندم، نرخ واقعی دلار در نظر گرفته نمی‌شود و هزینه تمام‌شده واقعی دلار به‌درستی تعیین نمی‌شود اما باید در نظر گرفت تا زمانی که چنین رویکردی در وزارت اقتصاد و دارایی وجود دارد تولید این محصول راهبردی به ثبات نخواهد رسید.
گفتنی است، رهبر معظم انقلاب در 24 اردیبهشت 1398 فرمودند: «یک فکر جدیدی، یک فکر تازه‌ای در یک بُرهه‌ای متأسفانه وارد شد در دستگاه‌های تصمیم‌گیری ما که ما را از خودکفایی دور کرد؛ و آن «صرفه‌ی اقتصادی» بود. گفتند تولید گندم و خودکفایی گندم صرفه اقتصادی ندارد؛ صرفه اقتصادی به این است که گندم را وارد کنیم. خب، بله معلوم است، ممکن است یک وقت صرفه اقتصادی در این باشد؛ امّا وقتی جلوی گندمِ شما را گرفتند، جلوی واردات را گرفتند، به شما گندم نفروختند، چه کار می‌کنید؟ کدام دولت عاقلِ دنیا این کار را می‌کند؟ گفتند بروید مثلاً زعفران بکارید، گندم را وارد کنید، چون زعفران گران‌تر در دنیا فروش می‌رود؛ صرفه‌ی اقتصادی این است.»
لازم به یادآوری است که دولت دوازدهم با بی‌توجهی به این هشدارها، با رویکرد «صرفه اقتصادی» که از سازمان برنامه و بودجه نشات گرفته بود؛ کشور را به واردات حدود هشت میلیون تن گندم در شرایط سخت و غیرقابل پیش‌بینی کرونا و جنگ اوکراین نیازمند کرد اما گویا مسئولان دولت چهاردهم، آن شرایط را فراموش کرده‌اند.