۱۰۸ سفارتخانه ایران با تنها کمتر از ۲۰ رایزن اقتصادی
شبکه ۱۰۸ سفارتخانه ایران در جهان، تنها کمتر از ۲۰ رایزن اقتصادی فعال دارد. فاصله‌ای که نه‌تنها حجم فعالیت‌های اقتصادی ایران را محدود کرده، بلکه توان معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور را هم به‌شدت کاهش داده است.
به گزارش ایرنا، ایران به طور رسمی
۱۰۸ سفارتخانه، ۳۰ کنسولگری و چند دفتر نمایندگی در سازمان‌های بین‌المللی دارد. در حقیقت این مراکز نماینده دولت ایران در سرزمین میزبان محسوب می‌شوند که می‌توانند از منافع سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی کشور در سرزمین میزبان دفاع و حتی آن را تبلیغ و معرفی کنند.
بخشی از مسئولیت‌های این سفارتخانه‌ها توسعه مناسبات اقتصادی و تجاری در قالب شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و صادرات، تسهیل فعالیت بازرگانان و شرکت‌ها و هماهنگی با رایزنان اقتصادی است.
رایزن اقتصادی در واقع یک مقام یا کارشناس رسمی است که به مراکز دیپلماتیک ایران در خارج از کشور (مثل سفارت‌ها و کنسولگری‌ها) اعزام می‌شود تا وظایف مرتبط با توسعه روابط اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری بین ایران و کشور میزبان را انجام دهد.
نقش و وظایف اصلی رایزن اقتصادی شناسایی فرصت‌های صادراتی و سرمایه‌گذاری، برقراری ارتباط با اتاق‌های بازرگانی، شرکت‌های محلی و سرمایه‌گذاران، پیگیری مسائل تجاری بین دو کشور، تهیه گزارش از وضعیت بازار، قوانین مالیاتی و اقتصادی کشور میزبان و کمک به برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای تجاری است.
این رایزنان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت استخدام یا از سوی وزارت امور خارجه انتخاب و اعزام می‌شوند تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدیدی را برای گسترش منافع اقتصادی کشور ایجاد کنند.
در حقیقت به همان میزان که تعداد رایزنان ایرانی افزایش یابد، زمینه برای معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کشور نیز گسترش می‌یابد و تعداد افراد و تجار بیشتری برای ورود و سرمایه‌گذاری در ایران تشویق می‌شوند.
در همین زمینه چندی قبل «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه درباره دغدغه فعالان اقتصادی درباره فعال شدن سفارتخانه‌ها در حوزه‌های اقتصادی و بازاریابی برای محصولات و خدمات شرکت‌های ایرانی، بر لزوم تقویت فعالیت‌ها در حوزه جذب سرمایه‌گذاری خارجی تاکید کرد و گفت: اکنون که معاون اقتصادی جدید انتخاب شده، انتظار می‌رود برنامه مشخصی برای این بخش تدوین شود.
عراقچی با اشاره به نقش رایزن‌های اقتصادی اظهار داشت: رایزن‌های اقتصادی را وزارت صنعت، معدن و تجارت اعزام می‌کند و ما نیز از هر تعدادی که لازم بدانند استقبال می‌کنیم. این افراد با همین عنوان و از سوی وزارت صمت اعزام می‌شوند و دارای تخصص، تجربه، علم و اطلاعات کافی در حوزه صادرات و تجارت کشور هستند.
وی افزود: ما نیز هر مقدار که بتوانیم، امکانات داخل سفارتخانه‌ها را در اختیار این رایزنان قرار داده و هر کمکی که لازم باشد انجام خواهیم داد. در جاهایی که وزارت صمت رایزن اعزام نکرده است، از کارشناسان وزارت خارجه استفاده می‌کنیم که طبیعتاً تجربه عملی بیشتری دارند و در حد خودشان هم عملکرد قابل قبولی ارائه می‌دهند.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه تعداد رایزن‌های اقتصادی اعزام‌شده از سوی وزارت صمت حدود ۱۵ یا ۱۶ نفر است، افزود: این در حالی است که تعداد سفارتخانه‌های ما چندین برابر این رقم است.
ضرورت بازنگری در استخدام
و اعزام رایزنان اقتصادی
سخنان عراقچی در حالی است که برخورداری کشور از سفارتخانه‌ها به معنای داشتن مکانی ثابت برای حضور نیروها، رایزنان و نمایندگان ایران در کشور مقصد، بدان معنا که علاوه‌بر تردد و هماهنگی مستمر میان تجار مختلف، زمینه و فضای کافی برای استقرار و فعالیت رایزنان اقتصادی فراهم است.
افرادی که می‌توانند از هر فرصتی برای تشویق و جذب سرمایه‌گذاران به نفع ایران استفاده کنند و به این ترتیب در رشد اقتصادی نقش مؤثری داشته باشند.
به نظر می‌رسد هم‌راستا با گستردگی سفارتخانه‌ها، دست‌کم در کشورهای دارای ظرفیت بالای تجاری و سرمایه‌گذاری، باید تعداد رایزنان چند برابر و واحد یا دپارتمان اقتصادی فعال در همه سفارتخانه‌ها، حتی بدون اعزام رایزن رسمی، با بهره‌گیری از کارشناسان وزارت خارجه ایجاد شود.
از سوی دیگر شناسایی و جذب افرادی که علاوه‌بر دانش فنی صادرات و سرمایه‌گذاری، دارای ارتباطات مؤثر با بخش خصوصی و نهادهای اقتصادی کشور میزبان هستند باید در دستور کار معاونت اقتصادی وزارت امورخارجه باشد.
درواقع باید از پتانسیل ایرانیانی که در کشورهای دیگر توانمند هستند به بهترین شکل استفاده شود تا بازار صادراتی کشور گسترش یابد.