ساواکی فراری پس از پنج دهه به دادگاه احضار شد(خبر ویژه)
اسناد جدید نشان می‌دهد خانواده پرویز ثابتی رئیس ادارهٔ سوم ساواک، هنگام فرار از ایران، اموال بسیاری را با خود ربوده‌اند.
روزنامه گاردین در گزارشی براساس اسناد محرمانه وزارت خارجه آمریکا نوشت: پرویز ثابتی هنگام فرار از ایران اموال بسیاری را خارج کرده است؛ به گفته یکی از منابع، این رقم بیش از ۲۰میلیون دلار بوده است. ثابتی با نام مستعار «پیتر» در آمریکا زندگی می‌کند.
همسایگان محله اعیان‌نشین «ویندرمیر» در فلوریدا او را با نام «پیتر» و همسرش را «نانسی» می‌شناسند؛ زوج بازنشسته که هر روز هنگام پیاده‌روی صبحگاهی به آنها سلام می‌کنند و اغلب میزبان دو دخترشان هستند.
اما پشت دیوارهای بلند عمارت ساحلی 3/6 میلیون دلاری‌شان، واقعیتی تاریک پنهان شده است: «پیتر» در واقع «پرویز ثابتی» است؛ فردی که گفته می‌شود رئیس‌پلیس مخفی و شکنجه‌گر ارشد حکومت پیش از انقلاب ایران، در دوران محمدرضا شاه بوده و اکنون با شکایتی ۲۲۵میلیون دلاری در فلوریدا روبه‌روست؛ شکایتی که به اتهام ارتکاب جنایت و شکنجه در زندان‌های تهران و دیگر نقاط ایران مطرح شده است.
ماه گذشته، یک قاضی دادگاه منطقه‌ای حکم داد که ثابتی ۸۹ساله (که از زمان گریختن از ایران در سال ۱۹۷۸ توانسته بود برای خود و خانواده‌اش زندگی ناشناسی بسازد) باید در دادگاهی حاضر شود که سه شاکی خود را زندانیان سیاسی سابق معرفی کرده‌اند.
در اسناد دادگاه، شاکیان می‌گویند جزو هزاران نفری بودند که به عنوان مخالفان احتمالی شاه، توسط ساواک (دستگاه امنیتی بی‌رحم و مشهور به خشونت) دستگیر شده و تحت شکنجه‌هایی قرار گرفته‌اند که به دستور مستقیم ثابتی انجام می‌شده؛ ازجمله شوک الکتریکی، غرق کردن مصنوعی و کندن اجباری ناخن‌ها. یکی از هولناک‌ترین وسایل شکنجه، به گفته آنان، «آپولو» نام داشت؛ صندلی الکتریکی که الهام‌گرفته از برنامه فضائی اولیه آمریکا بود و کلاهی فلزی داشت که فریاد قربانی را چندین برابر به گوش خودش بازمی‌گرداند.
ثابتی تاکنون به اتهاماتی که در اسناد دادگاه مطرح شده، به طور علنی واکنش نشان نداده است، اما پیش‌تر منکر آن شده که ساواک زندانیان را شکنجه می‌کرده و مدعی بوده که «همیشه مخالف شکنجه» بوده است.
با وجود آن‌که محل زندگی ثابتی در بیشتر طول ۴۵ سال گذشته ناشناخته مانده بود، جایگاه او در حکومت پهلوی و نقش منتسب به او به عنوان طراح و مجری سیاست‌های سرکوبگرانه در مقام مدیر امنیت داخلی ساواک، پنهان نبود.
براساس یک تحلیل محرمانه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا)، ثابتی به عنوان یکی از وفادارترین یاران شاه معرفی شده و «به طور گسترده به عنوان یکی از قدرتمندترین و هراس‌انگیزترین مردان رژیم شاه شناخته می‌شد... فردی که اختیار دستگیری، بازجویی و پیگرد مخالفان در سراسر کشور را داشت.»
برآوردها در مورد شمار قربانیان ساواک، از زمان تأسیس این سازمان در سال ۱۹۵۷ تا انحلال آن در ۱۹۷۹، متفاوت است. اما بنا بر گزارش‌ها، هزاران نفر بازداشت و شکنجه شدند و دست‌کم چندصد نفر نیز جان باختند.
سه شاکی این پرونده، مردان ایرانی ساکن کالیفرنیا، با سنین ۶۸ تا ۸۵ سال، می‌گویند در تهران توسط ساواک ربوده، تحت ضرب‌وشتم مجبور به اعترافات اجباری شده و سپس به حبس محکوم شده‌اند. تلاش وکلای ثابتی برای مختومه کردن پرونده به دلیل مرور زمان، در تاریخ ۱۲ اوت، توسط قاضی منطقه‌ای «گرگوری پرسنل» در حوزه مرکزی فلوریدا رد شد. احتمال دارد دادگاه اوایل سال آینده برگزار شود.
ثابتی و همسرش نسرین، ۷۵ ساله، شاید همچنان ناشناس می‌ماندند اگر یکی از دخترانش به طور ناخواسته در توئیتی در فوریه ۲۰۲۳ تصویری از او در یک تجمع ضد حکومت اسلامی ایران در لس‌آنجلس منتشر نمی‌کرد.
گرچه این افشاگری احتمالاً ناخواسته بوده و مستقیم باعث شد وکلای شاکیان بتوانند جای او را بیابند و شکایت را مطرح کنند. تلاش‌های روزنامه گاردین برای تماس با ثابتی، ازجمله ایمیل، تماس تلفنی به منزل او و ارسال پیام برای هر چهار وکیلش که در اسناد دادگاه ذکر شده‌اند، بی‌نتیجه بوده است.
براساس اسناد محرمانه وزارت خارجه آمریکا که بعداً افشا شده، خانواده ثابتی توانسته‌اند مبلغ قابل‌توجهی پول از ایران منتقل کنند. به گفته یکی از منابع، این رقم بیش از ۲۰میلیون دلار بوده است. آنها پس از ورود به آمریکا، نام‌های کوچک خود را به شکل غربی «پیتر» و «نانسی» تغییر دادند.
با استفاده از همین اسامی، ثابتی شرکتی در زمینه توسعه املاک در مرکز فلوریدا راه‌اندازی کرد. نام ثابتی، همسرش و دو دخترش در فهرست مدیران چندین شرکت ثبت‌شده و هنوز فعال در پایگاه داده کسب‌وکار ایالت فلوریدا دیده می‌شود.
اسناد عمومی که گاردین به آنها دست یافته، نشان می‌دهد خانواده ثابتی دست‌کم مالک هشت ملک در شهرستان «اورنج» هستند؛ ازجمله عمارت پنج‌خوابه و شش‌حمامی در ویندرمیر که در اوت ۲۰۰۵ به قیمت 3/5 میلیون دلار خریداری شده است.
«سارا کولون»، وکیل شاکیان، از دستور قاضی پرسنل برای رد درخواست ثابتی جهت مختومه کردن پرونده و همچنین حفظ ناشناسی موکلانش استقبال کرد. شاکیان گفته‌اند که از زمان ثبت شکایت، با تهدید به مرگ و ارعاب مواجه شده‌اند. او گفت: «این تصمیم‌ها نتیجه‌ای مثبت برای بازماندگان شکنجه است که به دنبال پاسخگویی و عدالت هستند.»