رژه بزرگ «تیانآنمن» نمایش اتحاد شرق مقابل غرب بود
سرویس خارجی-
روزنامه انگلیسی «گاردین» رژه نظامی عظیم چین را که با حضور سران ایران، روسیه، کرهشمالی در کنار «شی جینپینگ» بهعنوان اصلیترین مخالفان آمریکا برگزار شد، چشمانداز نظم نوین جهانی و اتحاد شرق توصیف و تأکید کرد: «این اتحاد جهانی به دلیل استفاده رئیسجمهور ترامپ از فشار سیاسی و اقتصادی علیه دوستان و دشمنان تسریع شده است.»
«شی جینپینگ»، رئیسجمهور چین، روز چهارشنبه گذشته، با تکان دادن دستهایش برای جمعیت ۵۰هزار نفری تماشاگران حاضر در میدان «تیانآنمنِ» پکن، جلوهای از اعتماد به نفس را از خود به نمایش گذاشت که بسیاری از رهبران غرب تنها میتوانستند به آن حسادت کنند. در این لحظه، «کیم جونگ اون» رهبر کرهشمالی، رهبر کشوری بهطور فزاینده سرسخت، در سمت چپ او، ایستاده بود. در سمت راست او نیز «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه، دوست قدیمی «شی» و بزرگترین متحد چین در مخالفت با نظم جهانی به رهبری آمریکا، قرار داشت. آخرین باری که رهبران این سه کشور در ملأعام در کنار هم بودند، در اوج جنگ سرد بود. در کنار شی، پوتین و کیم، گروهی از سایر رهبران جهان با جدیت نظارهگر نمایش قدرت نظامی چین بودند. روزنامه انگلیسی «گاردین» با این مقدمه نوشت که همان روز، بیش از ۸هزار کیلومتر دورتر، «ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین، و متحدانش در پاریس برای اجلاسی در مورد آینده اوکراین که از اوایل ۲۰۲۲ درگیر جنگ با روسیه بوده است، گرد هم آمدند که شامل آمریکا نبود. چشمانداز نظم جهانی جدید نمیتوانست از این واضحتر باشد: «یک بلوک ضد غربی، به رهبری چین، از یکسو، و یک اتحاد غربی از دموکراسیها بدون رهبر سنتی خود در واشنگتن، از سوی دیگر.»
هدف از رژه
این روزنامه چاپ لندن هدف این رژه را دو موضوع عنوان کرد: «ترویج روایت حزب کمونیست چین در مورد نقش آن در شکست دادن ژاپنیها در سال ۱۹۴۵ و نمایش قدرت سیاسی و نظامی پکن در صحنه جهانی در سال ۲۰۲۵. هر دو هدف، تأکید بر مشروعیت و قدرت حزب کمونیست چین، به رهبری شی در داخل و خارج از کشور است.» گاردین در ادامه درباره نگاه آمریکا به این رویداد عظیم نوشت که در آن سوی کرهزمین، در واشنگتندیسی، همزمان با استقبال شی جینپینگ از رهبران برخی از برجستهترین کشورهای جهان، از جمله روسیه، ایران و کرهشمالی- سه کشوری که غرب آنها را به همراه چین بهعنوان «محور آشوب» توصیف میکند-[!] احساس نگرانی فزایندهای وجود داشت. این یک تحکیم اتحاد است که با استفاده «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا، از فشار سیاسی و اقتصادی علیه دوستان و دشمنانش در سراسر جهان تسریع شده است. «برایان هارت»، معاون مدیر پروژه قدرت چین در اندیشکده «مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی»، مستقر در واشنگتن، گفت: «این، به عنوان یک نقطه عطف در واشنگتن تلقی میشود و فکر میکنم در اروپا نیز همینطور باشد. دولتهای غربی شاهد آن هستند که شی جینپینگ بهرغم نگرانیها در سراسر جهان، روابط خود را با این کشورها
دو چندان میکند.»
توطئه علیه آمریکا؟!
ترامپ که چند ماه پیش رژه نظامی نسبتاً بیروح خود را در واشنگتن برگزار کرد، به سرعت در رسانههای اجتماعی واکنش نشان داد و در پیامی نوشت: «باشد که رئیسجمهور شی و مردم فوقالعاده چین یک جشن بزرگ و ماندگار داشته باشند. لطفاً گرمترین درودهای من را به ولادیمیر پوتین و کیم جونگ اون، همزمان که علیه ایالاتمتحده آمریکا توطئه میکنید، برسانید.» در همین مورد، «یوری اوشاکوف»، یکی از مقامات ارشد کرملین، وقوع هرگونه توطئهای در پکن را تکذیب کرد و گفت: «هیچکسی در حال برنامهریزی چیزی نبوده است. هیچکدام از این سه رهبر چنین فکری نداشتند.» به نوشته گاردین، با این حال، نمایش وحدت بین کشورهایی که به طور گسترده نسبت به آمریکا بدبین بوده و هستند، نمیتوانست واضحتر از این باشد. در حالی که نتایج ملموس رژه و جلسات بعدی بین هیئتها محدود بود و بسیاری از تحلیلگران تصور میکردند که هرگونه توافق واقعی برای تبانی بین رقبای ایالاتمتحده پنهان خواهد ماند، سیاستگذاران خارجی مانند «کایا کالاس»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با لحنی تند هشدار دادند که «این گردهمایی اتحادی اقتدارگرا به دنبال یک روند سریع به سمت یک نظم جهانی جدید است.»
سهگانه هستهای چین
در رژه نظامی پکن که با حضور بیش از ۱۰هزار سرباز برگزار شد، چندین سلاح و هواپیمای جدید توسعهیافته رونمایی شدند، از جمله موشکهای هایپرسونیک که برای از بین بردن کشتیها در دریا طراحی شدهاند، پهپادهای زیردریایی و هواپیماهای جنگ الکترونیک که میتوانند با جتهای جنگنده پرواز کنند تا اهداف متحرک را ردیابی و در عین حال، آتش را منحرف کنند. در همین حال، ظهور موشکهای بالستیک قارهپیمای جدید قابل پرتاب از زیردریایی و قابل حمل جادهای تأیید کرد که چین اکنون یک سیستم پرتاب هستهای محکم و متنوع- از زمین، هوا و دریا- دارد.