ایران در شانگهای ائتلاف اقتصادی پایدار با شرق تشکیل داد
الجزیره گزارش داد: ایران در شانگهای ائتلاف اقتصادی پایدار با شرق تشکیل داد تا در مقابل فشارهای غرب مقاومت کند.
به گزارش فارس، الجزیره در گزارشی با عنوان «مشارکت پزشکیان در اجلاس شانگهای. دستاوردهای سیاست ایران در نگاه به شرق» آورده است: سفر چهار روزه رئیس‌جمهور ایران به چین با امضای توافقات راهبردی با چین، روسیه و چند کشور دیگر همراه شد. توافقاتی که خود پزشکیان آنها را «استراتژیک و سرنوشت‌ساز» توصیف کرد و آنها را دارای تأثیر مستقیم بر آینده اقتصادی ایران دانست.
طبق اعلام این رسانه بین‌المللی، پزشکیان در بازگشت به تهران تأکید کرد که پیگیری اجرای این توافقات از طریق دو کمیته در وزارت امور خارجه و وزارت اقتصاد دنبال خواهد شد. به گفته وی، دستاورد اصلی این سفر «توافقات حیاتی اقتصادی و سرمایه‌گذاری» در کنار همکاری‌های امنیتی بوده است که می‌تواند ظرفیت‌های تولید، تجارت و فناوری ایران را ارتقا دهد.
الجزیره گزارش داد: پزشکیان در جریان اجلاس، دیدارهای متعددی با سران کشورهای حاضر داشت. دیدار طولانی او با ولادیمیر پوتین حدود چهار ساعت به طول انجامید و طی آن علاوه‌بر مسائل سیاسی و امنیتی، موضوعات اقتصادی و همکاری‌های علمی و فناوری محور اصلی گفت‌وگو بود.
این رسانه افزود: مذاکرات با رئیس‌جمهور چین نیز به تصمیمات مهمی برای تقویت روابط راهبردی و افزایش حجم مبادلات تجاری دو کشور منجر شد. در بیانیه پایانی اجلاس شانگهای نیز، کشورهای عضو ضمن محکوم کردن حملات آمریکا و اسرائیل علیه ایران، بر همکاری‌های اقتصادی چندجانبه برای مقابله با فشارهای غربی تأکید کردند.
به گزارش الجزیره، وزرای خارجه ایران، چین و روسیه در حاشیه اجلاس، نامه‌ای مشترک به شورای امنیت سازمان ملل ارسال کردند که در آن علاوه‌بر جنبه‌های حقوقی، تأکید شده بود بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران می‌تواند مسیر تجارت جهانی انرژی و سرمایه‌گذاری‌های منطقه‌ای را مختل کند.
هیئت ایرانی شامل وزرای خارجه، دفاع، اقتصاد و چند وزیر دیگر در جریان این سفر ۲۴ سند و یادداشت تفاهم امضا کرد. درواقع ایران در شانگهای ائتلاف اقتصادی پایدار با شرق تشکیل داد تا در مقابل فشارهای غرب مقاومت کند.
به گزارش این رسانه، بزشکیان تأکید کرده «مذاکرات اقتصادی بسیار ثمربخشی» انجام شد و توافقاتی در زمینه توسعه تجارت چندجانبه، جذب سرمایه خارجی و تقویت صنایع سبز شکل گرفت.
توافق بر سر استراتژی 10ساله اقتصادی
سازمان شانگهای
الجزیره یادآور شد این توافقات در حالی انجام شد که زیرساخت‌های دفاعی و اقتصادی ایران طی جنگ اخیر ژوئن آسیب دیده بود و دولت با اختصاص بودجه ارزی، هم به بازسازی بخش دفاعی و هم به بازسازی اقتصادی کشور توجه نشان داده است.
الجزیره به نقل از کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه خبر داد که یادداشت‌های امضا شده شامل ایجاد «مرکز جامع مقابله با تهدیدات امنیتی» و «مرکز مبارزه با مواد مخدر» بوده، اما بخش مهم‌تر آن توافق بر سر «استراتژی ده‌ساله اقتصادی سازمان شانگهای» است.
این رسانه افزود: همکاری در حوزه «هوش مصنوعی»، «توسعه انرژی پایدار»، «صنایع سبز»، «تجارت چندجانبه» و «فناوری‌های نوین» از جمله محورهای توافقات اقتصادی ایران با شرکای شرقی بوده است.
الجزیره نوشت کارشناسان ایرانی این سفر را در چارچوب سیاست نگاه به شرق تحلیل می‌کنند. «محمدعلی صنوبری» رئیس مرکز مطالعات راهبردی «دیدگاه نوین»، به این رسانه گفت: سیاست خارجی ایران بر تقویت شراکت با قدرت‌های آسیایی متمرکز است و این امر علاوه‌بر ابعاد سیاسی، پیامدهای اقتصادی مثبت فراوانی دارد؛ از جذب سرمایه و فناوری گرفته تا توسعه بازارهای صادراتی.
الجزیره افزود: به باور صنوبری، مشارکت ایران در سازوکارهای اقتصادی شانگهای فرصتی استراتژیک برای خنثی‌سازی فشارهای اقتصادی غرب و ایجاد مسیرهای تازه برای رشد و توسعه اقتصاد ملی.
این رسانه به نقل از «صالح القزوینی» تحلیلگر سیاسی، روایت کرد که غرب عملاً به دنبال محدود کردن اقتصاد ایران است و ابزار آن تحریم و فشار مالی است، در حالی‌که شرق می‌تواند برای ایران فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجاری فراهم کند.
به گفته این تحلیلگر، هرچند هنوز همکاری‌های دفاعی چین و روسیه با ایران محدود است، اما در حوزه اقتصادی این کشورها ظرفیت بالایی برای کمک به تهران دارند.
الجزیره نتیجه‌گیری کرده است که سفر پزشکیان به چین و مشارکت فعال ایران در اجلاس شانگهای نشان‌دهنده عزم تهران برای اجرای سیاست نگاه به شرق و ایجاد ائتلاف‌های پایدار اقتصادی و امنیتی است.
طبق تحلیل این رسانه، توافقات اخیر می‌تواند زیرساختی برای گسترش تجارت، جذب سرمایه خارجی، توسعه انرژی پایدار و حضور فعال‌تر ایران در معادلات اقتصادی آسیا باشد. در حالی‌که اروپا و آمریکا همچنان با تهدید تحریم به دنبال محدود کردن اقتصاد ایران هستند.
دیوار بزرگ چین مقابل تحریم‌های غرب
علیه ایران
به گزارش خبرگزاری مهر، با توجه به اینکه معاهده ایران و چین ابعاد متنوع نفتی و گازی، ترانزیتی، صنعتی، کشاورزی، فناوری و خدمات بانکی را دربر می‌گیرد، وزارت اقتصاد می‌تواند به منظور اجرائی کردن این ابعاد، ستادی جهت هماهنگی‌های اجرائی این معاهده میان ایران و چین ایجاد کند.
این ستاد مأموریت این را داشته باشد که برنامه‌ها و قراردادهای وزارتخانه‌های مرتبط از جمله نفت، صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و بانک مرکزی را با چارچوب‌های این توافق مطابقت دهد.
به اذعان بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی، کشورهایی که عضو سازمان شانگهای هستند بخش قابل توجهی از جمعیت جهان را پوشش می‌دهند و در صورتی که در یک حوزه، به ویژه اقتصاد، همگرایی داشته باشند، می‌توانند نقش بسیار جدی‌ای در توازن اقتصادی دنیا ایفا کنند.
از این منظر، ارتباط نزدیک با چین در وهله اول و عضویت فعال در سازمان شانگهای در وهله دوم، برای ایران اهمیت ویژه‌ای دارد؛ به ویژه در شرایطی که جمهوری اسلامی امروز با یک جنگ اقتصادی تمام عیار از سوی آمریکا و غرب مواجه است. این موضوع می‌تواند پشتوانه‌ای محکم برای کشور باشد.
تحلیلگران اقتصادی سفر به چین را دارای نقش قابل توجهی در مبادلات اقتصادی و کاهش تحریم‌ها با توجه به طرح موضوع فعال سازی مکانیسم ماشه توصیف می‌کنند.
به نظر می‌رسد مکانیسم ماشه بیش از آنکه جنبه عملیاتی داشته باشد، جنبه روانی دارد و جنبه روانی آن پررنگ‌تر از جنبه اجرائی آن است و همان گونه که در گذشته نیز تحریم‌های جدی برجام به طور کامل رفع نشد، بدون فعال شدن مکانیسم ماشه هم ایران تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشت و آنچه اهمیت دارد این است که ارتباط قتصادی ایران و چین، می‌تواند در مبادلات اقتصادی و مقابله با تحریم‌های تحمیلی غرب اثرگذاری قابل توجهی داشته باشد.
در واقع حضور رئیس‌جمهور و وزیر اقتصاد در روز ملی چین و اجلاس شانگهای، با توجه به حضور کشورهای متعدد و اقتصادهای بزرگ دنیا، می‌تواند پشتوانه‌ای محکم برای جمهوری اسلامی در برابر فشارهای تحریمی و تهدیدات غرب باشد.
چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، در دهه گذشته بخش عمده‌ای از تبادلات کالایی و سرمایه‌ای ایران را به خود اختصاص داده است و با اجرائی شدن کامل معاهده، انتظار می‌رود حجم سرمایه‌گذاری مستقیم چین در ایران طی پنج سال آینده تا چند برابر افزایش یابد.
ایران، حلقه‌ای کلیدی در طرح کمربند
و جاده چین
اجرائی سازی معاهده ۲۵ ساله ایران و چین از سوی وزارت اقتصاد، نه تنها یک پروژه اقتصادی، بلکه یک راهبرد ملی محسوب می‌شود که می‌تواند جایگاه ایران را در زنجیره تأمین جهانی ارتقا دهد و موفقیت در اجرای این برنامه به توان دولت در مدیریت منابع، هماهنگی نهادی و استفاده بهینه از فرصت‌های بین‌المللی بستگی دارد و اگر الزامات اجرائی به درستی رعایت شود، این معاهده می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ همکاری‌های اقتصادی ایران با شرق آسیا بدل شود.
ایران با برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیکی ممتاز، می‌تواند به حلقه‌ای کلیدی در طرح کمربند و جاده چین تبدیل شود. این طرح، که اتصال شرق آسیا به اروپا و آفریقا را دنبال می‌کند، در صورت عبور از خاک ایران، امکان ایجاد ده‌ها میلیارد دلار درآمد ترانزیتی و توسعه زیرساختی برای کشور به همراه خواهد داشت. تحقق این هدف مستلزم سرمایه‌گذاری گسترده در شبکه ریلی، بنادر، و کریدورهای حمل ونقل بین‌المللی خواهد بود.
معاهده ۲۵ ساله ایران با چین، یک فرصت استراتژیک برای بازتعریف جایگاه ایران در نظم اقتصادی جهانی است. مدیریت صحیح این فرصت نیازمند عزم ملی، انسجام نهادی و نگاه بلندمدت به منافع کشور است. اگر چنین شرایطی فراهم شود، ایران می‌تواند از دل فشارهای اقتصادی کنونی، مسیری تازه برای توسعه پایدار و حضور فعال‌تر در عرصه بین‌الملل بگشاید.