اجلاس شانگهای فرصت‌های اقتصادی جدیدی برای ایران داشت
رسانه‌های خارجی گزارش دادند ایران با حضور در اجلاس سران شانگهای، فرصت‌های اقتصادی جدیدی برای مقابله با تحریم‌ها به دست آورد.
به گزارش خبرگزاری فارس، اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای از ۳۱ اوت تا یکم سپتامبر ۲۰۲۵ (نهم و دهم شهریور ماه) در تیانجین چین با حضور بیش از ۲۰ کشور و رهبران کشورها از جمله مسعود پزشکیان، شی جین‌پینگ، ولادیمیر پوتین، نارندرا مؤدی و دیگر مقامات منطقه‌ای و بین‌المللی، برگزار شد و تمرکز خود را فراتر از محوریت امنیتی گذاشته و به مسائل اقتصادی و توسعه همکاری‌های تجاری نیز پرداخته است.
این اجلاس که پیش‌تر به‌عنوان یک نهاد امنیتی منطقه‌ای شناخته می‌شد اکنون بستری برای گسترش روابط اقتصادی، تسهیل تجارت و توسعه زیرساخت‌های مشترک بین اعضا فراهم کرده است.
رسانه‌های خارجی در گزارش‌های خود از مزایای این اجلاس برای کشورهای عضو، به‌ویژه ایران، یاد کرده و حضور فعالانه آن‌ها در این رویداد را فرصتی برای کاهش اثر تحریم‌ها، ارتقای همکاری‌های مالی و گسترش مبادلات اقتصادی توصیف کرده‌اند.
نقش شانگهای در ایجاد ثبات جهانی
فرانس ۲۴ نیز در گزارشی با عنوان «اجلاس سازمان همکاری شانگهای که چین از طریق آن به دنبال ارائه مدل جدیدی برای روابط بین‌المللی است» نوشت: «رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، روز یکشنبه با استقبال گرم، رهبران روسیه، هند، ایران، ترکیه و بیش از بیست کشور دیگر اوراسیا را در اجلاس سازمان همکاری شانگهای در تیانجین میزبانی کرد. هدف این اجلاس ارائه یک مدل جدید روابط بین‌المللی است که محور آن چین باشد؛ در زمانی که تنش‌های ژئوپلیتیکی و محدودیت‌های تجاری آمریکا شدت یافته است.»
بر اساس این گزارش، در حاشیه اجلاس، دیدارهای دوطرفه مهمی برگزار شد؛ از جمله ملاقات شی جین‌پینگ با رؤسای جمهور روسیه و ایران و نخست‌وزیر هند.
این دیدارها زمینه را برای بحث درباره مسائل مهمی همچون جنگ اوکراین، برنامه هسته‌ای ایران و همکاری‌های اقتصادی فراهم می‌کند. همچنین این اجلاس فرصتی برای ارتقای اعتماد متقابل و توسعه روابط اقتصادی و سیاسی بین اعضای سازمان فراهم می‌آورد. حضور کشورهای مختلف در این اجلاس، از جمله ایران، امکان مشارکت فعال در گفت‌وگوهای منطقه‌ای و بین‌المللی و تقویت جایگاه اعضا در سطح جهانی را فراهم می‌کند.
حمایت از ایران در برابر اروپا
رویترز نیز گزارش داد؛ چین و روسیه در واکنش به تلاش اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، از موضع تهران حمایت کرده و اقدام اروپا را «از نظر حقوقی معیوب و از نظر سیاسی مخرب» توصیف کردند.
این حمایت در حاشیه اجلاس سازمان همکاری شانگهای در تیانجین انجام شد؛ جایی که رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، میزبان بیش از ۲۰ رهبر کشور از جمله مسعود پزشکیان؛ رئیس‌جمهور ایران و ولادیمیر پوتین؛ رئیس‌جمهور روسیه بود.
این رسانه انگلیسی افزود که این اجلاس بستری برای ایران ایجاد کرده تا در یک چارچوب جمعی و با پشتیبانی چین و روسیه، مواضع خود را در زمینه برنامه هسته‌ای و کاهش اثر تحریم‌های غربی مطرح کند.
روایت بی‌بی‌سی از یک اتحاد ضدآمریکایی
بی بی‌سی عربی در یادداشتی درباره اجلاس تیانجین با عنوان «اجلاس امنیتی چین: آیا شاهد تولد یک اتحاد جدید علیه نفوذ آمریکا هستیم؟» آورده است نوشت که اجلاس شانگهای در تیانجین با حضور بیش از 12 رهبر منطقه‌ای، از جمله رهبران چین، هند، ایران، روسیه و کره شمالی برگزار شد.
روزنامه الشرق عربستان نیز در یادداشتی با عنوان «اجلاس سازمان همکاری شانگهای ۲۰ رهبر مسیر دهه آینده را ترسیم می‌کنند» نوشت: اجلاس تیانجین بزرگ‌ترین نشست سازمان همکاری شانگهای تاکنون است. این یادداشت حضور مسعود پزشکیان؛ رئیس‌جمهور ایران را برجسته کرده و اشاره دارد که سازمان وضعیت خاورمیانه را یک نگرانی مشترک می‌داند و حضور ایران فرصتی برای مشارکت در گفت‌وگوهای منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم می‌کند.
روزنامه «الأيام» الجزایر دیروز در یادداشتی با عنوان ««نشست شانگهای در تیانجین... نگاهی به تحولات ژئوپولیتیکی» آورده است: حضور ایران در نشست شانگهای در تیانجین پیام‌های استراتژیک مهمی دارد.
به گفته «علی محمد ریا»؛ استاد مسائل ژئوپلیتیک، شرکت رئیس‌جمهور ایران در این اجلاس به تهران این امکان را می‌دهد تا دیدگاه خود را در فضائی جمعی و بدون فشارهای غربی ارائه دهد.
او افزود: «حضور ایران در چارچوب سازمانی که شامل قدرت‌های بزرگ مانند چین و روسیه است پوشش سیاسی و دیپلماتیک برای تهران فراهم می‌کند و نشان می‌دهد که ایران آن‌طور که رقبایش می‌خواستند نشان دهند دیگر منزوی نیست.»
همچنین یادداشت تأکید دارد که رویکرد سازمان شانگهای در استفاده از ارزهای ملی و توسعه یک سیستم مالی جایگزین، برای ایران فرصت اقتصادی مهمی ایجاد می‌کند تا تأثیر تحریم‌های غربی را کاهش دهد. به این ترتیب، ایران می‌تواند ضمن تقویت جایگاه منطقه‌ای خود، حضور فعال‌تر و مؤثرتری در یک بستر بین‌المللی نوین داشته باشد.
رسانه‌های مصری از جمله الیوم السابع، الاهرام و... نیز اجلاس شانگهای را فرصت برای کشورهای تحت فشار اقتصادی آمریکا توصیف کردند. به نوشته این رسانه‌ها، حضور ایران و دیگر کشورهای عضو، به ویژه در عرصه اقتصادی و فناورانه، فرصت‌های مهمی برای تقویت همکاری مالی و کاهش وابستگی به سیستم‌های غربی فراهم کرده است.
خبرگزاری صدای افغان (آوا) هم درباره اجلاس شانگهای در چین نوشت: رهبران ایران، چین و روسیه اقدامات جدیدی برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و جهانی ارائه کردند و بر تعددگرایی، استقلال اقتصادی و مقابله با تحریم‌های غربی تأکید کردند.
بی‌ثباتی، مانع اصلی رابطه ایران و چین
تحریم‌ها مانع روابط اقتصادی ایران و چین، نیست بلکه عامل اصلی، چیز دیگری است. «علی فکری»؛ دیپلمات ایرانی در شبکه ایکس نوشت که در جریان گفت‌وگویی مفصل با یکی از مقامات رسمی چین، درباره مهم‌ترین موانع همکاری اقتصادی پرس‌وجو کرده است.
او افزود که مقام چینی تأکید کرده، هرچند تحریم و ناامنی [ها] هزینه‌ساز هستند و می‌توان با مدیریت این هزینه‌ها ادامه داد اما بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری‌ها، اساس هرگونه برنامه‌ریزی بلندمدت و همکاری پایدار را مختل می‌کند.
همچنین سیدعلی مدنی‌زاده؛ وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، بر پیگیری موضوعات اقتصادی و افزایش حجم تبادلات تجاری میان دو کشور تأکید کرد و گفت: سعی می‌کنیم ظرف یکی دو ماه آینده موضوعات مطرح شده در سفر را پیگیری کنیم و به نتایج برسیم.