ضرورت اصلاح ملاک دهک‌بندی برای حفظ یارانه حقوق‌بگیران
با اجرای شیوه جدید دهک‌بندی‌ها بر اساس سرانه هزینه ماهانه، یارانه بسیاری از حقوق‌بگیران از جمله کارگران، کارمندان و معلمان و حتی بازنشسته‌ها حذف می‌شود که اصلاح این شیوه ضرورت دارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در هفته‌های اخیر دهک‌بندی‌ها و ملاک‌های حذف یارانه به دغدغه‌ای مهم برای جامعه حقوق‌بگیر تبدیل شده است. بر اساس دهک‌بندی اعلام شده از سوی وزارت کار در مرداد ماه، 46 میلیون و 576 هزار و 331 نفر در دهک‌های چهارم تا نهم قرار داشته‌اند. این در حالی است که این تعداد در تیر ماه برابر 49 میلیون و 642 هزار و 665 نفر بود؛ به عبارت دیگر بیش از سه میلیون نفر از فهرست یارانه بگیران دهک‌های چهارم تا نهم خارج شده‌اند.
احمد رستمی؛ رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان با بیان اینکه وزارت کار از مردادماه ملزم بوده حذف یارانه نقدی حدود یک میلیون خانوار را حذف کند، اظهار داشت: برای تحقق این امر ابتدا با بررسی‌های صورت گرفته روی شاخص‌های درآمدی و دارایی خانوارهای کشور، حدود یک میلیون از خانوارهای با سرانه درآمد ماهانه بیش از 10 میلیون تومان شناسایی و حذف شده است. این سرانه دربرگیرنده هزینه اجاره مسکن خانوار نیست و براساس بُعد خانوار محاسبه شده است.
حذف یارانه حقوق‌بگیران
گفتنی است، وزارت رفاه اعلام کرده که میزان هزینه ماهانه هر فرد ملاک دهک‌بندی و حذف یارانه خواهد بود نه درآمد یا دارایی خانوار. طبق این شیوه، خانوارهایی که سرانه هزینه هر نفر بیش از 10 میلیون تومان باشد در دهک‌های 8 و 9 قرار گرفته و یارانه آن‌ها قطع می‌شود.
این معیار بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها برای حذف یارانه ثروتمندان تنظیم شده اما اعمال آن بدون اصلاح، بخش زیادی از حقوق‌بگیران از جمله کارگران، کارمندان و معلمان را نیز مشمول حذف می‌کند. در این روش، هزینه مسکن خانوارهای مستأجر مستثنا شده است، اما سایر هزینه‌ها مانند درمان، تحصیل و خوراک لحاظ می‌شود.
«جواد نیک‌بین»؛ عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، شیوه جدید را ناعادلانه و غیرواقعی خواند و گفت: «معیارهای وزارت رفاه با شرایط واقعی درآمد و هزینه خانوارها در شهرهای مختلف کشور همخوانی ندارد. اجاره‌بها و هزینه زندگی در تهران با سایر شهرها متفاوت است و استفاده از شاخص واحد، عدالت را زیر سؤال می‌برد. وزارت رفاه باید از شاخص‌های واقعی‌تر و ملموس‌تر برای حذف یارانه استفاده کند تا کارگران و خانوارهای کم‌درآمد قربانی تصمیمات غیرواقعی نشوند.»
کارشناسان هشدار می‌دهند که شیوه جدید، بخش زیادی از حقوق بگیران از جمله کارگران، کارمندان و معلمان و حتی دانشجویان دانشگاه‌های پولی را از دریافت یارانه محروم می‌کند؛ گروهی که پیش‌تر برای جبران کسری معیشت خود از یارانه استفاده می‌کردند.
نمایندگان و فعالان اقتصادی تأکید دارند که دهک‌بندی وزارت رفاه نیازمند اصلاح فوری است و شاخص‌های دقیق‌تر و واقعی‌تری برای حذف یارانه باید تعیین شود. کارشناسان پیشنهاد می‌کنند علاوه بر سرانه هزینه، سطح درآمد واقعی خانوار، تعداد افراد تحت تکفل و تفاوت‌های شهری و روستایی نیز لحاظ شود تا عدالت اجتماعی رعایت شود و سفره کارگران بیش از این کوچک نشود.