مقاومت سؤالبرانگیز سازمان بورس در برابر آزادسازی سهام عدالت
سرویس اقتصادی-
در حالی سازمان بورس در مسیر آزادسازی سهام عدالت سنگاندازی میکند که مالکیت مردم بر این سهام، حق آنهاست و میتواند منابع و نقدینگیها از سپردههای بانکی را به سمت بازار سرمایه سوق دهد.
به گزارش خبرنگار ما، حدود دو دهه است که ۴۹ میلیون نفر سهام عدالت دارند ولی نه اجازه استفاده از آن و نه اجازه خرید و فروش آن را ندارند. یعنی یک دارایی به مردم داده شده که نمیتوانند از آن استفاده کنند و سود سالانهای هم که با منت و در مناسبتهای خاص به افراد داده میشود به اندازه یک پیتزا هم نیست.
یکی از کارهای مهمی که وزارت اقتصاد باید رسیدگی کند، تعیین تکلیف و آزادسازی سهام عدالت برای مردم است تا قشر ضعیف بتواند بخشی از مشکلات زندگی خود را برطرف کند.
سهام عدالت سال 1385 عرض شد و قرار بود 10 سال بعد یعنی سال 95 آزاد شود. حتی در مقاطعی، یک سامانه برای خوداظهاری مردم معرفی شد که اعلام کنند میخواهند مدیریت سهامشان مستقیم باشد یا غیرمستقیم، ولی هیچوقت به سرانجام نرسید.
آزادسازی سهام عدالت از سال ۱۳۹۹ بهدلیل پیچیدگیهای اجرائی به تعویق افتاد و به گفته کارشناسان، اشتباهی که در سال ۱۳۹۹ برای آزادسازی این سهام رخ داد، مربوط به واگذاری بخشی از سهام مدیریت شرکتهای سرمایهگذاری استانی و بخشی از سهام متعلق به آحاد مردم به دولت بود. در واقع این اقدام منجر شد اراده و کنترل سهامداران اصلی بهصورت تجمیعی در اختیار دولت قرار گیرد. موضوعی که مغایر با هنجارهای بازار سرمایه و اقتصاد کشور است. در این بین، هر بار صحبتی از آزادسازی این سهام مطرح شده یک موج رسانهای سنگین آن را سرکوب کرده است. اتفاقی که پس از اظهارات اخیر رئیس سازمان خصوصیسازی هم رخ داد.
«زهره عالیپور» رئیس سازمان خصوصیسازی بهتازگی با بیان اینکه وزارت اقتصاد موظف شده است ظرف حداکثر سه ماه، مدل نهائی آزادسازی سهام عدالت را تهیه و به دولت ارائه کند، اظهار داشت: «این مدل شامل جزئیات نحوه انتقال مالکیت اصل سهام به مردم و همچنین سازوکار فعالیت افرادی است که تمایل دارند مدیریت سرمایه خود را به شرکتها بسپارند.»
وی تاکید کرد که «آزادسازی سهام عدالت، خواست رهبری و حقی مسلم برای مردم است و باید بدون توقف ادامه پیدا کند.»
با این حال، او تصریح کرد که «هنوز مشخص نیست این آزادسازی تا پایان امسال اجرائی میشود یا خیر. آنچه قطعی است، آغاز مسیر اجرائی شدن آن توسط وزارت اقتصاد است.»
طبق معمول، حتی کوچکترین اشاره به حق قانونی مردم درباره آزادسازی سهام عدالت باعث شد جوسازیها آغاز شود که بازار شرایط مناسبی برای آزادسازی این سهام ندارد؛ شرایطی که بعد از 20 سال و عبور از دهها چرخه رونق و رکود بازار، هنوز فراهم نشده است!
بلافاصله پس از اعلام این خبر، «مهدی حاجیوند» دستیار رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در امور سهام عدالت اعلام کرد: «به همه فعالان بازار سرمایه اعلام میکنیم در کوتاه مدت از سرگیری خرید و فروش سهام عدالت موضوعیت ندارد. زیرا میبایست ابتدا مجامع شرکتها بهصورت کامل برگزار شود و در عین حال شرایط کلی بازار سرمایه نیز باید مناسب باشد. در آینده هر زمان شرایط بازار سهام اجازه دهد، این بازگشایی انجام خواهد شد.» به نظر میرسد آزادسازی واقعی سهام عدالت، منافعی برخی را به خطر میاندازد که هر بار به دلایل و بهانههای واهی در این مسیر مانعتراشی میکنند. حال آنکه حرکت منابع و نقدینگیها از سپردههای بانکی به سمت بازار سرمایه میتواند اقتصاد را متحول کند.
هفته گذشته یک روزنامه اعلام کرد تأخیر در پرداخت سود سهامداران سهام عدالت سبب شده است سود بانکی خیرهکنندهای معادل
864 میلیارد تومان به جیب ۶۳ کارگزاری بورس و برخی بانکها منتقل شود.
در صورت صحت این ارقام، فهم اینکه چرا در مسیر آزادسازی سهام عدالت سنگاندازی میشود چندان دشوار نیست، اما سؤال این است که چرا سازمان بورس در زمین این ذینفعان بازی میکند؟