گزارش‌های وارونه دولت اردوغان از شرایط اقتصادی این کشور
وزیر بازرگانی ترکیه، اعلام کرده که در ماه گذشته، میزان صادرات از این کشور به بازارهای جهانی رکوردی تاریخی را کسب کرده اما کارشناسان با اشاره به آمارهای سالیانه از اقتصاد ترکیه می‌گویند تصویر ارائه شده از سوی دولت اردوغان درباره شرایط اقتصادی ترکیه وارونه است.
تداوم بحران اقتصادی در ترکیه، موجب نگرانی بسیاری از فعالان اقتصادی این کشور شده است. گزارش‌های مکرر بسیاری از روزنامه‌های چاپ آنکارا، نشان‌دهنده افزایش آمار بیکاری و اعلام ورشکستگی برخی از قدیمی‌ترین شرکت‌های تولیدی در این کشور است. با این حال، رسانه‌های نزدیک به دولت اردوغان تصویری کاملاً متفاوت را به نمایش گذاشته و وانمود می‌کنند که اقتصاد در مسیر بهبود و توسعه پیش می‌رود. در همین راستا وزیر بازرگانی ترکیه، اعلام کرده است که در ماه گذشته، میزان صادرات از این کشور به بازارهای جهانی رکوردی تاریخی را کسب کرده، اما مشاهده اطلاعات سالانه نشان‌دهنده اوج‌گیری کسری تجارت خارجی است.
به گزارش تسنیم انتشار اطلاعات ضد‌و‌نقیض درباره وضعیت اقتصادی ترکیه، نشان‌دهنده تلاش تیم رسانه‌ای دولت اردوغان، برای هدایت افکار عمومی در مسیری است که اوضاع اقتصادی کشور را امن و آرام نشان دهد. اما واقعیت‌های زندگی روزمره و افزایش مداوم تورم و قیمت کالاهای اساسی، اثر اطلاعات و گزارش‌های مثبت و سوگیرانه را خنثی می‌کند.
روزنامه ینی‌شفق از جراید نزدیک به حزب عدالت و توسعه از قول عمر پولاد وزیر بازرگانی کابینه اردوغان اعلام کرده که ترکیه در ماه جولای(تیر) رکورد تاریخی صادرات را ثبت کرده است. پولاد اعلام کرده که برای اولین‌بار در تاریخ، حجم صادرات ماهیانه از ترکیه به بازارهای جهانی با افزایش 11درصدی به 25 میلیارد دلار رسیده و همچنین در دوره ژانویه- ژوئیه 2025 (دی تا تیر) صادرات هفت ماهه به 156 میلیارد دلار رسید. اما تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که اعلام نرخ استثنائی برای افزایش میزان صادرات در یک ماه، معیاری گمراه‌کننده است و مقامات وزارت بازرگانی و انجمن صادرکنندگان، به راحتی می‌توانند به شکلی عامدانه و هدفمند، ثبت تاریخ صدور کالا را به شکلی انجام دهند که یک ماه دارای نرخ پایین و ماه پس از آن، دارای نرخی بی‌سابقه باشد و به عنوان رکورد تاریخی اعلام شود. از دیگر سو، ماه جولای در شرایطی با 25 میلیارد دلار صادرات، به عنوان رکورد تاریخی برجسته شده که میزان واردات کالا در همین ماه، به 32 میلیارد دلار نزدیک شده است!
کسری تجاری خارجی
براساس این گزارش رسانه‌های نزدیک به حزب عدالت و توسعه و دولت اردوغان، تلاش می‌کنند آمار و ارقام مربوط به صادرات کالا از ترکیه به بازارهای جهانی را برجسته کنند. اما اعتنای چندانی به مبحث واردات ندارند. براساس داده‌های مؤسسه آمار ترکیه، صادرات کالا از این کشور در ژوئن 2025 میلادی(خرداد 1404) در مقایسه با ماه مشابه سال قبل 7.9درصد افزایش یافته و به 20.515 میلیارد دلار رسیده است. ولی از دیگر سو، واردات هم با 15.2درصد افزایش به 28.688 میلیارد دلار رسیده است. با این حساب، کسری تجارت خارجی ترکیه در ماه ژوئن 38.8درصد افزایش یافت و از 5.889 میلیارد دلار به 8.173 میلیارد دلار رسید.همچنین در دوره ژانویه- ژوئن، کسری تجارت خارجی 16.3درصد افزایش یافت و از 42.504 میلیارد دلار به 49.437 میلیارد دلار رسید. آمارها همچنین نشان می‌دهد که چین و روسیه، دو کشور مبدأ مهم برای واردات هستند و ترکیه از این دو کشور، بیشترین کالا و مواد خام را وارد می‌کند.
این گزارش می‌افزاید بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران اقتصاد بین‌الملل، از جمله پروفسور دارون عجم اوغلو برنده نوبل اقتصادی، بر این باورند که اقتصاد ترکیه با مشکلات ساختاری عدیده‌ای رو‌به‌روست و یکی از این مشکلات مهم، رقم بهره‌وری پایین است. چرا که کالاهای تولید شده در ترکیه، ارزش افزوده ناچیزی دارند و بیشترین اتکای صادرکنندگان، به نیروی کار ارزان است. به طوری که صادرات محصولات با فناوری پیشرفته تنها 3درصد از کل رقم صادرات را تشکیل می‌دهند.