سیاستگذاری جدید آموزش عالی در تبعیت از دستور مهم رهبر انقلاب
وزارت علوم تحقیقات و فناوری در توضیح تصمیمات راهبردی جدید در تبعیت از دستور مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی بیانیهای صادر کرد.
در پی تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت شتاب علمی در پیام خود به مناسبت چهلمین روز شهادت جمعی از هممیهنان، سرداران و دانشمندان هستهای، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با انتشار بیانیهای اعلام کرد: جامعه دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان میداند و از این رو در شرایط پس از جنگ تحمیلی ۱۲روزه، با عزمی راسخ و برنامهریزی جامع در تبعیت از سیاستهای کلان نظام تمام توان خود را در جهت ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران بهکار خواهد گرفت و از آغاز اجرای سیاستهای راهبردی جدید برای جهش علمی کشور خبر داد. در این بیانیه آمده است: در جهان پرتلاطم امروز، قدرت علمی یکی از ارکان اصلی اقتدار ملی و رفاه اجتماعی کشورها بهشمار میرود. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیرو دستور مقام معظم رهبری، با درک عمیق از ضرورت تحول بنیادین در نظام آموزش عالی، اقدام به برداشتن گامهای مهمی در مسیر اجرای سیاست راهبردی نوین کرده تا بتواند مسیر جهش علمی ایران را هموار سازد.وزارت علوم اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران در آستانه برهه نوینی قرار گرفته است، زمانی که در آن دانشگاهها و مراکز پژوهشی باید نقش محوری در حل چالشهای ملی، تولید فناوریهای راهبردی، تقویت همدلی و انسجام ملی و ارتقاء جایگاه ایران در عرصه جهانی ایفا کنند. وزارت علوم در این مسیر با پذیرش مسئولیت تاریخی خود، بسته سیاستی جدیدی را تدوین و اجرا میکند.
در این بیانیه آمده است: با توجه به چالشهای ساختاری، شکاف عملکردی و ضعف ارتباط میان دانشگاه و جامعه، وزارت علوم تحقیقات و فناوری با هدف ارتقاء کیفیت آموزشی و پژوهشی، سیاستگذاری جامع و یکپارچهای را آغاز کرده تا زیرساختهای تحول در نظام آموزش عالی کشور فراهم شود، باید باور کنیم که در جهان امروز، علم است که آینده رفاه و امنیت ما را رقم میزند. بدون سیاستهایی که مبتنی بر شواهد علمی باشند در تاریکی قدم خواهیم زد، سرنوشت نسلهای آیندهی ایرانیان منوط به سیاستهایی است که امروز درباره نهاد علم اتخاذ میکنیم. وزارت علوم اعلام کرد: ایفای نقش بیبدیل دانشگاه ایرانی، در «انسجام و تقویت هویت ملی» و تحقق «جهش علمی و فناورانه» در جهت ارتقاء امنیت و کیفیت زندگی مردم شریف ایران، مستلزم بازنگری عمیق در حکمرانی دانشگاهی و نظام ارزیابی سیاستهای علمی کشور است. وزارت علوم با اتکاء به حمایتهای داهیانه مقام معظم رهبری و با بهرهمندی از تجارب داخلی و جهانی و با رویکردی شفاف، پاسخگو و آیندهنگر مسیر اصلاح و نوسازی نظام آموزش عالی را آغاز خواهد کرد. براساس این بیانیه، نهاد علم در ایران نیازمند بازنگریهای زیر است: «کیفیت آموزش و پژوهش» باید در کانون بازنگریها و تحولات نهاد علم قرار گیرد. هیچ تحولی بدون شکلگیری «اجماع» و «مشارکت فعال» جامعه دانشگاهی اعم از استاد، دانشجو و کارمند ممکن نیست. حل چالشهای حوزه علم و فناوری جز با شکلگیری «اراده سیاسی فرابخشی» ممکن نیست و لازم است تا همه بخشهای دولت و حاکمیت به کمک نهاد علم بیایند.
با توجه به تحولات جهانی و داخلی، تحول در «مدیریت منابع انسانی» نهاد دانشگاه، به هدف نگهداشت و جذب نخبگان علمی، حمایت از جوانان خلاق و نوآور و جایگزینی معیارهای کیفی مانند تأثیر اجتماعی و نوآوری و طراحی سازوکارهای نظام انگیزشی رقابتپذیر برای حمایت از نقشآفرینان و شتابدهندگان اصلی علم و فناوری ضروری است. نظام جذب دانشجو و استاد با هدف ارتقای عدالت اجتماعی و مبتنی بر مشارکت هسته سخت 90 میلیونی نظام و ایجاد دلگرمی و حس تعلق جمعی فراگیر در هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی میباید بازنگری و اصلاح شوند. بازنگری و بازبینی نقش وزارت علوم در حکمرانی علمی در حوزه سیاستگذاری و راهبری کلان نهاد علم. در جهت تحقق علم نافع و ایفای نقش مسئولیت اجتماعی دانشگاه، پژوهشهای کاربردی و معطوف به حل مسائل ملی مورد حمایت خاص قرار خواهند گرفت. توجه راهبردی به موضوع «مرجعیت علمی»، به عنوان بخشی کلیدی از سیاستهای علمی کشور. حمایت دولت و مجلس در جهت توسعه زیرساختهای پژوهشی و فناوری مانند تجهیز آزمایشگاهها، توسعه پارکهای فناوری و دسترسی به منابع علمی جهانی ضروری است.جامعه دانشگاهیان و محققان ایرانی خارج از کشور، ظرفیت ممتاز کشور ایران هستند و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زمینههای متنوع برای ارتباط علمی با این سرمایههای ایرانی را فراهم خواهند کرد.
دیپلماسی و تعاملات علمی بهویژه با کشورهای دوست، منطقه و قدرتهای نوظهور جهانی مورد حمایت ویژه قرار خواهند گرفت.
به منظور تحقق اهداف راهبردی کشور در حوزهی علم و فناوری، اجرائی کردن ظرفیتهای قانونی محقق نشده در جهت حمایت مالی از مگاپروژههای پیشبرنده علم و فناوری، جهش در زیرساختهای دیجیتال و دادهمحور و حفظ منزلت نخبگان علمی ضروری است. وزارت علوم اعلام کرد: در پایان به استحضار مردم شریف ایران میرساند که جامعه دانشگاهی خود را مدیون این مردم شریف و تاریخ سرافرازانه آنان میداند و از اینرو در شرایط پس از جنگ تحمیلی 12روزه، با عزمی راسخ و برنامهریزی جامع، در تبعیت از سیاستهای کلان نظام تمام توان خود را در راستای ارتقا امنیت و کیفیت زندگی مردم و افزایش توان و قدرت ملی ایران بهکار خواهد گرفت.
همچنین سازمان سنجش آموزش کشور نیز در پی تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر ضرورت شتاب لازم در پیشرفت دانش و فناوری با صدور بیانیهای اعلام کرد: «مشارکت در پیشرفت و تعالی کشور با بهسازی نظام سنجش و ارزشیابی آموزش کشور» میسر است و در این راستا از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد شد.
در این بیانیه آمده است: «رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت چهلم شهدای نبرد با رژیم صهیونیستی بر شتاب لازم در پیشرفت دانش و فناوری در همه بخشها و همچنین جدیت و پیگیری و به نتیجه رساندن کارهای کشور به عنوان وظیفه همه دستگاههای مسئول اجرائی تأکید فرمودند لذا توجه به راهبرد، مأموریت و وظایف سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان یکی از ارکان بنیادین در توسعه علمی و فناورانه در کشور ضرورت دارد.
نظام سنجش و پذیرش دانشجو نهتنها مسیر ورود نسل جوان به عرصه آموزش عالی را مشخص میکند، بلکه به صورت مستقیم بر آینده علمی، پژوهشی و اقتصادی کشور اثرگذار است. در دنیای امروز که محور اصلی پیشرفت، دانش و فناوری است، بهرهگیری از یک نظام سنجش عادلانه، علمی، دقیق و متناسب با نیازهای واقعی جامعه، ضرورتی انکارناپذیر است و این نظام باید بتواند استعدادهای ناب را شناسایی، آنها را به درستی هدایت و فرصتهایی برابر برای رشد و شکوفایی فراهم آورد.
شایستهسالاری در پذیرش دانشجو، تضمینکننده تربیت نیروی انسانی متخصص و متعهدی است که موتور محرک پیشرفت کشور در زمینههای علمی، صنعتی، پزشکی، فرهنگی و فناوری خواهند بود.
سازمان سنجش آموزش کشور در دوره جدید، راهبرد «مشارکت در پیشرفت و تعالی کشور با بهسازی نظام سنجش و ارزشیابی آموزش کشور» را سرلوحه امور قرار داده و برای ایفای نقشی پررنگتر برای پیشرفت دانش و فناوری از هیچ کوششی دریغ نخواهد کرد.
ایجاد شور و نشاط علمی در جامعه علمی و دانشگاهی با برگزاری با کیفیت آزمونهای علمی، برگزاری المپیاد علمی دانشجویی برای شناسایی نخبگان، تدارک نیروی انسانی تحولگرا و تأمین درونداد مناسب برای تحول در آموزش عالی بخشی از اقدامات این سازمان برای ایفای نقش در شتاب لازم در پیشرفت علمی کشور است و به یقین یک نظام سنجش و پذیرش کارآمد، منصفانه و آیندهنگر، نهتنها مسیر تعالی فردی را برای جوانان فراهم میکند، بلکه پایهگذار جامعهای پویا، نوآور و دانشمحور خواهد بود؛ جامعهای که در آن علم و فناوری، ابزارهای اصلی پیشرفت پایدار و اقتدار ملی بهشمار میروند.»