روایت درست و دست اول نیازمند دسترسی و ابزار است(اخبار ادبی و هنری)
محسن یزدی، مستندساز و مدیر سابق شبکه مستند در گفتگو با خبرنگار کیهان، درباره نقش نیروهای فرهنگی در جریان جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی و بررسی چالشها، تجربهها و راهکارهای ارتقای روایت فرهنگی در این رویداد سخن گفت.
وی در ابتدای سخنان خود به محدودیت زمانی و شرایط جنگی برای تولید آثار هنری اشاره کرد و گفت:
«در این فضا، همه آثار امکان تولید ندارند. آثاری مثل فیلمهای بلند یا پروژههای زمانبر عملاً از اول کنار میرفتند. بیشتر کارهایی مثل کلیپ، آثار گرافیکی، موسیقیهای کوتاه، موشنگرافی، پوستر و... که زمان زیادی نمیخواستند، در دستور کار قرار گرفت.»
محسن یزدی با اشاره به حضور خود در یکی از مجموعههای فعال در آن مقطع گفت: «ما هم از جمله گروههایی بودیم که تولیدات کوتاه انجام میدادیم. اما نکته جالب این بود که هرچه ما بهعنوان نیروهای رسمی و با تجربه کار میکردیم، مردم در شبکههای اجتماعی بهترش را تولید میکردند! یعنی احساس عمومی، جوشش اجتماعی و انگیزه خودجوش مردم باعث میشد آثاری تولید شود که بسیار جلوتر از کارهای ما بود.»
وی در ادامه تأکید میکند: «الان وقت آن است که روایت درست را انجام دهیم؛ روایتی که ۵ یا ۱۰ سال بعد دوباره حسرتش را نخوریم. مثلاً نگویند در جنگ ۱۲ روزه مردم در میدان آزادی علیه نظام شعار دادند. اما این روایت درست نیاز به امکانات دارد؛ اطلاعات، تصاویر، مصاحبه، و دسترسی. صرف گفتن «روایت اول» کافی نیست. اگر کسی تصویر ندارد، اطلاعات ندارد، گفتوگو نمیگیرد، روایت اول چطور ساخته شود؟ درحالیکه در مقابل، روایت جعلی نیازی به اینها ندارد. روایت جعلی راحت ساخته میشود، بیزحمت و بیپروتکل. و اگر ما بهموقع فکر نکنیم، این روایت جعلی جا میافتد.»
یزدی درباره اقتضائات روایتگری فرهنگی اینگونه میگوید: «ما نمیتوانیم فقط از رسانه یا هنرمند طلبکار باشیم. نمیتوانیم از او بخواهیم روایت اول بدهد، وقتی هیچ ابزاری ندارد. تصویر ندارد، اطلاعات ندارد، گفتوگو نمیگیرد، کسی با او صحبت نمیکند. با رعایت همه پروتکلها هم اگر دسترسی نباشد، روایت ساخته نمیشود.»
او همچنین اشاره کرد که پس از مدتی رسانههای داخلی هم بازتاب اخبار را کاهش داده بودند: «از اواخر جنگ، پوشش رسانهای داخلی کمتر شده بود. این یک خطای راهبردی است. اگر تکرار شود، روایت میدان را دوباره میبازیم.»
در پایان این گفتوگو، محسن یزدی تأکید کرد که اگر قرار است روایتی دقیق و اثرگذار ساخته شود، باید زیرساختهای آن فراهم شود: «نه با شعار، نه با کلیشه. باید از خود بپرسیم: اگر رسانهها روایت نکردند، چرا؟ اگر هنرمند سکوت کرد، علتش چه بود؟ ما باید روایت را ممکن کنیم، نه فقط مطالبه.»