ناآرامی‌ها در اربیل چرا و چگونه آغاز شد؟
سرویس خارجی-
وقوع درگیری‌های محلی بین نیروهای امنیتی کردستان عراق (نیروهای بارزانی) و افراد قبیله «هرکی» باعث بروز تنش گسترده‌ای در اقلیم کردستان شده است.
رخدادهایی که گزارشی از آن را در سطور آتی خواهید خواند، نشان می‌دهد که اختلافات ریشه‌دار ارضی، قومی و سیاسی در منطقه کردستانِ عراق همچنان می‌تواند به سرعت به درگیری مسلحانه تبدیل شود؛ به ویژه زمانی که با بی‌اعتمادی عمومی نسبت به حکومت اقلیم، سوءظن به انگیزه‌های سیاسی در پس تصمیمات اجرائی، و رقابت‌های درون‌قومی گره می‌خورد. حضور گسترده نیروهای امنیتی، تهدید به بستن مسیرهای نفتی استراتژیک و گسترش اعتراضات به سایر شهرها، حاکی از این است که ماجرا صرفاً یک تنش محلی نیست بلکه می‌تواند به‌عنوان علامتی هشداردهنده در مورد آینده پرمخاطره نظم سیاسی در اقلیم کردستان تعبیر شود، نظمی که اگرچه سال‌ها از حمایت بین‌المللی و درآمد نفتی برخوردار بوده، اما در برابر اختلافات داخلی و بحران مشروعیت آسیب‌پذیر است.
موج اولیه درگیری‌ها از روز سه‌شنبه آغاز شد که پس از تملک بخشی از اراضی عشیره «هرکی» در شهرستان خبات از استان اربیل در اقلیم کردستان عراق، توسط حکومت محلی، رهبر عشیره هرکی در این شهرستان زیر بار این حکم نرفت و افراد این قبیله با مأموران حکومتی، یعنی پیشمرگه‌های وابسته به خاندان بارزانی، درگیر شدند. در پی این اتفاق نیروهای امنیتی به قصد بازداشت به سمت خانه «خورشید هرکی»، رهبر محلی عشیره هرکی، در این شهرستان رفتند و همین موضوع جرقه درگیری نظامی را ایجاد کرده و باعث گسترش دامنه درگیری‌ها شد. برخی از منابع نیز گفته‌اند: «علت این اختلاف بر سر آبیاری زمین‌های کشاورزی پس از تغییر مسیر یکی از شاخه‌های رودخانه زاب بزرگ بود.» همچنین «جوهر الاغا هرکی»، رهبر بزرگ قبیله هرکی در سرتاسر اقلیم کردستان عراق، به حمایت از شیخ محلی در شهرستان خبات (شیخ خورشید هرکی) پرداخت و از همه اهالی اقلیم کردستان عراق دعوت کرد تا در حمایت از عشیره هرکی دست به قیام بزنند. نیروهای پیشمرگه وابسته به حزب دموکرات نیز به دستور وزیر اقلیم به درگیری‌ها ورود کردند که همین موضوع باعث گسترده‌تر شدن دامنه تنش شده است.
درگیری‌ها بین عناصر قبیله هرکی و نیروهای امنیتی کردستان عراق، تاکنون، باعث کشته شدن 2 نفر و زخمی شدن ۱۱ تن شده است. به گزارش «مهر»، در پی این تنش مسیر ارتباطی بین منطقه کویر و اربیل از سوی عناصر قبیله هرکی مسدود شده است. آنها تلاش دارند مانع از اعزام نیروهای امنیتی بیشتر به منطقه خبات که کانون اصلی درگیری‌ها است، شوند. این در حالی است که نیروهای ویژه در اطراف منطقه حضور دارند و تلاش می‌کنند کنترل اوضاع را در دست بگیرند. منابع امنیتی اوضاع منطقه را همچنان متشنج ارزیابی و تأکید می‌کنند که با وجود استقرار گسترده نیروهای امنیتی، همچنان درگیری‌ها در منطقه ادامه دارد. دستگاه‌های ذی‌ربط نیز تلاش دارد از ورود بیشتر عناصر مسلح به منطقه جلوگیری کنند. از طرف دیگر، در شهر قلادزی(قلعه‌دیزه) در شمال استان سلیمانیه نیز تظاهرات و تجمع مردمی علیه حکومت بارزانی‌ها در اربیل برگزار شده است.
آنطور که «ایسنا» نوشته است، یک منبع ویژه به «صابرین‌نیوز» تأکید کرده است: «شیخ قبیله هرکی تهدید به گشودن جبهه جدیدی بین اربیل، موصل و دهوک کرده است که یک خط استراتژیک و شریان اقتصاد منطقه محسوب می‌شود. شیخ قبیله هرکی تهدید کرد که در گام دوم، خطوط لوله نفتی که به ترکیه نفت می‌رساند و از اربیل، موصل و دهوک عبور می‌کند را قطع خواهد کرد.» فقدان شفافیت در جزئیات این حکم، به اتهامات سیاسی علیه حزب دموکرات کردستان دامن زده است. برخی منابع محلی ادعا می‌کنند، خورشید هرکی، که پیش‌تر از حزب دموکرات کردستان جدا شده و با میانجی‌گری به آن بازگشته بود، به دلیل اختلافات داخلی و فشارهای سیاسی هدف قرار گرفته است.
گفتنی است، این اخبار در شرایطی منتشر می‌شود که رهبر حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، در پیامی ویدیویی، پایان مرحله مبارزه مسلحانه با دولت ترکیه را اعلام کرده است و «مظلوم عبدی»، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد)، برای تکمیل مذاکرات درباره توافق وارد دمشق شد. حالا کردستان عراق که نسبت به کردستان ترکیه و سوریه وضعیتی بهتر داشته است وارد یک بحران شده است. در شرایطی که منطقه آبستن التهاب پشت التهاب است، برخی از تحلیلگران وقایع کردستان عراق را نه یک درگیری داخلی که ماجرائی مشکوک می‌دانند که باید ریشه‌های آن را در خارج از کردستان عراق جست‌وجو می‌کنند و نگران هستند که این درگیری آغاز درگیری‌هایی وسیع‌تر و طولانی‌مدت در منطقه باشد. مسلم است که بر مبنای خبرهای رسیده نمی‌توان داوری مطمئنی کرد و باید منتظر و البته هوشیار بود که روندها به چه سمتی خواهد رفت. به هر حال، این درگیری، بزرگ‌ترین درگیری در سال‌های اخیر در منطقه کردستان است که از ثبات امنیتی نسبی برخوردار بوده است.