صدای اعتراض غربی‌ها هم درآمد
حمله اسرائیل به اقتصاد جهان با تجاوز علیه ایران
تجاوزات اسرائیل به ایران به‌گونه‌ای باعث لرزش بازارهای مالی جهانی شده که صراحتاً می‌توان آن را حمله اسرائیل به اقتصاد جهان اعلام کرد.
به گزارش کیهان، تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران، موجب به‌هم‌ریختگی اقتصاد جهان شده؛ تا جایی که می‌توان از آن به «حمله اسرائیل به اقتصاد جهان» یاد کرد. غربی‌ها به‌خصوص اروپایی‌ها نگران ایجاد وضعیت بسیار سخت، شبیه جنگ اوکراین هستند که سوخت، مواد غذایی، هزینه حمل‌ونقل و... به‌شدت گران و هزینه‌های نظامی برای منافع آمریکا، کمر مردم اروپا را شکست و در آمریکا نیز در کنار مسئله «تبعیض در همه چیز» حالا به بحران‌هایی شبیه لس‌آنجلس منجر شده است.
اسرائیل؛ مسبب افزایش قیمت نفت
بخش جهانی بی‌بی‌سی در این زمینه نوشت که افزایش قیمت جهانی نفت نگرانی‌هایی ایجاد کرده که ممکن است با دوره‌ای دیگر از افزایش شدید قیمت انرژی روبه‌رو شویم که به نوبه خود موجب افزایش قیمت‌ها در همه چیز از بنزین و مواد غذایی گرفته تا سایر اقلام خواهد شد. این همان اتفاقی است که سه سال پیش، پس از حمله روسیه به اوکراین رخ داد و زندگی مردم سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داد.
این حملات [اسرائیل به ایران] واکنشی فوری در بازارها برانگیخت. بهای نفت خام برنت- شاخص اصلی بین‌المللی- بیش از ۱۰درصد افزایش یافت و به بیش از 76 دلار در هر بشکه رسید. قیمت نفت «وست تگزاس اینترمدییت آمریکا» نیز شش دلار و 94 سنت معادل 10درصد بالا رفت و به 74 دلار و 98 سنت رسید.
قیمت نفت همواره در واکنش به رویدادهای ژئوپلیتیکی بزرگ و وضعیت اقتصاد جهانی نوسان می‌کند؛ بنابراین تعجبی ندارد که بازار نفت به این حملات واکنش نشان داده باشد. با این حال، قیمت نفت برنت هنوز حدود ۱۰درصد پایین‌تر از یک سال پیش است. همچنین بسیار پایین‌تر از زمان‌هایی است که به به اوج رسید؛ مثلاً آنچه در سال ۲۰۲۲ پس از تهاجم روسیه به اوکراین دیده شد، زمانی که به نزدیک ۱۳۰ دلار رسید.
دلواپسی غرب از گرانی‌های دیگر
وقتی قیمت عمده‌فروشی نفت افزایش می‌یابد، بسیاری از مردم این را ابتدا در قالب افزایش قیمت بنزین احساس می‌کنند اما انرژی گران‌تر به افزایش قیمت تقریباً همه‌چیز، از کشاورزی تا تولید صنعتی، منجر می‌شود.
در مورد مواد غذایی، هزینه‌های بالاتر انرژی می‌تواند به شیوه‌های مختلفی باعث افزایش قیمت در قفسه‌های فروشگاه‌ها شود. این می‌تواند هزینه استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی، حمل‌ونقل محصولات و فرآوری و بسته‌بندی غذا را افزایش دهد. با این حال، این اتفاق فقط زمانی خواهد افتاد که قیمت انرژی برای مدتی طولانی در سطح بالا باقی بماند. حتی در مورد بنزین و گازوئیل هم افزایش قیمت نفت خام تاثیر محدودی دارد.
«دیوید آکسلی» از مؤسسه کپیتال اکونومیکس گفت: «قاعده سرانگشتی این است که افزایش ۱۰ دلاری در قیمت نفت، حدود هفت پنس به قیمت بنزین در جایگاه سوخت اضافه می‌کند.»
با این حال، او هشدار می‌دهد که «این فقط داستان نفت نیست. بسیاری از مردم به خاطر دارند که شوک قیمتی پس از آغاز مناقشه اوکراین، عمدتاً واکنشی به افزایش قیمت گاز بود. بسیاری از ما خانه‌های خود را با گاز گرم می‌کنیم و در بریتانیا قیمت برق نیز بر اساس قیمت گاز تعیین می‌شود.»
قیمت گاز نیز پس از حملات پنج‌شنبه‌شب اسرائیل به ایران افزایش یافته است و عضو مؤسسه کپیتال اکونومیکس ادامه داد: «اگر به نحوه عملکرد بازار از جمله نقش نهاد ناظر در تعیین سقف قیمت‌ها دقت کنیم می‌بینیم که این تاثیر فقط به‌تدریج به خانوارها می‌رسد اگر البته برسد.»
نگرانی از نفت بالای 100 دلار
«ریچارد برونز»؛ رئیس بخش ژئوپلیتیک شرکت مشاوره بازار جهانی انرژی اسپکتس، گفت: «وضعیت فعلی بسیار مهم و نگران‌کننده است. سؤالات اصلی این است که درگیری اسرائیل و ایران چقدر ادامه خواهد یافت، آیا کشورهای دیگر منطقه وارد ماجرا می‌شوند و آیا ایالات‌متحده برای کاهش تنش مداخله خواهد کرد یا نه.»
او افزود: «فراتر از همه این‌ها، به این بستگی دارد که آیا شاهد اختلال واقعی در حمل‌ونقل دریایی در تنگه‌هرمز خواهیم بود یا نه. آبراهی در جنوب ایران که مسیر ورود حدود یک‌‌پنجم تولید نفت جهان به بازارهای جهانی است. این یک گلوگاه باریک است و بنابراین نقطه ضعف قابل‌توجهی برای بازارهای جهانی نفت محسوب می‌شود.»
ایران در گذشته تهدید به بستن تنگه‌هرمز کرده و اکنون این مسئله اندکی محتمل‌تر از ۲۴ساعت پیش شده و همین ریسک بیرونی یکی از عواملی است که قیمت‌ها را بالا می‌برد.
میزان افزایش قیمت انرژی و تاثیرات گسترده‌تر آن، به‌شدت تحولاتی بستگی دارد که در ادامه درگیری اسرائیل و ایران رخ خواهد داد اما این توان بالقوه را دارد که به گفته «محمد العریان» مشاور ارشد اقتصادی در شرکت مدیریت دارایی آلیانتس، «یک شوک منفی برای اقتصاد جهانی در زمانی بد باشد».
او تصریح کرد: «از هر زاویه که نگاه کنید در کوتاه‌مدت منفی است در بلندمدت هم منفی است. این شوکی دیگر به ثبات نظم اقتصادی جهانی تحت رهبری آمریکا است؛ در زمانی که از قبل هم پرسش‌های زیادی درباره آن وجود داشت.»
کپیتال اکونومیکس هم محاسبه کرده که اگر قیمت نفت دوباره به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه بازگردد، می‌تواند یک درصد به نرخ تورم در اقتصادهای پیشرفته اضافه کند که کار را برای بانک‌های مرکزی که امیدوارند نرخ بهره را کاهش دهند دشوارتر خواهد کرد.
دلواپسی غربی‌ها از کمبود سوخت
«دیوید آکسلی» از مؤسسه کپیتال اکونومیکس معتقد است که افزایش تولید عربستان و برزیل به کاهش مشکلات بازار نفت کمک می‌کند اما در حالی که تنش‌ها در منطقه نفت‌خیز خاورمیانه بالا گرفته است و حتی احتمال بسته شدن تنگه‌هرمز وجود دارد؛ بررسی‌ها نشان می‌دهد ظرفیت مازاد اوپک و متحدانش برای جبران هرگونه اختلال در عرضه نفت از این منطقه بسیار ناچیز است.
رویترز گزارش داده که «تمرکز شرکت‌کنندگان بازار نفت طی دو روز گذشته از افزایش عرضه، به نگرانی در مورد کمبود سوخت تغییر کرده است. حملات اسرائیل به ایران و حمله‌های متقابل تهران قیمت نفت را 13درصد افزایش داده و احتمال مختل‌شدن عرضه نفت از سوی یکی از بزرگ‌ترین توزیع‌کنندگان نفت در خاورمیانه را بالا برده است.»
این خبرگزاری انگلیسی ادامه داده که «یکی از دلایل این افزایش قیمت سریع این است که ظرفیت مازاد اوپک و متحدانش برای افزایش تولید نفت جهت جبران هرگونه اختلال بسیار ناچیز است. مختل شدن عرضه نفت ایران، تولیدکنندگان دیگر را مجبور می‌کند نفت بیشتری برای جبران این کمبود تولید کنند. بدین ترتیب ذخایر مازاد چندانی برای مقابله با سایر اختلال‌های احتمالی مانند بلایای طبیعی یا جنگ باقی نمی‌ماند.»
رویترز هم اعلام کرده که «ایران تهدید کرده در صورت لزوم تنگه‌هرمز را می‌بندد. این تنگه مسیر خروج نفت خاورمیانه است که حدود 20درصد از عرضه نفت دنیا را تشکیل می‌دهد و شامل صادرات نفت عربستان، امارات، کویت، عراق و ایران می‌شود.»
«جرج لئون»؛ رئیس تحلیلگران ژئوپلیتیکی در «ریستاد» و یکی از مقامات سابق اوپک گفت: «اگر جریان نفت از تنگه‌هرمز مختل شود و زیرساخت‌های نفت منطقه یا تأسیسات نظامی آمریکا هدف قرار بگیرد عکس‌العمل بازار شدیدتر بوده و قیمت‌ها را 20 دلار در هر بشکه یا حتی بیشتر بالا می‌برد».
گفتنی است، آمارهای مؤسسه رهیابی محموله‌های نفتی (کپلر)، نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران در ماه می به نزدیکی یک‌میلیون و 800هزار بشکه در روز رسید. این مؤسسه در آماری دیگر اعلام کرده که مجموع صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در همین بازه زمانی، حدود دو میلیون بشکه در روز شد.
پیش از این، شبکه خبری بلومبرگ با استناد به داده‌های مؤسسه رهگیری محموله‌های نفتی «ورتکسا»، میزان صادرات نفت ایران را ۱.۱میلیون بشکه در روز برآورد کرده بود. این در حالی است که ترامپ ادعا کرده بود؛ صادرات نفت ایران را متوقف می‌کنیم. کارشناسان معتقدند که تفاوت میان این آمارها به پیچیده شدن شبکه و مسیرهای فروش نفت ایران بازمی‌گردد.
افزایش قیمت جهانی طلا و ریزش بورس آمریکا
همچنین به دنبال ماجراجویی جدید اسرائیل در تجاوز به تمامیت ارضی ایران، در دو روز گذشته قیمت طلا در بازارهای جهانی روند افزایشی به خود گرفته است. بهای هر اونس طلا در بازارهای جهانی با ۱۳ دلار افزایش نسبت به روز جمعه (۲۳ خرداد) به 3433 دلار رسید.
تجاوز اسرائیل به خاک ایران، بورس رژیم اسرائیل و همچنین بازار داوجونز آمریکا را نزولی کرد. ناظران بازار، علت ریزش بورس آمریکا را حمایت آشکار سران کاخ‌سفید از تجاوز رژیم صهیونیستی ارزیابی کرده‌اند.
گفتنی است، در جنگ اوکراین هم که با تحریک آمریکا شروع شد، این اروپا بود که هزینه‌های دفاعی، اقتصادی، معیشتی، روانی و اجتماعی را داد که بسیاری از این خسارت‌ها غیرقابل جبران است. آمریکا در حال قربانی کردن اروپا، به پای منافع خود و صهیونیست‌هاست؛ هرچند درون آمریکا هم از آن زمان تاکنون در تلاطم است.
غرب دیگر تحمل خسارات جدیدی را ندارد؛ اگر نگاهی به آثار فیلسوفان، صاحب‌نظران و روزنامه‌نگاران مطرح بیندازیم در نگاه خوش‌بینانه می‌گویند و می‌نویسند که «هنوز چیزی از غرب مانده است»؛ یعنی صرفاً بقا دارد اما آمریکا و اسرائیل در حال بر باد دادن آن هستند.