شرق بالاخره بیدار شد؟ آمریکا نمیخواهد تحریم را بردارد (خبر ویژه)
با فرونشستن هیجان مذاکره و در حالی که طرف آمریکایی با بیمنطقی مطلق و طلبکارانه حرف میزند، روزنامه شرق نوشت: چرا آمریکا هیچ حرفی از رفع تحریم در برابر خودداری ایران از غنیسازی نمیزند؟
این روزنامه که نقش گستردهای در بزککردن برجام داشت و در دوره اخیر هم به شکل هیجانی خواستار مذاکره بود، در یادداشتی نوشت: در حالی که آمریکا مصراً از توقف غنیسازی در ایران سخن میگوید، به نظر میرسد تاکنون مشخص نکرده است در قبال این امتیازی که مطالبه میکند، دادن چه امتیازی را در نظر دارد.
از سخنان مقامات ایرانی و واکنش آنها به طرح اخیر آمریکا چنین برمیآید که طرف آمریکایی در پنج دور مذاکره با طرف ایرانی و نیز در طرح ارائهشده، پیشنهادی درباره نحوه و زمانبندی رفع تحریمها علیه ایران مطرح نکرده است. آقای قالیباف در نطق پیش از دستور خود در یکشنبه گذشته گفت: «همین که در طرح آمریکا حتی اشارهای به رفع تحریم نشده است، به روشنی نشان میدهد رفتار ایالاتمتحده در مذاکرات غیرمستقیم هستهای، متناقض و فاقد صداقت است». این نشانهها این حدس را تقویت میکند که گویا اساساً در جریان پنج دور مذاکره انجامشده، طرف آمریکایی مایل به واردشدن در بحث مربوط به نحوه رفع تحریمها به موازات انجام اقداماتی توسط ایران در حوزه غنیسازی نبوده است.
مقامات آمریکایی در اظهارات علنی خود نیز تاکنون مطلبی راجع به تحریمها و چگونگی رفع آنها مطرح نکردهاند. در مقابل، بر پایه برخی اشارات آنها میتوان این احتمال را داد که آنها در قبال دریافت امتیاز در حوزه غنیسازی تنها مابازایی امنیتی در حد رفع تهدیدهای نظامی و حداکثر سختگیری نکردن در صدور نفت ایران را در نظر دارند. به عبارت دیگر، بعید نیست که آمریکا در فکر حفظ ساختار تحریم تا حداکثر ممکن و تنها خودداری از اعمال سختگیرانه تحریمها به شکلی که در مورد کرهشمالی بعد از دو ملاقات ترامپ با کیم جونگ اون در ۲۰۱۸ انجام شد، باشد.
نشانه دیگری در این رابطه یکی از معدود مصاحبههای تفصیلی ویتکاف با سایت خبری بریتبارت است. او در این مصاحبه گفت: «قبل از هر چیز ما هرگز کاری را که در برجام انجام شد، به این شکل که تحریمها رفع شد و سررسیدهایی برای تعهدات ایران در نظر گرفته شد، انجام نخواهیم داد. برجام بندهای غروب داشت که تعهدات آنها را منتفی کرد و تحریمها را برداشت. در توافق جدید هرگز چنین کاری نخواهیم کرد». ویتکاف همچنین گفت «آمریکا در نظر دارد در مراحل بعدی ایران را برای توقف کمکهای مالی و تسلیحاتی به گروههایی شبیه حماس و حزبالله و حوثیها تحت فشار بگذارد».
این سخن نیز میتواند قرینهای برای حفظ تحریمها با هدف تحت فشار قراردادن ایران در مراحل بعدی باشد. این در حالی است که طرف ایرانی طبعاً تمرکز خود را از ابتدا بر رفع تحریمها قرار داده است.