زیاده‌خواهی اردوغان در زنگه‌زور
اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه، روز پنج‌شنبه هشتم خردادماه، در اظهاراتی به صورت تلویحی از ایران خواست تا دست از مخالفت با ایجاد کریدور ادعایی «زنگه‌زور» بردارد و اجازه دهد تا با ایجاد این مسیر، منطقه قفقاز‌جنوبی به صلح و توسعه برسد؛ گویی این ایران است که مانع از صلح و توسعه در قفقاز‌جنوبی شده است.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که جمهوری اسلامی ایران با راه‌اندازی مسیرهای ارتباطی در قفقاز‌جنوبی، از جمله مسیر ریلی «نرنادزور- آگاراک» که در جنوبی‌ترین منطقه ارمنستان و در موازات مرز ایران، سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل می‌کند در قالب طرح تقاطع صلح ارمنستان اعلام موافقت کرده است.
در این طرح، همه راه‌های مواصلاتی منطقه قفقاز‌جنوبی به روی همه کشورها باز می‌شود تا تجارت منطقه‌ای و بین‌المللی رونق یافته و سبب کسب منافع اقتصادی گسترده برای کشورهای قفقاز شود. در عین حال در این طرح، هر کشور بر زیرساخت‌های ترانزیتی عبوری از خاک خود حاکمیت دارد؛ مسئله‌ای که در روابط بین‌الملل، تجارت جهانی و به‌ویژه در ادبیات حوزه کریدوری، اصلی پذیرفته شده و غیرقابل خدشه است.
ایران حتی از این نیز فراتر رفته و با ارائه طرح ایجاد «کریدور ریلی ارس» در خاک ایران، مسیری موازی مسیر ریلی ارمنستان در اختیار باکو قرار داده تا ارتباط سرزمین اصلی جمهوری آذربایجان و نخجوان، گرفتار وابستگی کامل به ارمنستان نباشد. در مقابل، جمهوری آذربایجان و ترکیه مدعی هستند که برای کارآمدی ارتباط ریلی آذربایجان و نخجوان، عبور و مرور از درون خاک ارمنستان باید بدون کنترل ارمنستان صورت پذیرد و کنترل این مسیر ریلی در اختیار آذربایجان باشد؛ به این معنا که ارمنستان از اصل حاکمیت خود بر مرزهای کشور چشم‌پوشی کرده، در ورودی ریل به خاک ارمنستان و خروجی آن از این کشور به سوی نخجوان، امکان بازرسی و مدیریت را از خود سلب کند. این درخواست به این بهانه ارائه می‌شود که عدم کنترل ایروان بر این خط ریلی، ضمانتی برای عدم اختلال در دسترسی جمهوری آذربایجان به نخجوان و ترکیه درصورت بروز تنش‌های سیاسی و امنیتی است. گویی این دو بازیگر در ادعای خود، تاثیر خنثی‌کننده کریدور ریلی ارس بر انحصار ارمنستان در این حوزه را تعمداً نادیده می‌گیرند!
در عین حال، باکو و آنکارا اسم این پروژه را کریدور «زنگه‌زور» نهاده‌اند که نام ادعایی جمهوری آذربایجان برای منطقه جنوبی ارمنستان است که اکنون استان سیونیک نام دارد و باکو با نام‌گذاری استان همجوار این منطقه در خاک خود به نام «استان زنگه‌زور شرقی»، سعی در القای این معنا دارد که سیونیک نیز «زنگه‌زور غربی» بوده و متعلق به سرزمین تاریخی ادعایی آذربایجان است.
در نتیجه باکو و آنکارا نه‌تنها از ارمنستان درخواست ارائه امتیازی غیرطبیعی و غیرعقلانی در نقض تمامیت سرزمینی این کشور را دارند که در دنیا بی‌سابقه است بلکه حتی در نام‌گذاری این پروژه نیز حفظ ظاهر نکرده و نامی مناقشه‌برانگیز و ناقض تمامیت ارضی ارمنستان را برای آن برگزیده‌اند. این زورگویی و مطالبه غیرعقلانی که با خونسردی تمام و با حالتی حق به‌جانب از سوی اردوغان مطرح می‌شود نمایانگر آن است که کدام بازیگر منطقه سبب ممانعت از بازگشایی راه‌ها در قفقاز‌جنوبی و رفاه مردم آن شده است.
خبرگزاری فارس