بیانیه مشترک وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی:
سوءاستفاده از گزارش گروسی در نشست شورای حکام برای کشورهای سوءاستفادهکننده، تبعات به همراه دارد
سرویس سیاسی-
وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی در بیانیهای مشترک اظهار داشتند: چنانچه برخی کشورها قصد داشته باشند از گزارش فعلی در جریان نشست شورای حکام سوءاستفاده کنند، ایران اقدامات متناسبی در پاسخ به چنین رویکردی، در راستای صیانت از حقوق و منافع مشروع کشور، اتخاذ و اجرا خواهد کرد که تبعات و مسئولیت آن بر عهده آن کشورها خواهد بود.
وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای مشترکی که روز شنبه 10 خرداد 1404 منتشر شد، به گزارش جدید مدیرکل آژانس واکنش نشان دادند.
متن این بیانیه به شرح ذیل است:
با توجه به انتشار گزارش اخیر از سوی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی مندرج در سند GOV/2025/25 مورخ ۳۱ مه ۲۰۲۵، وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی لازم میدانند بر موارد زیر تاکید کنند:
دولتهای انگلستان، فرانسه، آلمان و ایالات متحده آمریکا، به صورت مکرر تعهدات خود ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض نموده و در عین حال به وضع تحریمهای یکجانبه غیرقانونی و فشارهای مغایر با اصول حقوق بینالملل علیه جمهوری اسلامی متوسل شدهاند. در نشست نوامبر ۲۰۲۴ شورای حکام آژانس، این کشورها طی یک اقدام سیاسی و ناموجه و بدون توجه به دستاوردهای سفر مدیرکل آژانس به ایران، قطعنامهای علیه ایران ارائه نمودند که عدم همراهی تعداد زیادی از اعضاء با این رویکرد سیاسی و مخرب بانیان قطعنامه را در پی داشت.
این رویکرد بار دیگر ثابت کرد که سه دولت اروپایی و آمریکا در ادعای خود مبنی بر حفظ اعتبار آژانس و همچنین تلاش برای دستیابی به یک توافق، صادق نیستند. آنها از هیچ اقدامی برای استفاده ابزاری از آژانس به منظور سوءاستفاده در روند سیاسی جاری فروگذار نکردهاند.
جمهوری اسلامی ایران با وجود تحفظ شدید نسبت به محتوا و جهت گیری قطعنامه ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ شورای حکام و مخالفت مشروع با رویکرد سه دولت اروپایی و آمریکا، به عنوان بانیان قطعنامه، بر اساس یک رویکرد اصولی مبتنی بر تعامل سازنده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب حقوق و تکالیف مصرح ذیل معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای و موافقتنامه پادمان جامع، همکاریهای گسترده خود با آژانس را به طور صادقانه ادامه داد. در همین راستا، دو بار سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران صورت پذیرفت و دو بار نیز میزبان معاون امور پادمان آژانس بود.
متأسفانه علیرغم این همکاریهای گسترده، گزارش جامع تهیه شده با وجود آنکه به همکاری ایران اذعان مینماید، لیکن منعکسکننده سطح واقعی این همکاریها نمیباشد. در این گزارش مدیرکل با استفاده گسترده از اسناد جعلی ارائه شده توسط رژیم صهیونیستی، اتهامات مغرضانه و بیاساس قبلی را مجدداً تکرار نموده است. اتهامات درج شده در گزارش فعلی مدیرکل مبتنی بر ادعای معدود فعالیتها و مکانهای اعلام نشده در دهههای گذشته میباشد. این در حالی است که ایران بارها اعلام نموده که هیچ مکان یا فعالیت هستهای اعلام نشدهای نداشته است. در عین حال ایران با فراهم کردن زمینه برای آژانس از طریق اعطای دسترسی به مکانهای ادعایی و نمونهبرداری و ارائه اطلاعات و توضیحات مفصل در مناسبتهای مختلف درخصوص سوابق مکانهای مورد ادعا، همکاریهای لازم را با آژانس داشته است. دیگر ایرادات مطرح شده در این گزارش حول موضوعاتی چون حق حاکمیتی کشور در پذیرش بازرسان، کد اصلاحی 3/1، بیانیه مشترک، سطح غنیسازی و نیتخوانی میباشد. درخصوص انتصاب بازرسان، در حالی که آژانس هم اکنون ۱۲۵ بازرس منتصب برای ایران در اختیار دارد، لغو انتصاب تعداد اندکی از بازرسان که برمبنای حقوق حاکمیتی و مسلم جمهوری اسلامی ایران (ماده ۹ موافقتنامه پادمان جامع) صورت گرفته است، اقدامی کاملاً متعارف و براساس حقوق کشورهای عضو معاهده میباشد.
همزمان با تداوم همکاریهای جمهوری اسلامی ایران با آژانس در چهارچوب موافقتنامه پادمان جامع و نیز صدور بیانیههای مشترک، گزارش منتشر شده حاوی ارجاعاتی به مسائل جزئی و فراتر از ماموریت محوله، غیرمرتبط و فراپادمانی است.
جمهوری اسلامی ایران یادآور میشود عدم تفکیک صحیح میان تعهدات مبتنی بر معاهده عدم اشاعه و تعهدات داوطلبانه در چارچوب برجام از جمله ایرادات اساسی این گزارش است. گزارش مزبور به گونهای تهیه شده که برخی اقدامات داوطلبانه جمهوری اسلامی ایران بهصورت ناصحیح به عنوان تعهدات الزامآور پادمانی آورده شده است، در حالی که مبانی حقوقی چنین تفسیری مورد تایید اسناد بنیادین آژانس نمیباشد و جمهوری اسلامی ایران نیز چنین تعهد قانونی ندارد. علاوهبر آن، استناد به منابع اطلاعاتی ناموثق و انحرافی ارائه شده از سوی رژیم صهیونیستی به عنوان یک طرف ثالث غیرعضو در ان پی تی که دارای سلاح کشتار جمعی بوده و مرتکب فجیعترین جنایات ضدبشری از جمله نسل کشی شده است، با اصول راستیآزمایی حرفهای آژانس مغایرت دارد. موارد یاد شده، جمهوری اسلامی ایران را به این جمعبندی میرساند که ساختار و محتوای این گزارش متوازن نبوده و فاقد ارزیابی جامع و دقیق از عوامل مؤثر در وضعیت فعلی، از جمله خروج ایالات متحده از برجام و عدم پایبندی اساسی کشورهای اروپایی به تعهدات خود، میباشد. جمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز تأسف از انتشار این گزارش، که با اهداف سیاسی از طریق فشار بر آژانس تهیه شده است، اعتراض صریح خود را نسبت به محتوای آن اعلام مینماید. این گزارش فراتر از دامنه وظایف محوله به مدیرکل و در تعارض با الزامات حرفهای حاکم بر نهادهای بینالمللی، از جمله اصل بیطرفی، میباشد.
تکرار موضوعات بیاساس ادعایی که نمیتواند باعث اعتبار بخشی به این ادعاها گردد، همراه با ابراز نگرانی بیش از حد در این خصوص، صرفاً بهانهای برای فضاسازیهای سیاسی علیه جمهوری اسلامی ایران است. این در حالی است که رژیم نامشروع اسرائیل بدون عضویت در معاهده انپیتی دارای زرادخانه هستهای بوده و همزمان تاسیسات هستهای صلحآمیز یک کشور عضو انپیتی را به حمله تهدید مینماید. متأسفانه مدیرکل آژانس علیرغم وظایف قانونی خود و درخواستهای مکرر جمهوری اسلامی ایران در محکومیت این تهدیدها، اقدامی نکرده است.
جمهوری اسلامی ایران مراتب تأسف عمیق خود را در مورد عدم رعایت بیطرفی و بیتوجهی مدیرکل نسبت به رویکرد حرفهای خود با تأثیرپذیری از فشارهای سیاسی در تهیه و انتشار این گزارش ابراز داشته، نسبت به هرگونه بهرهبرداری سیاسی از مفاد این گزارش هشدار داده و مجدداً موارد زیر را مورد تاکید قرار میدهد:
با توجه به فتوای مقام معظم رهبری، سلاح هستهای هیچگونه جایگاهی در دکترین دفاعی ایران ندارد؛
مطابق اصول بنیادین حقوق بینالملل، هیچ ممانعت و محدودیتی در برخورداری از حق ذاتی و غیرقابل انکار بهرهمندی از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز وجود ندارد؛ برنامه غنیسازی ایران صرفاً برای اهداف صلحآمیز، تحت نظارت کامل آژانس قرار داشته و کاملاً شفاف بوده و مطابق با موافقتنامه پادمان جامع با آژانس میباشد؛ اگر سیاستزدگی و نفاق سرلوحه دستور کار سه دولت اروپایی و آمریکا در آژانس نبود، تهیه چنین گزارش تکراری غیرمنصفانهای موضوعیت نداشت.
در پایان تاکید میشود چنانچه برخی کشورها قصد داشته باشند از همکاریها و تعاملات ایران با آژانس و رویکرد شفاف و اعتمادساز آن در فعالیتهای راستیآزمایی آژانس یا گزارش فعلی در جریان نشست شورای حکام سوءاستفاده کنند، جمهوری اسلامی ایران اقدامات متناسبی در پاسخ به چنین رویکردی، در راستای صیانت از حقوق و منافع مشروع کشور، اتخاذ و اجرا خواهد کرد که تبعات و مسئولیت آن بر عهده آن کشورها خواهد بود.
خباثت جدید گروسی
حرکت خزنده آژانس
در جهت فعالسازی مکانیزم ماشه
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود که آسوشیتدپرس عنوان کرده بهرغم محرمانگی به رویت این خبرگزاری آمریکایی رسیده و طبق گزارش رسانههای آمریکایی «گزارش جامع» مورد انتظار درباره برنامه هستهای ایران است، مدعی شد که «ایران میزان ذخایر اورانیوم غنیشده تا نزدیک سطح تسلیحاتی خود را افزایش داده است».
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادعا شده که تا تاریخ ۱۷ مه (۲۷ اردیبهشت)، ایران ۴۰۸.۶ کیلوگرم اورانیوم با غنای تا ۶۰ درصد ذخیره کرده که ۱۳۳.۸ کیلوگرم نسبت به آخرین گزارش آژانس در ماه فوریه افزایش داشته است.
به گزارش آسوشیتدپرس، مدیرکل آژانس رافائل گروسی در گزارش مذکور بارها تأکید کرده که «ایران تنها کشور غیرهستهای است که تا این سطح غنیسازی انجام میدهد».
طبق این گزارش، او درخواستش برای «همکاری کامل و مؤثر ایران با آژانس» را تکرار کرده است.
به گزارش رویترز، در گزارش جدید گروسی همچنین بار دیگر ادعاها درباره «وجود مواد هستهای در سه مکان اعلام نشده»، تکرار شده است.
آژانس در عین حال گفته که «هیچ نشانه معتبری دال بر وجود یک برنامه هستهای فعال و اعلامنشده در اختیار نداریم».
ادعاهای ضدایرانی آژانس در حالی است که دیپلماتهای غربی دیروز گفتند که قدرتهای غربی به دنبال فشار بر اعضای شورای حکام آژانس اتمی جهت اقدام علیه ایران در نشست فصلی آتی این نهاد بینالمللی هستند.
خبرگزاری رویترز در گزارش دیروز خود اعلام کرد که آژانس در حال آمادهسازی گزارشهای فصلی خود درباره ایران برای ارائه به کشورهای عضو پیش از نشست بعدی شورای حکام است که از نهم ژوئن (۱۹ خرداد) آغاز میشود و یکی از این گزارشها، گزارشی جامعتر خواهد بود که به مسائل مختلف، از جمله همکاری ایران با آژانس میپردازد.
یک مقام اروپایی به خبرگزاری رویترز گفت که انتظار میرود گزارش جامع آژانس اتمی درخصوص ایران «سختگیرانه» باشد.
یک دیپلمات دیگر هم تأیید کرد که قدرتهای غربی در حال تدوین پیشنویس قطعنامهای هستند، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
این اقدامات در شرایطی صورت میگیرد که آمریکا در تلاش است ایران را از حق غنیسازی بومی خود که تحت معاهده انپیتی از آن برخوردار است، محروم کند و در میانه مذاکرات غیرمستقیم جاری بین تهران و واشنگتن، بارها مقامهای آمریکایی در اظهارنظرهای گوناگون درخواست صفر شدن غنیسازی ایران را مطرح کردهاند.
ایران همواره ادعاهای اسرائیل و کشورهای غربی علیه برنامه هستهای خودش را رد کرده و تأکید دارد که از فناوری هستهای تنها برای مقاصد صلحآمیز استفاده میکند و از این حق کوتاه نخواهد آمد.
المیادین: سیاست ایران
با فعالسازی مکانیسم ماشه دگرگون میشود
منابع ایرانی در گفتوگو با المیادین، با بیان اینکه فشارهای تروئیکای اروپا با هدف فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگردانی تحریمهای سازمان ملل است، نسبت به چنین اقدامی هشدار دادند.
به گفته این منابع، «با بازگشت تحریمها، همه معادلات تغییر خواهد کرد، چرا که سیاست ایران در قبال برنامه هستهای بهطور کامل دگرگون میشود». این منابع توضیحات بیشتری درخصوص ماهیت این دگرگونی ندادند.
منابع ایرانی همچنین گفتند که «پنجره دستیابی به راهحل دیپلماتیک برای پرونده هستهای همچنان باز است و تروئیکای اروپایی باید با عقلانیت رفتار کند».
المیادین در ادامه به نقل از منابع ایرانی خود نوشت که با وجود ارسال پیامهای حسننیت از سوی تهران، تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) همچنان بر سیاست فشار از مسیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی اصرار دارد.
به گفته این منابع، این فشارها حتی پیش از آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا آغاز شده است.
منابع آگاه همچنین تأکید کردهاند که با وجود تغییر فضای سیاسی و اعلام آمادگی ایران برای گامهای مثبت بیشتر، روند فشارها از سوی تروئیکا متوقف نشده و تهران این رویکرد را نشانهای از حرکت اروپا در مسیر بازفعالسازی سازوکار بازگشت تحریمها میداند.
براساس این گزارش، ایران در دیدار با نمایندگان تروئیکا در استانبول هشدار داده که هرگونه اقدام در مسیر تشدید فشارها از سوی آژانس میتواند تأثیر منفی بر مسیر گفتوگوها داشته باشد و تلاشها برای دستیابی به توافقی جدید را با مانع روبهرو
کند.
تهران همچنین از طریق کانالهای دیپلماتیک به اروپا اعلام کرده که در برابر هرگونه اقدام تنشآمیز، واکنش هستهای متناسب و حسابشده نشان خواهد داد. مقامات ایرانی یادآور شدهاند که ایران در گذشته نیز ثابت کرده که در برابر نقض حقوق هستهای خود از سوی اروپا، دستبسته نخواهد ماند.
منابع ایرانی هشدار دادهاند که تشدید فشارها از مسیر آژانس میتواند پیامدهای منفی مستقیم بر مذاکرات با آمریکا داشته باشد و روند دستیابی به توافق را دشوارتر کند.
ادعاهای تلآویو علیه ایران
پس از انتشار گزارش آژانس
دفتر «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی مدعی شد گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که ایران مصمم به تکمیل برنامه تسلیحات هستهای خود است.
دفتر نتانیاهو خواستار آن شد که جامعه بینالمللی برای توقف برنامه هستهای ایران اقدام کند.
رویترز به نقل از دفتر نتانیاهو طی ادعایی گزارش داد گزارش آژانس نشان میدهد که هدف برنامه هستهای ایران صلحآمیز نیست.
این ادعاها در حالی است که رژیم صهیونیستی تنها طرف دارنده سلاح هستهای در منطقه است و ایران بارها اعلام کرده بهدنبال ساخت سلاح هستهای نیست.