افزایش فوق‌العاده قیمت لوبیا به دلیل صادرات بی‌رویه و عرضه‌های قطره‌چکانی
حبوبات که جایگزین مقرون به صرفه‌ای برای گوشت در سفره خانوارهای ایرانی بود با رشد قیمت همراه شده، به‌طوری که قیمت هر کیلوگرم لوبیا چیتی تا ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
به گزارش ایسنا، حبوبات یکی از ارکان اصلی سبد غذایی خانوارهای ایرانی به شمار می‌رود؛ این محصولات علاوه‌بر ارزش غذایی بالا، به دلیل قیمت مناسب، ماندگاری بالا و قابلیت استفاده در غذاهای متنوع و تامین پروتئین مورد نیاز بدن، جایگاه ثابتی در سفره‌های ایرانی دارند. افزایش قیمت حبوبات نه‌تنها سفره مردم را کوچک‌تر کرده، بلکه امنیت غذایی بخش قابل توجهی از جامعه را با تهدید مواجه کرده است.
افزایش بی‌سابقه قیمت حبوبات در ماه‌های اخیر، به یکی از نگرانی‌های جدی خانوارهای ایرانی تبدیل شده است. در میان این اقلام، لوبیا چیتی با جهش چشمگیر قیمتی به حدود ۵۰۰ هزار تومان در هر کیلوگرم رسیده؛ رقمی که آن را هم‌رده گوشت قرمز قرار داده و جایگاه سنتی آن را به عنوان یک غذای مقرون‌به‌صرفه به چالش کشیده است. در حالی که چندی پیش «سید عبدی افتخاری»؛ دبیر انجمن حبوبات ایران، از ثبت سفارش ۳۰ هزار تنی حبوبات و بهبود شرایط بازار خبر داده بود قیمت‌ها نه تنها کاهش نیافته بلکه بیشتر شده است.
صادرات بی‌رویه حبوبات
به گزارش اتاق اصناف ایران،«رضا پاشابیگی داریانی»؛ رئیس اتحادیه صنف خواربارفروشان تهران هم با انتقاد از فقدان سیاست‌گذاری مؤثر در حوزه صادرات، تاکید کرد: «یکی از دلایل اصلی افزایش نجومی قیمت حبوبات، صادرات بی‌رویه محصولات کشاورزی، به‌ویژه حبوبات است. اگر دولت پیش از صدور مجوز صادرات، ابتدا مصرف داخلی را تأمین و ذخیره‌سازی می‌کرد اکنون با چنین ناهنجاری‌هایی در بازار مواجه نبودیم.»
وی از روند رو به رشد قیمت لوبیا چیتی و افزایش بیش از حد قیمت برخی از حبوبات انتقاد کرد و افزود: «قیمت لوبیا چیتی به مرز ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. این موضوع نگرانی‌هایی را درباره فشار اقتصادی بر خانوارها به‌وجود آورده است. برخی صادرکنندگان با مشاهده صرفه اقتصادی بیشتر در فروش خارجی، بدون در نظر گرفتن نیاز داخل، اقدام به صادرات می‌کنند. این‌جا باید دولت ورود کند و با ممنوعیت یا محدودیت مقطعی صادرات، تعادل بازار را حفظ کند. افرادی هستند که محموله‌های وارداتی را انبار و به صورت قطره‌چکانی وارد بازار می‌کنند. این نوع عرضه، به‌ویژه زمانی که تقاضا در حال افزایش است، به گرانی دامن می‌زند.»
بر اساس گزارش‌های موجود، قیمت انواع محصولات از جمله لوبیا چیتی، عدس، نخود و لوبیا سفید به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. قیمت تقریبی برخی از حبوبات در بازار، به این صورت است که لوبیا چیتی
۵۰۰ هزار تومان، لوبیا قرمز ۳۵۰ هزار تومان، نخود
۳۰۰ هزار تومان و عدس ۲۵۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.
نقش مدیران علاقه‌مند به صادرات
گفتنی است، برخی مدیران و معاونان وزارتخانه‌های جهادکشاورزی که مسئولیت امنیت غذایی را هم برعهده دارند؛ ترجیح تامین نیاز داخل بر صادرات را قبول ندارند. عملکرد این افراد، معیشت مردم را دچار سختی کرده و لازم است که کنار گذاشته شوند.
این نگرش، موجب گرانی نجومی سیب زمینی به دلیل صادرات بی‌رویه و برهم خوردن الگوی کشت به زیان محصولات اساسی شده است. این در حالی است که صادرات کشاورزی، نقش چندانی در درآمد ارزی کشور ندارد اما ضربه اساسی به معیشت مردم وارد می‌کند.
ترجیح کشت سیب زمینی و برنج بر گندم، عامل کاهش تولید این محصول راهبردی در سال جاری شده است اما معاونت زراعت وزارت جهادکشاورزی، خشکسالی را بهانه می‌کند. این در حالی است که کم آبی و خشکسالی در گذشته هم بوده اما ایران در تولید گندم خودکفا شده بود.
بررسی محصولات کشت شده در برخی استان‌ها، ترجیح کشت محصولات سودآور بر گندم را تایید می‌کند و احتمالاً حبوبات هم به این فهرست اضافه خواهد شد. همچنین در وزارت صمت هم مدیرانی هستند که امنیت غذایی و خودکفایی در تولید محصولات اساسی را تهدید می‌کنند.