نفت ایران همچنان در مسیر چین
با وجود هجوم تحریمهای آمریکا، نفت ایران همچنان راه خود را به پالایشگاههای چینی
باز میکند.
به گزارش خبرنگار ما، قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال، دیروز با 33 سنت معادل 53 صدم درصد افزایش به 62 دلار و 46 سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با 34 سنت معادل 57 صدم درصد افزایش 59 دلار و 58 سنت معامله شد.
دلایل مختلفی برای این افزایش مطرح شده است. یکی از این دلایل، خبر آمادگی چین برای گفتوگو با آمریکا در مورد تعرفهها است که امید به آرام شدن جنگ تجاری بین بزرگترین اقتصادهای دنیا را بالا برده است.
از سوی دیگر، تولید نفت خام اوپک در ماه گذشته میلادی علیرغم طرح اوپک برای افزایش تولید، کاهش یافته و بیشتر این کاهش نتیجه تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا بوده است.
تحقیقات بلومبرگ نشان میدهد تولید کشورهای عضو اوپک 200 هزار بشکه در روز درآوریل (فروردین) کاهش یافته و به 27 و دو دهم میلیون بشکه در روز رسیده است.
علاوهبر این موارد، به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، یکی دیگر از عوامل تحت فشار قرار گرفتن قیمت نفت تهدید آمریکا برای اعمال تحریمهای ثانویه علیه خریداران نفت ایران است. ایران مذاکره با آمریکا در مورد برنامه هستهای خود را به دنبال اظهارات جدید ترامپ به تعویق انداخت. ترامپ در آغاز دوره ریاست جمهوری خود کمپین فشار حداکثری علیه ایران را از سر گرفت که شامل تلاش برای صفر کردن صادرات نفت این کشور با ادعای ممانعت از توسعه سلاحهای هستهای توسط تهران میشود.
تقابل ایران و چین با آمریکا
به گزارش خبرگزاری فارس؛ مؤسسه کپلر متخصص ردیابی کشتیها گزارش داده که بیش از هفت میلیون بشکه نفت خام ایران، در دل نفتکشهایی که برخی از آنها مشمول تحریمهای وزارت خزانهداری ایالات متحده هستند، در انتظار تخلیه بار خود ایستادهاند.
آمارهای تجاری تأیید میکنند که واردات نفت ایران توسط چین در ماه آوریل (فروردین) نسبت به مارس (اسفند) کاهش یافته و به حدود یک و سه دهم میلیون بشکه رسیده است. اما این رقم، با وجود همه تحریمها و تهدیدها، بسیار بالاتر از آن چیزی است که مقامات آمریکایی در سالهای گذشته هدفگذاری کرده بودند.
در قلب این مبادله، پالایشگاههای کوچک و خصوصی چین که به نام «تیپاتها» شناخته میشوند، نقش محوری ایفا میکنند. این مجموعهها، که خارج از کنترل سفت و سخت دولت مرکزی چین عمل میکنند، توانستهاند راههایی برای ادامه خرید نفت از ایران، حتی پس از تحریم شدن دو پایانه کلیدی و دو پالایشگاه مستقل و توسط آمریکا در صد روز نخست ریاستجمهوری ترامپ پیدا کنند.
با وجود تحریم، گزارشهای بینالمللی حاکی از آن است که پالایشگاه لوکینگ هنوز فعال است و با تغییر مسیرهای بانکی، توانسته خود را با شرایط جدید تطبیق دهد. در همین حال، پایانه جینرون در استان ژجیانگ، بهعنوان مقصد جدید محمولههای ایرانی از نفتکشهای تحریمی، به روند ادامهدار این تجارت مشروعیت عملی داده است.
تحلیلگران انرژی میگویند، اگرچه دولت چین بهصورت علنی از پالایشگاههای تحریمی دفاع نمیکند، اما سکوت پکن و تداوم واردات نشان میدهد که همکاری اقتصادی با ایران همچنان برای چین اولویت دارد، بهویژه در زمانی که پالایشگاههای دولتی نیز به دلیل تعمیرات فصلی در مدار نیستند.
با افزایش شمار کشتیهای حامل نفت ایران در آبهای اطراف بندر دونگیینگ، که همزمان یکی از گلوگاههای واردات نفت روسیه نیز هست، نشانههای فشار بر ظرفیت لجستیکی چین آشکار شده است. با این حال، انتظار میرود پس از کاهش موجودی خوراک در نیمه دوم ماه مه، واردات مجدداً افزایش یابد.
در واشنگتن، مقامات آمریکایی میگویند، هدف آنها کاهش درآمدهای نفتی ایران و مهار فعالیتهای منطقهای این کشور است اما در عمل، نه تنها صادرات ایران متوقف نشده، بلکه مسیرهای جایگزین و بازیگران ثالث از جمله پالایشگاههای مستقل و بنادر تازهوارد در حال پر کردن خلأها هستند.
یکی از مسئولان وزارت نفت ایران که نخواست نامش فاش شود، گفت: «تحریمها ابزار کندی هستند. هر بار که یک مسیر را میبندند، مسیر دیگری باز میشود. مخصوصاً وقتی پای چین وسط باشد».
از سوی دیگر، چین نیز در حال بازی با قواعد خاص خود است. عدم حمایت علنی از پالایشگاههای تحریمی، در عین نادیده گرفتن عملی پیامدهای تحریم. این موضع، بخشی از رویکرد کلی پکن برای بازسازی بخش پالایش خود و حفظ تعادل میان روابط تجاری با ایران و تنشهای فزاینده با ایالات متحده است.
در واقع، آنچه اکنون در آبهای شرقی چین در حال شکلگیری است، نه یک تخطی ساده از تحریمها، بلکه بخشی از روند بلندمدت شکسته شدن یکجانبهگرایی تحریمی ایالات متحده است. نفت ایران، منتقل میشود و این شاید مهمترین نشانه باشد از آنچه تحلیلگران آن را «فرسایش تدریجی قدرت تحریم» مینامند.