پاسداشت سومین سالگرد درگذشت نادر طالبزاده
قهرمان جهاد تبیین در جبهه تصویر
ادب و هنر-
مرحوم نادر طالبزاده، از چهرههای نادر فرهنگی و رسانهای کشورمان بود که ضمن شناخت عمیق آمریکا، غرب و انقلاب اسلامی، زمینههای مختلف رسانه را تجربه نمود؛ از تحصیل در آمریکا تا حضور در جبهههای دفاع مقدس، از مستندسازی گرفته تا ساخت فیلم سینمایی و سریال تلویزیونی، از برگزاری جشنواره و اجرای برنامه تلویزیونی تا برگزاری نشستهای بینالمللی با حضور چهرههایی از کشورهای مختلف و...
طالبزاده نیز مانند دوستش شهید سیدمرتضی آوینی هم راوی صادق جبهه و رزمندگان بود و هم هنرمندانه کار میکرد، هم دغدغه جهان اسلام و فلسطین و بوسنی و هرزگوین را داشت و هم به چالشهای فرهنگی و اجتماعی داخل کشور توجه میکرد و در جشنواره عمار از فیلمهای مستند آسیبشناسانه و عدالتجو حمایت میکرد، هم مبارزه با استکبار و استعمار را اولویت میدانست و با حضور مخالفین آمریکا و صهیونیسم کنفرانس برگزار میکرد و هم برای کشف و تربیت استعدادهای هنری در داخل کشور تلاش میکرد. همه اینها باعث شد تا طالبزاده به یک شخصیت همهجانبه و یک ستون بزرگ در فضای رسانهای ایران و جبهه مقاومت تبدیل شود. به همین دلیل هم سه سال قبل در اردیبهشت 1401 وقتی از دنیا رفت، آپارتاید رسانهای غرب، محتواهایی با هشتگ نادر طالبزاده را از اینستاگرام حذف میکرد!
طالبزاده دانشآموخته رشته کارگردانی سینما از دانشگاه کلمبیا بود؛ تحصیل و زندگی در غرب باعث شناخت عمیق او از آن فرهنگ شد. طوری که او در مستندی با عنوان «ساعت25» فروپاشی آمریکا در آینده را پیشبینی کرده بود. طالبزاده در مصاحبه با کیهان در اینباره گفته بود: «فروپاشی آمریکا از این جهت محتوم است که بیدلیل و از روی تعدی و ظلم، شروع به نقشهکشی برای دیگران میکند. در این میان، بیشتر انقلاب اسلامی و جهان اسلام- بهخصوص فلسطین- به کانون توجه آنان تبدیل شده است. این حمایت کورکورانهای که از اسرائیل دارد، به یکسری فجایعی منجر شده که متاسفانه امروز ما شاهد آن هستیم. تمامی این موارد، به اتفاقاتی- که غیرقابل پیشبینی هم هست- منتهی خواهد شد. و این همه، نوید فروپاشی آمریکا را میدهد.»
او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دوربین به دست، به ثبت حقایق این انقلاب و مبارزات ملت ایران پرداخت. طالبزاده در یک گفتوگو با روزناه کیهان درباره اهمیت کار رسانهای و جهاد تبیین برای انقلاب گفته بود: «هیچوقت مشابه چنین هجمه رسانهای که غرب علیه ایران راه انداخته، علیه یک کشور در تاریخ سابقه نداشته است. حتی در دوران جنگ سرد نیز اینگونه نفرتپراکنی، جوسازی و عملیات رسانهای بر ضد یک کشور خاص جریان نداشت... هستیم، نمیترسیم، میگوییم، میایستیم و درست میکنیم. اگر مشکلاتی هم به خاطر کوتاهی برخی از مسئولین به وجود آمده، خودمان افشا و اصلاح خواهیم کرد. افشاگری مثبت، خیلی مهم است...»
در دوران جنگ تحمیلی، نادر طالبزاده به عنوان یکی از اعضای گروه جهاد سازندگی تلویزیون، به جبههها رفت و با دوربین خود، صحنههای شجاعت و فداکاری رزمندگان اسلام را ثبت کرد. مستندهایی مانند «والعصر» که به عملیاتهای مختلف دفاع مقدس پرداخته است، از جمله مهمترین آثار او در این دوران بهشمار میآید.
بعد از پایان جنگ، نادر طالبزاده دست از جبهههای جنگ نکشید و در ادامه فعالیتهای خود، به عنوان مستندساز، به جنگهای دیگری چون جنگ بوسنی نیز رفت. او همراه با تیم خود، در میان آتش و خرابیهای جنگ، مستندهایی ساخت که ظلم و مظلومیت مسلمانان بوسنی را به تصویر کشید. مستند «خنجر و شقایق»، که حاصل این سفرها بود، به روایت حماسهها و ایثار رزمندگان بوسنیایی در دفاع از هویت اسلامیشان پرداخته است. طالبزاده نهتنها در عرصههای جنگی، بلکه در زمینههای دیگر نیز فعال بود. پس از واقعه 11 سپتامبر و حمله به برجهای دوقلو در نیویورک، او به آمریکا سفر کرد و با افرادی که در محل حادثه حضور داشتند، مصاحبه کرد. مستند «ما آنجا بودیم» که به روایت بیواسطه این افراد پرداخته، یکی از متفاوتترین مستندهایی است که درباره این حادثه ساخته شد.
در دهههای بعدی، نادر طالبزاده به جهاد تبیین و مبارزه فرهنگی پرداخته و در برنامههای مختلف تلویزیونی همچون «راز» و «عصر»، میزبان اندیشمندان و متفکران برجسته ایرانی و بینالمللی بود. او همچنین با برپایی کنفرانس «افق نو» تلاش کرد تا یک پویش جهانی علیه نظام سلطه به راه اندازد. این برنامهها و کنفرانسها، علیرغم مخالفتهای شدید دشمنان، تأثیر زیادی در عرصه رسانه و سیاستهای جهانی داشت.
یکی دیگر از دستاوردهای بزرگ او، تأسیس و هدایت جشنواره فیلم «عمار» بود. این جشنواره بهعنوان یک رویداد مهم فرهنگی در ایران شناخته میشود که به نمایش آثار سینمایی با موضوعات مقاومت و جهاد پرداخته و به تربیت نسل جدیدی از فیلمسازان پرداخته است.
نادر طالبزاده، که همیشه در جبهه رسانه و جهاد تبیین فعال بود، از هیچ تلاشی برای دفاع از حقیقت و عدالت دریغ نکرد. حتی پس از ابتلا به بیماری و ترور بیولوژیک توسط دشمنان، او همچنان با روحیهای مقاوم و خستگیناپذیر به مبارزه خود ادامه داد. این ویژگیها باعث شد که او به یکی از چهرههای برجسته تاریخ معاصر ایران تبدیل شود.
زندگی و فعالیتهای نادر طالبزاده، نماد فداکاری، ایمان و شجاعت است که همواره در خدمت آرمانهای انقلاب اسلامی و ملت ایران قرار داشت. این مستندساز و رسانهای برجسته با آثار خود، گنجینهای از تاریخ معاصر ایران را برای نسلهای آینده به یادگار گذاشت.