سرویس خارجی-

«ژی فنگ»، سفیر چین در آمریکا، از واشنگتن خواست تا به دنبال زمینه‌های مشترک با پکن و دنبال کردن همزیستی مسالمت‌آمیز باشد و در عین حال هشدار داد که چین «آماده مقابله به‌مثل در جنگ تجاری شدت یافته» است.

روابط اقتصادی میان آمریکا و چین، از دهه ۱۹۷۰ میلادی (دهه ۱۳۵۰ شمسی) و پس از سفر تاریخی «ریچارد نیکسون» به پکن، روندی صعودی و البته تدریجی به خود گرفت. از دهه ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۷۰ شمسی) به بعد، به‌ویژه با پیوستن چین به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ میلادی (۱۳۸۰ شمسی)، این روابط وارد مرحله‌ای جدید شد که طی آن، چین به عنوان «کارخانه جهان» جایگاهی مهم در زنجیره تأمین جهانی پیدا کرد و آمریکا نیز بزرگ‌ترین واردکننده کالاهای چینی شد. در این دوره، آمریکا با باز کردن بازارهای خود به روی کالاهای ارزان‌قیمت چینی، از سود کاهش هزینه تولید برخوردار شد، در حالی که چین با سرمایه‌گذاری گسترده در زیرساخت‌های صنعتی و رشد صادراتی بی‌سابقه، به دومین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل شد.

شروع جنگ اقتصادی

اما از آغاز دولت اول «دونالد ترامپ» در ژانویه ۲۰۱۷ میلادی (دی ۱۳۹۵ شمسی)، این روابط دچار تحولی اساسی شد. ترامپ با شعار «اول آمریکا» وارد کاخ‌سفید شد و به ‌سرعت چین را متهم به «سرقت مالکیت»، «دستکاری در نرخ ارز» و «مازاد تجاری غیرمنصفانه» کرد. در سال ۲۰۱۸ میلادی (۱۳۹۷ شمسی)، او تعرفه‌هایی سنگین بر واردات کالاهای چینی به ارزش صدها میلیارد دلار اعمال کرد. در واکنش، چین نیز اقدام به وضع تعرفه‌های متقابل کرد. این مناقشه، که به جنگ تجاری معروف شد، منجر به اختلالات گسترده در تجارت جهانی، کاهش رشد اقتصادی و بی‌ثباتی بازارها شد. هرچند در ژانویه ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۸)، دو کشور توافق‌نامه‌ای موسوم به «فاز اول» امضا کردند، اما بسیاری از اختلافات اساسی همچنان باقی ماند.

جدایی استراتژیک

با بازگشت دونالد ترامپ تنش‌ها وارد مرحله‌ای بی‌سابقه شده‌اند. ترامپ اخیراً در‌ آوریل ۲۰۲۵ (فروردین ۱۴۰۴)، تعرفه‌هایی وضع کرد و همچنین در حوزه‌های مختلف این تعرفه‌ها دارد پیکان ترقی را طی می‌کند! به گفته تحلیلگران، این اقدام نشان‌دهنده عزم ترامپ برای اعمال فشار حدأکثری بر پکن است. شواهد نشان می‌دهد که آمریکا اکنون تنها به دنبال توازن تجاری نیست، بلکه به ‌دنبال محدودسازی چین به ‌عنوان یک رقیب جهانی است. در مقابل، چین نیز با اعمال اقدامات تلافی‌جویانه از جمله اعمال محدودیت بر صادرات مواد خام حیاتی مانند خاک‌های کمیاب و شروع تحقیقات ضدانحصاری علیه شرکت‌های آمریکایی، بر پیچیدگی این تنش‌ها افزوده است. اکنون روابط اقتصادی پکن و واشنگتن، از مرحله رقابت به آستانه «جدایی استراتژیک» رسیده و به‌ نظر می‌رسد که در دوران دوم ترامپ، چشم‌انداز بازگشت به تعاملات اقتصادی گسترده، دور از دسترس باشد.

آماده جنگیم!

به گزارش «ایسنا»، سفیر چین در آمریکا، در یک مراسم عمومی روز شنبه در واشنگتن که جزئیات آن در وب‌سایت سفارت چین منتشر شد، گفت که تعرفه‌ها، اقتصاد جهانی را ویران می‌کند و «رکود بزرگ» و تعرفه‌های اعمال شده توسط آمریکا در سال ۱۹۳۰ را مرتبط دانست. ژی فنگ با اشاره به مفاهیمی در طب سنتی چینی مانند نیاز به ایجاد تعادل بین نیروهای متضاد «یین» و «یانگ»، گفت که ‌هارمونی، باید روابط میان دو اقتصاد بزرگ جهان را هدایت کند. وی اظهار کرد: یک دستورالعمل خوب طب سنتی چینی، معمولا بسیاری از مواد مختلف را ترکیب می‌کند که یکدیگر را تقویت می‌کنند و بهترین اثر دارویی را ایجاد می‌کنند. به همین ترتیب، زمین به اندازه کافی بزرگ است که هم چین و هم آمریکا را در خود جای دهد. ما باید به جای برخورد رو در رو، همزیستی مسالمت‌آمیز را دنبال کنیم و به جای گرفتار شدن در یک سناریوی باخت-باخت، به موفقیت یکدیگر کمک کنیم.

جنگ تجاری و اعمال تعرفه‌های متقابل بیش از ۱۰۰ درصد، تجارت عظیم میان دو اقتصاد بزرگ جهان را متوقف کرده و مجموعه‌ای از محدودیت‌های تجاری، سرمایه‌گذاری و فرهنگی را به دنبال داشته است. انجمن بزرگ کشتی‌سازی چین، روز شنبه، از طرح آمریکا برای اعمال هزینه‌های بندری برای کشتی‌های مرتبط با چین، به شدت انتقاد کرد. در حالی که ژاپن، تایوان و کشورهای دیگر، در حال حاضر، مشغول مذاکره یا آماده شدن برای مذاکره با واشنگتن بر سر تعرفه‌های «روز آزادی» دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا هستند، در حال حاضر هیچ گفت‌وگوی سطح بالا با چین برنامه‌ریزی نشده است. البته ترامپ روز جمعه گفته بود: «در بحبوحه جنگ تجاری دو کشور، آمریکا، گفت‌وگوهای خصوصی خوبی با چین دارد.» چین گفته است که آمریکا باید، قبل از انجام هر‌گونه گفت‌وگویی، احترام بگذارد.

آزمایش بمب هیدروژنی

از چین همچنین خبر می‌رسد که دولت چین یک بمب هیدروژنی قدرتمند اما غیرهسته‌ای را آزمایش کرده است. روزنامه «ساوث چاینا مورنینگ پست» نوشت که پژوهشگران چینی با موفقیت یک بمب انفجاری مبتنی بر هیدروژن را در یک آزمایش میدانی کنترل‌‌شده منفجر کردند، بمبی که بدون استفاده از هیچ ماده هسته‌ای، واکنش‌های زنجیره‌ای شیمیایی مخربی ایجاد کرد. بر اساس مطالعه‌ای که ماه میلادی گذشته منتشر شد، این بمب ۲ کیلوگرمی آتشی با دمای بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد به مدت بیش از ۲ ثانیه ایجاد کرد که این مدت ۱۵ برابر طولانی‌تر از انفجار مشابهی با ماده منفجره «تی‌ان‌تی» است و هیچ ماده هسته‌ای در آن به کار نرفته بود.

افشای شبکه‌های جاسوسی در تایپه

خبر دیگر از جزیره‌ای ست که چین آن را متعلق به خود می‌داند، اما گردانندگانش مدعی استقلال هستند. افشای چندین پرونده مرتبط با فعالیت‌های اطلاعاتی در نهادهای سیاسی و نظامی تایوان، بحث‌هایی تازه درباره آسیب‌پذیری‌های امنیتی این جزیره و چالش‌های پیش‌روی تایپه را برانگیخته است. به گزارش روز یکشنبه «ایرنا» از نشریه «صبح جنوب چینِ» هنگ‌کنگ، افزایش روز‌افزون پرونده‌های جاسوسی در تایپه، حزب دموکراتیک ترقی‌خواه تایوان (DPP) را با چالشی جدید مواجه و آسیب‌های نگران‌کننده‌ای را در سیستم‌های ضدجاسوسی تایپه آشکار کرده است. گزارش‌های رسانه‌های تایوانی حاکی از آن است که دست‌کم پنج نفر که با سیاستمداران ارشد حزب دموکراتیک ترقی‌خواه تایوان ارتباط نزدیکی دارند، به‌ ظن درز اطلاعات محرمانه به نهادهای اطلاعاتی چین، تحت بازجویی قرار گرفته‌اند یا بازداشت شده‌اند.