تحلیلگران آمریکایی هشدار دادند
بحران بزرگ در انتظار اقتصاد آمریکا آیا بحران های 1929 و 2008 تکرار میشود؟
سرویس خارجی-
کارشناسان و تحلیلگران آمریکایی با ابراز نگرانی از جنگ تعرفهای ترامپ نسبت به تکرار بحرانهای 1929 و 2008 در این کشور هشدار میدهند.
جنگ تعرفهای که ترامپ به راه انداخته است آمریکا و اقتصاد جهانی را به هم ریخته است. نظرسنجیهای جدید نشان میدهد که بیش از 70 درصد مردم آمریکا بر این باور هستند که این تعرفهها تنها به سود ثروتمندان تمام خواهد شد. نیویورکتایمز مینویسد با «جنگ تعرفهای که ترامپ به راه انداخته است اکثر شرکتهای آمریکایی به بنبست خورده اند» و این درحالی است که ترامپ این تعرفهها را به سود شرکتهای آمریکایی میداند. بر اساس گزارش نیویورکتایمز، «تعرفهها فقط قیمت کالا را بالا نمیبرند، بلکه توان برنامهریزی بلندمدت را هم از شرکتها میگیرند.» بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که خروجی این جنگ به سود چین خواهد بود و پکن با ائتلافی با متحدین سابق آمریکا در آسیا و اروپا و کشورهای آمریکای لاتین برنده بلامنازع این جنگ خواهد بود. گزارشها حاکی است چین در عین آغاز مذاکرات تجاری با آمریکا در مورد تعرفههای اعمالی محدودیتهایی را در مورد فلزات و آهنرباهای خاکی کمیاب اعمال کرده است که برای همهچیز از وسایل نقلیه الکتریکی و هواپیماهای بدون سرنشین گرفته تا موشکها و تلفنهای هوشمند بسیار مهم است که ضربهای مستقیم به زنجیرههای تامین آمریکا وارد میکند. ترامپ نیز با وجود تعلیق 90 روزه تعرفهها علیه کشورهایی که آن را تلافی نکردهاند اما در اظهارات جدیدی گفته است که تعرفههای جدید در راه است. بر اساس گزارش رویترز ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشیال» در این زمینه نوشت: محصولات الکترونیکی مانند گوشیهای هوشمند و رایانهها که اخیراً از تعرفههای متقابل مستثنا شده بودند، به زودی در دسته جدیدی از تعرفهها قرار خواهند گرفت. وی تأکید کرد: در حال بررسی کامل نیمهرساناها و تمام زنجیره تأمین الکترونیک در قالب تحقیقات امنیت ملی درباره تعرفهها هستیم.»
بدتر از رکود اقتصادی
اصرار ترامپ به ادامه جنگ تعرفهای به گفته کارشناسان به بحران و رکود اقتصادی منجر خواهد شد و کارشناسان اقتصادی در آمریکا و اروپا نسبت به خطر فروپاشی اقتصادی، بازگشت رکود بزرگ 1929 که عمیقترین بحران اقتصادی جهان نام گرفته است هشدار میدهند برخی نیز بر این باور هستند که جنگ تعرفهای ترامپ خطر تکرار بحران مالی 2008 را در پی دارد که از بخش مسکن در آمریکا شروع و به سرعت به سایر بخشها کشیده شد. در ادامه هشدارها «ری دالیو»، بنیانگذار شرکت سرمایهگذاری «بریجواتر» در مصاحبه با شبکه «انبیسی نیوز»، در مورد تعرفهها، افزایش بدهی و سایر نگرانیهای اقتصادی و سیاسی آمریکا هشدار داد. «دالیو» در مصاحبه با این شبکه آمریکایی در پاسخ به این سؤال که «آیا آمریکا به دلیل سیاستهای تعرفهای ترامپ در رکود اقتصادی فرو خواهد رفت؟» گفت: «در حال حاضر ما در نقطه تصمیمگیری و بسیار نزدیک به رکود اقتصادی هستیم. و اگر این موضوع به خوبی مدیریت نشود، من نگران چیزی بدتر از رکود اقتصادی هستم.»
دالیو هشدار میدهد که آمریکا با فروپاشی نظم پولی مواجه است، موضوعی که او بارها به تفصیل در رسانههای اجتماعی درباره آن صحبت کرده است. به گزارش ایرنا این کارشناس اقتصادی تاکید کرد که آمریکا در حال مواجهه با تغییرات عمیقی در نظم داخلی و همچنین نظم جهانی است. وی به ترکیبی از تعرفهها، بدهی بیش از حد آمریکا و «قدرت نوظهوری که قدرت موجود را به چالش میکشد» به عنوان تغییراتی اشاره کرد که «بسیاربسیار مخرب» هستند.این کارآفرین برجسته آمریکایی افزود: «نحوه مدیریت (بد) این موضوع میتواند چیزی بسیار بدتر از رکود اقتصادی ایجاد کند». بر اساس گزارش «انبیسی نیوز» دالیو پیش از این نیز بحران مالی ۲۰۰۸ (۱۳۸۶) را پیشبینی کرده بود. بریجواتر در سال ۲۰۰۷ هشدار داده بود که «ریسکهای نهفته در سیستم مالی آمریکا» پیش از بحران مالی نهائی بسیار زیاد است. این درحالی بود که تنها چند ماه بعد، رکود اقتصادی آمریکا آغاز شد. دالیو هفته گذشته هم در پستی طولانی در ایکس (توئیتر سابق) هشدار داده بود: «نکته بسیار بزرگتر و بسیار مهمتری که باید در نظر داشت این است که ما شاهد فروپاشی کلاسیک نظمهای اصلی پولی، سیاسی و ژئوپلیتیکی هستیم. این نوع فروپاشی فقط یک بار در طول زندگی رخ میدهد، اما زمانی که شرایط ناپایدار مشابهی وجود داشته، بارها در تاریخ اتفاق افتاده است»
بحران در راه است
صدر اعظم آینده آلمان هم در همین راستا هشدار داد: سیاستهای تجاری دونالد ترامپ احتمال بروز بحران مالی آینده را بسیار «زودتر از انتظارات» افزایش دادهاست. به گزارش پولیتیکو «فدریش مرتس» در مصاحبه با روزنامه آلمانی «هندلزبلات» گفت: بحران مالی بعدی مطمئنا
فرا خواهد رسید، ما فقط نمیدانیم کی و چگونه. وی در عین حال گفت: اروپا باید اتحاد خود را در مقابل آمریکا نشان دهد و از فرصت حرکت به جلو در زمینه اصلاحات کلیدی استفاده کند.
به نوشته پولیتیکو حزب راست میانه اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان به ریاست مرتس هفته گذشته با حزب چپ میانه سوسیال دموکرات درباره تشکیل دولت ائتلافی توافق کرد و همزمان با افزایش فشارها از سوی واشنگتن از شش می (۱۶ اردیبهشت) همکاری خود را آغاز خواهد کرد. هدف مرتس اکنون، توافق تجارت آزاد ترانس آتلانتیک با تعرفههای صفر است اما وی همچنین خواستار مذاکره درباره توافقات تجاری با کشورهایی مانند کانادا، کرهجنوبی و هند است.
این گزارش میافزاید مرتس و دیگر رهبران جریان اصلی اروپا به طور فزاینده ای، ایالات متحده را نه مانند یک فانوس دریایی بلکه به عنوان نیرویی میبینند که قصد دارد به روسیه و چین پیوسته و دموکراسیهای شکننده اروپاییها را از بین ببرد.
داروی تاریخ مصرف گذشته
اندیشکده بروکینگز هم در گزارشی با هشدار درباره رویکرد دونالد ترامپ به تعرفهها برای درمان اقتصاد بیمار آمریکا، هشدار داد که وی در حال درمان اقتصاد این کشور با داروهای تاریخ مصرف گذشته است. این اندیشکه با هشدار درباره پیامدهای فاجعه بار تعرفهها برای اقتصاد آمریکا نوشته است: «طرح تعرفههای متقابل دولت جدید آمریکا، که به دنبال افزایش بیسابقه عوارض گمرکی بر کشورهای مختلف است، با انتقادات شدید اقتصاددانان و تحلیلگران بینالمللی روبهرو شده است. بر اساس این طرح، تعرفهها به سطوحی بازخواهند گشت که از دهه ۱۹۳۰ میلادی تاکنون دیده نشده است و هدف آن کاهش کسری تجاری و رونق تولید داخلی عنوان شده است.
با این حال، بسیاری از کارشناسان هشدار میدهند که این سیاستهای تجاری افراطی، نهتنها به اهداف اعلامشده دست نخواهد یافت، بلکه میتواند منجر به بحران اقتصادی و بیثباتی گسترده در داخل آمریکا و اقتصاد جهانی شود».
در این گزارش آمده است: «این اقدامات، که به عنوان یک انحراف رادیکال از هنجارهای دیرینه تجاری و حقوقی بینالمللی و داخلی توصیف شدهاند، توافقات چندجانبه سازمان تجارت جهانی را زیر پا گذاشته و سنت دیرینه احترام رؤسای جمهور آمریکا به اختیارات کنگره در زمینه تجارت خارجی را نادیده میگیرند.
اقتصاددانان با گرایشهای مختلف فکری بر این باورند که کسری تجاری و تراز حساب جاری کشورها، عمدتاً ناشی از عوامل اقتصاد کلان مانند نرخ ارز، نرخ بهره، کسری بودجه و سطوح سرمایهگذاری و پسانداز خصوصی است.
بنابراین، اعمال تعرفههای گسترده، به احتمال زیاد تنها ترکیب کسری تجاری آمریکا را تغییر خواهد داد و تأثیر چندانی بر کاهش حجم آن نخواهد داشت».
به گزارش فارس گزارش اندیشکده بروکینگز آمده است: «منتقدان تأکید میکنند که دولت آمریکا با تمرکز بر تعرفهها، در واقع به درمان علائم سطحی (کسری تجاری دوجانبه) مشکل اساسی (عدم تعادلهای اقتصاد کلان) میپردازد و برای این کار از یک «داروی منسوخشده» (دیوار تعرفهای قرن نوزدهمی) استفاده میکند.
این رویکرد، خطر ایجاد یک شکست زنجیرهای در عملکردهای حیاتی اقتصاد آمریکا و جهان را به همراه دارد و یادآور روشهای درمانی ناکارآمد گذشته است».
این گزارش هشدار با هشدار درباره بیثباتی اقتصادی جهان آمده است: «بسیاری از تحلیلگران این اقدام تجاری را یک «گام نخست خطرناک» تلقی میکنند که میتواند منجر به بیثباتی انتظارات سرمایهگذاران و کاهش اعتماد مصرفکنندگان شود.
این امر درحالی است که اقتصاد جهانی پیش از این نیز با چالشهایی روبهرو بوده است. در صورت عدم احتیاط دولت آمریکا، این عدم تعادلها میتوانند به بدترین شکل ممکن، از طریق کاهش بیشتر اعتماد، افت قیمت داراییها و انقباض تقاضا در سراسر جهان، حل شوند».
در مجموع، اندیشکده بروکینگر در این گزارش هشدار میدهد که اعمال تعرفههای گسترده و یکجانبه از سوی آمریکا نهتنها راهکار مناسبی برای حل مشکلات اقتصادی این کشور نیست، بلکه میتواند منجر به بیثباتی و بحران اقتصادی در داخل آمریکا و اقتصاد جهانی شود.