نگاهی به وضعیت تصادفات جاده‌ای و راهکارهایی برای مهار آن
تداوم پویش نه به تصادف در طول سال با همت مــردم و پلیس راهـور
بخش پایانی
تارا وحیدی
فرهنگ‌سازی در قالب پویش‌ها هیچ‌گاه بی‌نتیجه نیستند، اما برای نهادینه شدن یک فرهنگ در قالب پویش (نه به تصادف) نباید انتظار داشت که طی مدت‌زمان کوتاهی مثل ایام نوروز نتیجه شگفت‌انگیزی حاصل شود. باید صبور بود و آهسته و پیوسته حرکت کرد. برخی می‌گویند: «هر آنچه که قرار بوده با فرهنگ‌سازی به رانندگان گوشزد شود تاکنون انجام شده است.»
اما متأسفانه باید به شما بگوییم که در همین ایام نوروز 1404 با استناد به آمار ۷۹۰ دستگاه خودروی متخلف و حادثه‌ساز در بازه زمانی ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ تا نهم فروردین ۱۴۰۴ در پایتخت به دلیل جرایم شناخته شده تکراری متوقف شده‌اند.
سردار سید ابوالفضل موسوی‌پور، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ توضیح می‌دهد: «در ایام نوروز با رانندگان متخلف که اقدام به انجام حرکات خطرناک و حادثه‌ساز کردند، به‌شدت برخورد شده و تا پایان تعطیلات نوروزی در پارکینگ متوقف شدند. تخلفاتی همچون سبقت غیرمجاز، سرعت بالا، حرکات مارپیچ و عبور از چراغ قرمز، اصلی‌ترین مواردی بوده که منجر به توقیف خودروها شده است.»
این خبر گواه این است که فرهنگ‌سازی و گوشزد کردن قوانین به رانندگان همچنان باید با جدیت ادامه یابد.
پلیس راهور فراجا هشدار داده است: «هر راننده‌ای که مرتکب یک تخلف حادثه‌ساز شود، علاوه‌بر جریمه و ثبت نمره منفی، گواهینامه‌اش به مدت 3 ماه توقیف خواهد شد. بر همین اساس، از زمان بازگشت مسافران نوروزی تاکنون 503 جلد گواهینامه رانندگان متخلف در جاده‌ها توقیف شده است و این روند همچنان با جدیت ادامه خواهد داشت.»
آمار فوتی‌های نوروزی در کشور
آمار فوتی‌های تصادفات در بازه زمانی اجرای طرح نوروزی اعلام شد: استان فارس با 71 فوتی، کرمان با 67 فوتی، خراسان رضوی با 54 فوتی، خوزستان و سیستان و بلوچستان هرکدام با 48 فوتی در رتبه‌های اول تا پنجم استان‌های دارای بیشترین آمار جان‌باختگان قرار دارند.
سردار حسینی رئیس پلیس راهور تأکید دارد که این آمار نشان می‌دهد در سال جدید باید توجه ویژه‌تری به وضعیت تصادفات در این استان‌ها داشته باشیم تا بتوانیم در سال آینده میزان فوتی‌های ناشی از سوانح رانندگی را به طور چشمگیری کاهش دهیم. این مقام ارشد انتظامی در ادامه می‌افزاید: «در 24 ساعت گذشته (13 فروردین 1404) نیز 1703 فقره تصادف در جاده‌های کشور رخ داده که شامل 21 تصادف فوتی با 28 جان‌باخته، 253 تصادف جرحی با 515 مجروح و 1,392 تصادف خسارتی بوده است.»
رئیس پلیس راهور فراجا با اشاره به علل وقوع تصادفات فوتی اظهار داشت که عدم توجه به جلو با 44 درصد، مهم‌ترین عامل تصادفات منجر به فوت بوده است.
همچنین ناتوانی در کنترل وسیله نقلیه و تغییر مسیر ناگهانی هرکدام با 15 درصد، از دیگر عوامل مؤثر در بروز تصادفات فوتی بوده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازه زمانی 16 الی 20، اوج وقوع تصادفات فوتی در جاده‌های کشور است.
سردار حسینی در پایان از رانندگان خواست با رعایت سرعت مطمئنه و توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی، از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری کنند.
وی تأکید دارد که پلیس با جدیت بیشتری تخلفات رانندگی را کنترل کرده و بدون اغماض با متخلفان برخورد خواهد کرد.
همچنین توصیه کرد که مسافران نوروزی زمان بازگشت خود را مدیریت کرده و از تردد در ساعات اوج ترافیک و ساعات غیرمتعارف خودداری کنند.
آمار فوتی‌های تصادفات نوروز در تهران
در طرح نوروزی تهران تا امروز آمار ۲۳ نفر متوفی ثبت شده است که نسبت به سال گذشته کاهش داشته
است.
سرهنگ رابعه جوانبخت، رئیس دایره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ با بیان اینکه با توجه به همکاری خوب دستگاه‌های مسئول، آمار فوتی‌ها نسبت به سال گذشته کاهش پیدا کرده، اظهار می‌دارد: «با وجود اینکه قطعاً منتظر آمار پزشکی قانونی خواهیم ماند، اما در طرح نوروزی آمار ۲۳ نفر متوفی ثبت شده است که نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.»
وی اضافه می‌کند: «در تصادفات امسال پایتخت تعدادی هم مجروح و در بیمارستان هستند که امیدواریم این افراد به‌سلامتی مرخص شوند تا مجروحان به آمار متوفیان اضافه نشود.»
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ در ادامه با ارائه آماری از تصادفات نوروزی، بر اهمیت آموزش و آگاهی‌بخشی به رانندگان تأکید کرده و می‌گوید: «78 درصد از جان‌باختگان تصادفات نوروزی مرد و ۲۸ درصد زن بوده‌اند؛ در حالی که هیچ‌یک از بانوان جان‌باخته، راننده نبوده و اغلب در نقش عابر پیاده یا سرنشین وسیله نقلیه حضور داشته‌اند.»
وی ادامه می‌دهد: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که ۹۱ درصد از تصادفات فوتی در ساعات تاریکی هوا رخ داده‌اند که این آمار توجه بیشتر به ایمنی در رانندگی شبانه را یادآور می‌شود و همچنین ۴۳ درصد از علل اصلی تصادفات پایتخت به دلیل عدم توجه به جلو و ۴۳ نیز ناشی از عدم کنترل وسیله نقلیه بوده است که این آمار بار دیگر بر اهمیت رعایت سرعت مطمئنه و تمرکز کامل حین رانندگی تأکید دارد.»
رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ بیان می‌کند: «موتورسواران نیز با سهم ۴۸ درصدی از جان‌باختگان، در کانون توجه قرار گرفته‌اند و نیازمند توجه ویژه به آموزش و تجهیز بیشتر هستند؛ چراکه بیشترین آمار مربوط به تصادفات فوتی شهر تهران در بازه زمانی ۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین‌ماه گروه سنی زیر ۲۰ سال با فراوانی ۳۰ درصد بود که لزوم فرهنگ‌سازی ایمنی رانندگی در میان جوانان را دوچندان می‌کند. به ترتیب گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال با فراوانی ۲۶ درصد، ۳۰ تا ۵۰ سال با فراوانی ۲۲ درصد و گروه سنی بالای ۵۰ سال با فراوانی ۲۲ درصد است.»
سرهنگ جوانبخت در پایان می‌افزاید: «پلیس راهور تهران بزرگ، مصمم است در سال جدید همراه با برنامه‌ریزی دقیق، سالی ایمن‌تر برای همه شهروندان رقم بزند.»
نتایج پویش نه به تصادف
وقتی صحبت پویش (نه به تصادف) می‌شود، یعنی اجرای یک فرهنگ و اجرای یک فرهنگ، وقتی صحبت از یک فرهنگ می‌شود، نمی‌توانیم این فرهنگ را در بازه زمانی ۱۰-۱۵ یا ۲۰ روز به آن نمره دهیم، چون فرهنگ می‌خواهد نهادینه بشود. این نهادینه شدن فرهنگ یک مقدار زمان می‌برد و ما باید در طول یک سال بررسی کنیم و دنبال کنیم، اما اینکه آیا امسال در همین بازه زمانی اثر نگذاشته، قطعاً اثر گذاشته، یک‌بخشی از آن، آن اثر‌هایی است که انجام شده و دیده نمی‌شود، ما نمی‌توانیم این را به عینه بتوانیم بازگو کنیم؛ یعنی چون نمی‌شود پیش‌بینی کرد که اگر این پویش (نه به تصادف) نبود آیا عدد کشته‌های ما هم همین بود یا بیش از این بود؟ من با اطمینان خاطر می‌گویم احتمالاً بیشتر از این بود. آنچه خواندید بخشی از صحبت‌های سردار احمدرضا رادان فرمانده فراجا در تحلیل نتایج اجرائی شدن پویش (نه به تصادف) در ایام نوروز 1404 است.
وی در ادامه می‌افزاید: «در طول یک سال نزدیک ۲۰ هزار نفر در حادثه تلفات رانندگی از دست می‌دهیم؛ این آمار چه کسانی هستند؟ بیشتر آنها قشر جوانی هستند که قشر مولد کشور می‌توانند باشند؛ در تولید، در نسل، در کار، چه سود دارد برای خودکامگی یک عده‌ای ۲۰ هزار نفر لباس مرگ به تنشان کنند، حالا اگر این ۲۰ هزار نفر شد ۱۸ هزار نفر باید خوشحال باشیم؟ حتماً نباید خوشحال باشیم باز ۱۸ هزار نفر هستند. با چند تا کار به نظر می‌رسد که می‌توانیم این عدد را به حدود ۷-۸ هزار نفر برسانیم، ما این را خدمت ریاست محترم جمهور، خدمت وزیر محترم کشور هم ارائه دادیم.
آموزش رفتار‌های ترافیکی از درون شهر است. مردم ما شاید بخش عمده‌ای نزدیک به ۹۰ درصد از اقدامات راهنمایی و رانندگی و ترافیکی‌شان در شهر است، ۱۰ درصد آن پیمایش جاده است. پس شهر می‌شود مرکز آموزش برای جاده. وقتی در شهر انضباط ترافیکی حاکم نباشد، نقش خودش را در جاده نشان می‌دهد، اما اگر در شهر این اتفاق بیفتد، در جاده خودش را نشان می‌دهد، چون جاده پیمایش طولانی‌تری دارد، سرعت بیشتری دارد، شدت تصادف بیشتر می‌شود، نتیجتاً شدت تلفات و تعداد تلفات هم بالا می‌رود.
پس باید بپذیریم که انضباط شهری را باید محکم کنیم. من فکر نمی‌کنم کسی از مردم باشد که رنج نبرد از موتورسوار‌هایی که پیاده‌رو و خیابان‌های یک‌طرفه را در تسخیر خودشان می‌خواهند به دست بیاورند. آیا با این گروه باید برخورد بشود یا نباید برخورد بشود؟ یا بعد باید کاسه دلسوزی دست بگیریم که اینها قشر مستضعف هستند، محروم هستند، قانون می‌گوید: هر قشری قانون را اجرا کند. آیا خوب است که قشر موتورسوار ما بیشترین تلفات را داشته باشند؟ آیا خوب است که مردم در پیاده‌رو در کام مرگ موتورسوار‌های ما بروند؟ این خوب نیست، پس این اتفاق هم باید بیفتد. بحث ترافیک و رفتار ترافیکی با یک دستگاهی به نام خودروی متصل حاصل می‌شود. ما خدمت آقای رئیس‌جمهور ارائه دادیم ایشان قبول کردند، قرار بر این است که برویم طرح آن را هم‌خدمتشان و ابلاغ کنیم.»
ثبت ۸ هزار تخلف در تهران
فقط برای این جرائم رانندگی
سرهنگ فیروز کشیر، معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران از جریمه و ثبت ۸ هزار تخلف برای تخلفات کلاه و کمربند ایمنی و استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی خبر می‌دهد. در ایام تعطیلات عید و با خلوتی معابر، اعمال قانون برای تخلفات رانندگی همچنان به‌طور جدی ادامه داشته است. وی می‌افزاید: «برای رعایت ایمنی و کاهش خطرات ناشی از تخلفات رانندگی، همکاران بنده تنها در ۸ فروردین‌ماه امسال، اقدام به اعمال جریمه بیش از ۲ هزار فقره برای عدم استفاده از کلاه ایمنی، بیش از ۵ هزار فقره برای عدم بستن کمربند ایمنی و بیش از ۱ هزار فقره برای عدم استفاده از تلفن همراه در هنگام رانندگی کردند.»
سرهنگ کشیر در ادامه می‌گوید: «عدم استفاده از کلاه ایمنی و کمربند ایمنی در هنگام رانندگی می‌تواند خطرات جدی مانند جراحات شدید یا حتی مرگ در تصادفات را به دنبال داشته باشد. همچنین، استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی باعث کاهش تمرکز و افزایش احتمال برخورد و تصادفات می‌شود که نه‌تنها جان راننده بلکه جان سایر شهروندان را نیز به خطر می‌اندازد.»
معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ در پایان می‌افزاید: «این اقدامات نشان‌دهنده تعهد پلیس راهور به حفظ ایمنی شهروندان و کاهش خطرات ناشی از تخلفات رانندگی است. رعایت قوانین رانندگی، حتی در خلوت‌ترین معابر، تضمین‌کننده امنیت و سلامت جامعه است.»