اقتصاددان کرهای با اشاره به تعرفههای ترامپ:
اقتصاد آزاد، نسخه جلوگیری از توسعه کشورهای دیگر است
اعمال تعرفههای سنگین توسط ترامپ، برخلاف اصول تجارت آزاد، تناقضات سیاستهای اقتصادی آمریکا را آشکار کرد و نشان داد که آزادی اقتصادی، نسخهای است که بیشتر برای دیگر کشورها دیکته میشود تا احتمالا آنها را از توسعه دور کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، اخیرا دونالد ترامپ؛ رئیسجمهوری آمریکا همانطور که وعده داده بود روز چهارشنبه با امضای یک فرمان اجرائی، تعرفههای گمرکی سنگینی را علیه برخی کشورها در راستای آنچه ایالات متحده از آن به عنوان «سیاست تعرفهای متقابل» نام میبرد اعمال کرد.
رئیسجمهوری آمریکا در ابتدای سخنرانی خود در کاخ سفید که با هدف اعلام تعرفههای تجاری جدید در نظر گرفته شده علیه کشورها برنامهریزی شده بود از چنین روزی به عنوان «روز آزادی» در کشورش یاد کرد. در حالی رئیسجمهور آمریکا روز اعمال تعرفههای تجاری را روز آزادی نامید، که طبق مبانی اقتصاد متعارف، این سیاستهای ترامپ دقیقا نقطه مقابل آزادی اقتصادی محسوب
میشود.
سیاستهای تعرفهگذاری ترامپ برخلاف اصول اقتصاد متعارف بود زیرا اقتصاد متعارف معمولاً بر مزایای تجارت آزاد تأکید دارد و تعرفهها را یک عامل کاهنده کارایی اقتصادی میداند. در اینجا چند دلیل اصلی آورده شده است. به بیانی دیگر به نظر میرسد طبق معمول پایبندی به اقتصاد آزاد و سیاست درهای باز صرفا نسخههایی است که برای سایر کشورها پیچیده میشود.
شکست نئولیبرالیسم یا تناقضی درون آن
«هاجون چانگ»؛ اقتصاددان سرشناس اهل کره جنوبی در کتاب «انداختن نردبان»، انتقادات گستردهای به سیاستهای اقتصادی که از سوی کشورهای توسعهیافته به کشورهای درحال توسعه دیکته میشود وارد میکند. او به وضوح شرح میدهد که برخی از ابزارهای اقتصاد متعارف صرفا برای عقبماندگی دیگر کشورها توصیه میشود.
وی در این کتاب، رفتار کشورهای توسعهیافته (که در قالب سیاستها و توصیههای نهادی است) را به مثابه انداختن نردبانی میداند که خود از آن بالا رفتهاند. اقتصاددان سرشناس اهل کره جنوبی، رقابت را نهتنها در فضای اقتصادی، بلکه در فضای برنامهریزی و سیاستگذاری اقتصادی بررسی میکند و تأکید دارد که کشورهایی که توانستهاند به جایگاه برتری از توسعه دست یابند بهدلیل منافعی بوده که از موقعیت «انحصاری» عاید آنها میشود و آنها نمیخواهند که کشورهای درحال توسعه بدان جایگاه دست یابند.
همان زورگویان همیشگی جهان
چانگ؛ اقتصاددان مطرح کرهای در کتاب «انداختن نردبان»، ادبیات «فردریک لیست»؛ اقتصاددان آلمانی در اواسط قرن 19 را زنده میکند. لیست معتقد بود که طرفداری اسمیت و ریکاردو از تجارت آزاد در قرن 18 و 19 نوعی سوگیری در تضمین منافع انگلستان آن زمان پس از صنعتی شدن است. وقتی انگلستان با مازاد تولید و کمبود مواد اولیه روبهرو شد منافعش در این بود که سایر کشورها از جمله آلمان و آمریکای آن زمان تعرفهها را بردارند تا انگلیس بتواند راحت کالاهای مازادش را صادر کند و مواد اولیه و نیروی کار ارزان را حتی از طریق استعمار سایر کشورها وارد کند.
حال ترامپ همان مسیر را طی میکند؛ منتهی نه در زرورق به ظاهر علمی تجارت آزاد عاری از تعرفه، بلکه در چارچوب رویکرد قلدرمابانه خودش که به صراحت میگوید تجارت خارجی باید منافع آمریکا را تامین کند. ترامپ حتی از عدالت هم دم میزند و ادعا میکند که در 50 سال گذشته ما را غارت کرده و مشاغلمان را دزدیدهاند؛ ولی وی فراموش کرده که آمریکا بیش از 70 سال است که بعد از جنگ جهانی دوم در حال چپاول دنیا با انتشار دلار بدون پشتوانه و توزیع آن در جهان است.
محمد جواد توکلی؛ کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در یادداشتی با اشاره به تعرفهگذاریهای ترامپ نوشت: ترامپ با انداختن نردبان تعرفهای، به همه تعالیم اقتصاد رایج پشت پا زد. تعالیمی که اساتید اقتصاد وطنی در قالب اسطوره تجارت آزاد به اسم علم در ذهن دانشجویان تزریق میکنند. ترامپ آمریکا را به اواسط قرن 19 میلادی برگرداند که در آن بریتانیا علیرغم نظریهپردازی جانبدارانه اسمیت و ریکاردو برای تجارت آزاد عاری از تعرفه، خودش بالاترین سطح حمایت از تولید داخلی را داشت.
پوچی نئولیبرالیسم
یزدیزاده؛ کارشناس اقتصادی هم با اشاره به سیاست تعرفهگذاری ترامپ که نوعی ملیگرایی اقتصادی محسوب میشود، نوشت: استراتژی انتخابی ترامپ (ملیگرایی اقتصادی)، پوچ بودن مبانی نئولیبرالیسم که هیچ، لیبرالیسم را نیز، بیش از پیش عیان نمود. زمانیکه از سقوط اقتصاد آمریکا، در صورت ادامه روند کنونی صحبت میشد و دیگران آن را توهم میدانستند خیلی نگذشته است.
او افزود: البته این جماعت متوهم عادت به پذیرش اشتباهات خود ندارند و به جای بحث علمی در مقابل نظریاتی که اساس علم توهم زده آنها را، از ریشه، زیر سؤال برده، روش تخریب طرف مقابل را، بهکار گرفته و میگیرند. کارشناس اقتصادی تصریح کرد: وقتی کسی به آنها بگوید شما مفهوم نرخ بهره در اقتصاد را نفهمیدهاید و 40 سال است سیاست انبساطی را به جای انقباضی بهکار بردهاید و بگوید شما مفهوم و محدودیت تئوریها را نفهمیدهاید و بگوید شما وجود روابط سیستماتیک در اقتصاد را نفهمیدهاید و شما مفهوم کاهش ارزش پول در نتیجه کاهش تقاضای آن را نفهمیده اید و شما مفهوم دارایی مالی بینام و ماهیت و آثار آن را نفهمیدهاید و شما مفهوم و تفاوت ماهوی دو بازار ارز در کشور را نفهمیدهاید؛ به جای بحث علمی، منتقدان را تخریب میکنند. علیایحال باید توجه کنیم، قطببندی جدید در دنیا، نه براساس روشهای سنتی، بلکه
براساس قدرت اقتصادی شکل میگیرد.