سخنگوی وزارت خارجه:
امیدواریم کشتارها و خشونت‌ها علیه مردم سوریه متوقف شود
سخنگوی وزارت امور خارجه هرگونه اقدام خشونت‌آمیز، کشتار و اقدام علیه غیرنظامیان در سوریه را محکوم کرد و ضمن یادآوری مسئولیت حاکمان سوریه گفت: امیدواریم کشتارها و خشونت‌ها علیه طیف‌های مختلف مردم سوریه متوقف شود.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه ۲۰ اسفندماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
نامه‌ای از ترامپ دریافت نکرده‌ایم
وی در پاسخ به سؤالی درباره ادعای دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر ارسال نامه‌ای به مقامات ایرانی اظهار داشت: خیر نامه‌ای دریافت نشده است.
مذاکره تحت فشار و تهدید بی‌معناست
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤال دیگری گفت: ماهیت سیاستگذاران آمریکایی ماهیتی قلدرمآبانه و قانون‌شکنانه و بی‌توجهی به موازین و قوانین حقوق بین‌الملل است.
وی افزود: استفاده از دوگانه جنگ و مذاکره خودش گویای عدم جدیت در مورد گفت‌وگو و مذاکره است. مذاکره به معنای آمادگی طرف‌های ذی‌ربط برای داد و ستد بر مبنای منافع و احترام متقابل، چیزی بوده که همیشه مورد نظر ایران بوده و ایران هیچ‌گاه از مذاکره به این معنا عدول نکرده، ولی همان‌طور که قاطعانه گفته شده مذاکره تحت فشار و تهدید بی‌معناست و اصلا معنای مذاکره را در چنین مواردی اطلاق کرد.
بقایی تصریح کرد: موضع ایران روشن است و دیشب در توئیت وزیر خارجه صریح برای چندمین بار تأکید شد که ایران هیچ‌گاه مذاکره تحت فشار، تهدید و ارعاب را نخواهد پذیرفت.
اعتراف به قانون‌شکنی و جنایت علیه بشریت
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اظهارات مشاور امنیت ملی کاخ سفید که عدم تمدید معافیت تحریمی عراق برای خرید برق از ایران را در راستای سیاست فشار حداکثری دولت آمریکا خوانده و گفته که اگر ایران فعالیت‌های هسته‌ایش را توسعه داده و فعالیت‌هایش در منطقه افزایش یابد، فشار به تهران بیشتر خواهد شد و اینکه آیا با دولت عراق در این خصوص گفت‌وگو کرده‌اید؟ گفت: این‌گونه اظهارات اعترافی به قانون‌شکنی و جنایت علیه بشریت است. به خاطر اینکه تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ملت ایران هیچ توجیه و مبنای قانونی و حقوقی ندارد و اینها غیرقانونی و عمل متخلفانه بین‌المللی است و مسئولیت بین‌المللی دولت آمریکا را در پی دارد و آمریکا باید نسبت به تبعات و آثار حقوق بشری این تحریم‌ها بر ملت ایران پاسخگو باشد.
وی افزود: آنچه مهم است این است که کشورهای منطقه بر اساس مصالح و منافع ملی خودشان و با توجه به روابط خوبی که با ایران وجود دارد، تصمیم بگیرند و اجازه ندهند فشارهای غیرقانونی و قلدرمآبانه آمریکا باعث تاثیرگذاری منفی بر روابطشان با ملت ایران و ایجاد فتنه و تفرقه در کشورهای منطقه شود.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: با کشورهای دوست در ارتباط هستیم، با عراق رابطه خیلی خوبی داریم و هر آنچه منافع دو ملت را تضمین کند، ان‌شاءالله در نهایت تصمیم‌گیری خواهد شد.
نگرانی‌های خود درباره سوریه را منتقل کرده‌ایم
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره اوضاع جاری در سوریه و کشتار غیرنظامیان توسط شورشیان حاکم بر دمشق اظهار داشت: در این چند روز اتفاقات بسیار ناخوشایند و غم‌انگیزی در مناطق مختلف سوریه به‌ویژه در مناطق واقع در سواحل غربی این کشور اتفاق افتاد.
بقایی ادامه داد: به‌شدت نگران اخبار و گزارش‌های مربوط به ناامنی و خشونت و گروگان‌گیری در مناطق مختلف هستیم. این‌گونه اقدامات را قاطعانه محکوم می‌کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت: هرگونه اقدام خشونت‌آمیز کشتار و اقدام علیه غیرنظامیان محکوم است و هیچ توجیهی ندارد و اینکه بخش‌هایی از جمعیت علوی، دروزی و مسیحی و سایر اقلیت‌ها مورد تعرض قرار گرفتند، باعث جریحه‌دار شدن عواطف و وجدان انسانی در منطقه و سطح بین‌المللی شده است.
بقایی بیان کرد: آزمون بسیار مهم و واقعی برای حاکمان سوریه است که به مسئولیت‌های خود در حفظ و صیانت از جان و مال همه سوری‌ها عمل کنند و البته مسئولیت همه طرف‌هایی که خود را صاحب نقش و نفوذی در تحولات سوریه می‌دانند، بسیار مهم است.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: نگرانی‌های خود را به طرق مقتضی به کشورهایی که در سوریه نفوذ و حضور دارند اعلام کردیم و امیدواریم کشتارها و خشونت‌ها علیه طیف‌های مختلف مردم سوریه متوقف شود.
وی افزود: این‌گونه حوادث و برخوردها وضعیت امنیتی و سیاسی در جامعه سوریه را پیچیده‌تر خواهد کرد و طرف‌های دیگری که خیر و صلاح سوریه و منطقه را نمی‌خواهند از این وضعیت سوءاستفاده خواهند کرد.
گام نخست، توقف ارسال تسلیحات به اسرائیل است
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره تحریم رژیم صهیونیستی اظهار داشت: در رابطه با توقف هر نوع حمایت اعم از سیاسی، مالی و تسلیحاتی از این رژیم طی دو سال گذشته این موضوع توسط تعداد زیادی از کشورهای اسلامی مطرح بوده و ما هم بخشی از این روند بودیم. دلیل آن هم روشن است، اگر بپذیریم که یک نسل‌کشی در غزه رخ داده و اخیرا شنیدیم قطع آب و برق غزه و به گرسنگی کشاندن و ایجاد قحطی در غزه در حال وقوع است و گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل با قطعیت اظهار نظر کردند که آنچه در غزه رخ داده نسل‌کشی بوده است. در این موارد طبق معاهده مربوط به مجازات نسل‌کشی، دولت‌ها تعهد مشخصی دارند اینکه از هرگونه کمک به طرفی که مرتکب نسل‌کشی می‌شود، خودداری و از همه ابزارها برای توقف نسل‌کشی استفاده کنند.
وی گفت: گام نخست توقف ارسال تسلیحات به این رژیم است که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی همچنان انواع سلاح را در اختیار اسرائیل قرار می‌دهند.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: مادامی که اشغالگری و ارتکاب جنایات ادامه دارد و در هشت دهه جنایات این رژیم متوقف نشده، کشورها باید از هرگونه حمایت مالی و روابط تجاری با این رژیم خودداری کنند. این فقط مربوط به کشورهای اسلامی نیست. دو هفته قبل هم اتحادیه آفریقا در مصوباتش همین نکته را قید کرد که کشورها باید خود را ملزم به توقف هرگونه کمک مالی و تسلیحاتی به این رژیم کنند.
گلایه‌های ایران به فیدان صراحتاً منعکس شد
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: در پی اظهارات غیرقابل قبول مقامات ترکیه درباره ایران سفیر این کشور به وزارت خارجه ایران دعوت و مراتب اعتراض ایران به ایشان منتقل و متعاقب آن نیز کاردار ایران به وزارت خارجه ترکیه دعوت شد.
وی افزود: موضع ما روشن و رسا مطرح شد. گلایه‌ها و نقطه‌نظرات ایران در دیدار وزیر خارجه با همتای ترکیه‌ای در جده صریح منعکس شد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: تأکید شد که ایران در عین اینکه برای روابط دوجانبه بین دو ملت ارزش بسیاری قائل است و فکر می‌کنیم این موضوع دغدغه هر دو طرف است برای حراست و ارتقای روابط دوجانبه، رویکردهایی که مبتنی بر فرافکنی و مقصریابی در تحولات مرتبط با سوریه است را نمی‌پذیریم و انتظار داریم همه کشورهایی که به نوعی دارای نقش و دخالتی در تحولات مرتبط با سوریه هستند به مسئولیت‌های خود عمل کرده و از اظهارات غیرواقع که موجب پیچیده شدن مسائل و ایجاد ابهام در واقعیات مرتبط با منطقه می‌شود، خودداری کنند.
مذاکره با عملیات روانی و رسانه‌ای بحث متفاوتی است
بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره اینکه آیا نفس نامه‌نگاری و اینکه آمریکا پیشقدم در این مسیر شده و پا پیش گذاشته را اقدامی مثبت تلقی می‌کنید؟ گفت: مذاکره با عملیات روانی و رسانه‌ای بحث متفاوتی است. وی در پاسخ به سؤالی که آیا مواضع مطرح شده از سوی نمایندگی ایران در نیویورک با مواضع وزارت خارجه درباره مذاکره متفاوت است؟ اظهار داشت: موضع رسمی وزارت خارجه توسط اینجانب بیان شد و دیشب هم وزیر خارجه در این خصوص توئیت کرد و اجتهاد در برابر نص باطل است. مواضع وزارت خارجه روشن است و ابهامی ندارد.
احضار سفیر سوئد
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره احضار سفیر سوئد به وزارت خارجه ایران گفت: احضار سفیر سوئد درباره اظهارات ناشایست یکی از مقامات سوئدی درباره مسائل داخلی ایران بود که هم مداخله‌جویانه و هم عاری از حقیقت بود. این نگاه و رویکردها علیه ایران غیرقابل قبول است و لازم بود نگاه و مواضع ایران به دولت سوئد منتقل شود.
گروسی برخی از اظهارات که هیچ مبنای فنی ندارد
و بیشتر جنبه سیاسی دارد را تکرار می‌کند
سخنگوی وزارت خارجه درباره صحبت‌های اخیر در نشست شورای حکام اظهار داشت: متأسف هستیم مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برخی از اظهارات که هیچ مبنای فنی ندارد و بیشتر جنبه سیاسی دارد، تکرار می‌کند.
بقایی ادامه داد: این رویکرد جز اینکه به پاره‌ای التهابات دامن بزند، اثری ندارد و جایگاه فنی آژانس را زیر سؤال می‌برد. کسانی که در این رابطه صحبت می‌کنند، سفسطه است.
وی گفت: اولا طبق معاهده منع اشاعه هسته‌ای هیچ محدودیتی در رابطه با بحث غنی‌سازی وجود ندارد. محدودیت مشخص پایبندی کشورها به تعهداتشان است و اگر غنی‌سازی را افزایش می‌دهند، متناسب با آن بازرسی‌ها را افزایش دهند. ما به این موضوع پایبند بودیم و آژانس هم به آن معترف است. غنی‌سازی بسته به نیاز شما و استفاده‌ها در صنعت هسته‌ای ممکن است کم و زیاد شود. کما اینکه ما در برخی موارد از سوخت ۲۰ درصد برای راکتور تحقیقاتی تهران استفاده کردیم.
بقایی ادامه داد: اینکه بر اساس یک گزارش بخواهند نتیجه بگیرند که گویا ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران زیر سؤال است، نه مبتنی بر داده‌های فنی است و نه اینکه در جهان واقع چنین چیزی وجود دارد. ۳۰ سال است که چنین اتهاماتی را تکرار می‌کنند، بدون اینکه سند و مدرکی در این خصوص ارائه شود.
تجارت دریایی ایران مشروع و قانونی است
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره گزارش رویترز درباره طرح آمریکا برای متوقف کردن فعالیت کشتی‌های حامل نفت ایران در آب‌های آزاد و بازرسی از این کشتی‌ها، اظهار داشت: این خبرگزاری که نام بردید بارها با تخطی از اصول حرفه‌ای خبررسانی خودش را در حد بخشی از کارزار فریب اجتماعی درباره ایران و موضوعات منطقه غرب آسیا تقلیل داده و در خیلی از مواقع اقدام به تولید و نشر اخبار غیرواقعی، کذب و جهت‌دار درباره موضوعات منطقه و ایران کرده است. این امر جدیدی نیست.
وی افزود: موضوع کلا هم از لحاظ حقوق بین‌الملل و هم منشور ملل متحد کاملا مردود است و هیچ مبنایی برای هرگونه اقدام ایذایی علیه تجارت آزاد و کشتی‌های تجاری کشورها در آب‌های آزاد وجود ندارد. اینها فضاسازی رسانه‌ای است که انجام می‌دهند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: تجارت دریایی ایران مشروع و قانونی است و به فعالیت‌های خود طبق مقررات حقوق بین‌الملل ادامه خواهیم داد.
انگشت اتهام دراز کردن به سمت ایران و دوستان ایران آدرس اشتباه دادن است
بقایی در پاسخ به سؤال دیگری درباره ادعای رسانه‌های عربی مبنی بر تشکیل اتاق عملیاتی در عراق تحت‌نظر ایران و مداخله ایران در تحولات اخیر در سوریه، گفت: این اتهام کاملا مضحک و مردود است. انگشت اتهام دراز کردن به سمت ایران و دوستان ایران آدرس اشتباه دادن است و یک جریان انحرافی و گمراه‌کننده است و چنین چیزی مطلقا نیست و نوعی برخورد کلیشه‌ای و ساده‌سازی تحولات سوریه است و هیچ کمکی به بهبود اوضاع نخواهد کرد.
وی تصریح کرد: هرچه سریع‌تر باید کشتار بی‌گناهان از طیف‌ها و گروه‌های مختلف سوری متوقف شود به ویژه اقلیت‌هایی که در معرض آسیب و جنایات بودند. این مهم‌ترین دغدغه‌ای است که الان کل منطقه و همه کسانی که در رابطه با سوریه فعال هستند، باید مدنظرشان باشد.
سیاست خارجی یک کشور
با تغییر یک فرد و چند فرد تغییر نمی‌کند
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی درباره انتصاب مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه و تأثیر آن بر مناسبات ایران و افغانستان گفت: آماده هرگونه همکاری برای ثبات در کشور همسایه هستیم. سیاست خارجی یک کشور با تغییر یک فرد و چند فرد تغییر نمی‌کند. سیاست‌های هر کشوری از جمله در موضوعات سیاست خارجی و روابط با همسایگان در روندهای روشن تدوین می‌شود و بر اساس منافع درازمدت کشورها و ملاحظات میان مدت و کوتاه‌مدت دیده و درباره آن تصمیم‌گیری می‌شود.
روابط ایران و آلمان
وی در پاسخ به سؤالی درباره روابط ایران و آلمان و سرد شدن روابط در ماه‌های اخیر و برنامه وزارت خارجه برای بهبود و ترمیم روابط دوجانبه با توجه به اینکه دولت جدید آلمان قرار است به زودی فعالیتش را شروع کند و تأثیر این روابط بر مذاکرات با سه کشور اروپایی اظهار داشت: گفت‌وگو با سه کشور اروپایی راجع به یکی از موضوعات مهم در رابطه ایران و اروپاست و آن موضوع هسته‌ای است. در تعاملات با این سه کشور درباره بقیه موضوعات منطقه‌ای صحبت کردیم و در این خصوص محدودیتی نداریم ولی تمرکز گفت‌وگوها مباحث هسته‌ای است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: حتما بی‌تاثیر نیست چون یک مجرای تعامل طولانی مدت بین ایران و سه کشور اروپایی بوده و در حاشیه این گفت‌وگوها در رابطه با موضوعات مورد علاقه و نگرانی طرفین صحبت می‌کنیم.
وی افزود: ما انتظار داریم که دولت جدید آلمان با مبنا قرار دادن منافع ملی خودشان و بر اساس یک نگاه مستقل نسبت به تحولات منطقه و روابطشان در رابطه با ایران تصمیم مناسبی را اتخاذ کنند. برخی تصمیماتی که در چند ماه اخیر رخ داد درست نبود و در جهت مصالح دو کشور نبود خصوصا تعطیل کردن نهادهایی که واسطه روابط ملت با ملت بود و اینها سازنده نبود و امیدواریم در رویکردهای خود تجدیدنظر کنند.
بقایی ادامه داد: سفیر ما عازم شده و سفیر آلمان هم در تهران حضور دارد و امیدواریم تحولات منجر به بهبود در روابط دوجانبه شود.
نشست جده
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین درباره نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در جده که روز جمعه برگزار شد، اظهار داشت: مهم‌ترین رویداد هفته گذشته برگزاری نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در جده بود که به پیشنهاد ایران و برای رسیدگی به تحولات فلسطین اشغالی و مشخصا برای تصمیم‌گیری درباره توطئه کوچاندن اجباری مردم غزه از این باریکه به کشورهای مجاور برگزار و در حاشیه آن هم گفت‌وگوهای خوب عراقچی با همتایان خود از برخی کشورهای اسلامی داشت.
سند مصوب نشست جده
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی به سند مصوب وزرای خارجه در جده اشاره کرد و گفت: در این سند بر محوریت موضوع فلسطین برای امت اسلامی و جهان اسلام تأکید شده و اینکه کشورهای اسلامی باید از هر ابزاری برای کمک به پیشبرد آرمان فلسطین که چیزی نیست جز پایان اشغالگری و کسب حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین استفاده کنند.
وی افزود: درباره بحث کوچاندن اجباری مردم غزه و بحث کرانه باختری و الحاق، موضع سازمان همکاری اسلامی بسیار صریح و روشن بود. با هرگونه طرحی برای جابه‌جایی و آواره کردن مجدد مردم فلسطین چه در داخل سرزمین‌های اشغالی و چه خارج از آن قاطعانه مخالفت شده و از آن به عنوان پاکسازی قومی و نوعی نسل‌کشی نام برده شده است.
بقایی ادامه داد: از طرح‌های منطقه‌ای استقبال شده که بازسازی غزه ظرف مدت مشخصی صورت بگیرد، بدون اینکه مردم غزه از خانه و کاشانه خود جابه‌جا و آواره شوند.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: همین‌طور بر ارائه کمک‌های بشردوستانه و حمایت‌های سیاسی و مالی از مردم فلسطین در غزه و کرانه باختری تأکید شده است. یکی از نکاتی که غم‌انگیز است و در متن این سند آمده، این است که کشورهای اسلامی بر ضرورت کمک به یتیمان غزه تأکید کردند. آمار داده شده بسیار تکان‌دهنده است، بیش از ۴۰ هزار نفر طی دو سال عملیات نسل‌کشی رژیم صهیونیستی اعضای خانواده خود را یا به صورت کامل یا پدر و مادر را از دست داده‌اند و بسیاری هم دچار قطع عضو شده‌اند. در این سند آمده که به این افراد باید کمک شود.
وی افزود: سفرای کشورهای اسلامی در نیویورک مأموریت مشخصی دریافت کردند که این موضوع را در دستور کار داشته و قطعنامه‌هایی را در راستای اجرائی کردن تصمیمات سازمان همکاری اسلامی برای تصویب به مجمع عمومی ارائه دهند.