تروئیکای اروپایی در بیانیه‌ای بدون اشاره به بی‌تعهدی آمریکا و اروپا نسبت به تعهدات خود در برجام با فرار رو به جلو اظهار داشتند: ما از ایران می‌خواهیم که به محدودیت‌های اعمال‌شده توسط برجام، به‌ویژه در مورد قابلیت‌ها و فعالیت‌های غنی‌سازی بازگردد و در نهایت به تعهداتی که درخصوص شفافیت و همکاری با آژانس برای راستی‌آزمایی و نظارت مؤثر انجام داده است، عمل کند.

تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) در بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برجام و قطعنامه 2231، بدون توجه به عدم اجرای تعهدات خود در برجام و همچنین خروج یکجانبه آمریکا از این سند بین‌المللی مدعی شدند: متأسفانه، گزارش آژانس بار دیگر تأیید می‌کند که ایران با نقض فزاینده تعهدات برجامی خود، به مسیر تنش‌آمیز ادامه می‌دهد. طی پنج سال گذشته، ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را به درجه‌های جدیدی رسانده که برای کشوری بدون برنامه تسلیحات هسته‌ای بی‌سابقه است.

به گزارش تسنیم، این سه کشور اروپایی همچنین در بیانیه ادعایی خود بیان کردند: ایران همچنان از پذیرش بازرسان آژانس امتناع می‌کند و بیانیه مشترک 4 مارس 2023 را اجرا نمی‌کند، این اقدامات تردیدی را در مورد تمایل ایران برای انجام کامل تعهدات و تعهد خود برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد می‌کند و این را نشان می‌دهد که آژانس نمی‌تواند از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران اطمینان حاصل کند.

تروئیکای اروپا در ادامه مدعی شدند: ما به‌طور مداوم در جهت راه‌حلی دیپلماتیک کار کرده‌ایم که به ایران اجازه می‌دهد به پایبندی کامل به تعهدات بین‌المللی و تعهدات برجامی خود بازگردد. ایران با امتناع از پیشنهادهای معقولی که در مارس 2022 و بار دیگر در آگوست 2022 روی میز گذاشته شد، نتوانست آمادگی خود را برای چنین نتیجه‌ای از مذاکره اثبات کند و به‌عوض، پیشبرد برنامه هسته‌ای خود را برگزید. ما قویاً از ایران می‌خواهیم که به محدودیت‌های اعمال‌شده توسط برجام، به‌ویژه در مورد قابلیت‌ها و فعالیت‌های غنی‌سازی بازگردد و در نهایت به تعهداتی که درخصوص شفافیت و همکاری با آژانس برای راستی‌آزمایی و نظارت مؤثر انجام داده است، عمل کند. 

سه کشور آلمان، فرانسه و انگلیس در این بیانیه مشترک بدون توجه به فشارهای حداکثری آمریکا و تحریم‌های جدید این کشور علیه ایران و همچنین عدم اشاره به تعهداتی که پیشتر باید انجام می‌دادند و این امر محقق نشد، مدعی شدند: ایران اکنون باید گام‌های جدی و معناداری بردارد که نشان‌دهنده تمایل واقعی برای تنش‌زدایی و بازسازی اعتماد ضروری بین ایران و جامعه بین‌المللی است. 

تروئیکای اروپا همچنین ادعا کردند: گزارش مدیرکل به‌وضوح نشان می‌دهد که پیشرفت‌های هسته‌ای ایران به‌طور قابل‌توجهی به امنیت بین‌المللی آسیب می‌زند و ساختار جهانی منع اشاعه هسته‌ای را تضعیف می‌کند. ما کنار شرکای بین‌المللی درباره بهترین راه‌حل برای رفع تردیدهای فزاینده در مورد ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران به رایزنی‌ها ادامه خواهیم داد.

آن‌ها همچنین مدعی شدند: ما به راه‌حل دیپلماتیک متعهد هستیم و آماده استفاده از تمام اهرم‌های دیپلماتیک موجود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای هستیم. این اظهارات در حالی است که ایران، متعاقب اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ایالات متحده در سال 2018 و عدم پایبندی امضاکنندگان اروپایی به تعهدات خود در برجام، به‌تدریج تعهدات برجامی خود را کاهش داد. موضوع هسته‌ای ایران طی بیش از چهار دهه گذشته همواره تحت فشار اتهام‌های بی‌اساس و فضاسازی‌های سیاسی قرار داشته است که بازیگر نقش اصلی آن آمریکا بود؛ هرچند در این زمینه نمی‌توان از نقش‌آفرینی‌های خرابکارانه‌، مداخله‌جویانه و دروغ‌پراکنانه رژیم صهیونیستی چشم‌پوشی کرد.

تبدیل فضاسازی‌های یادشده به بحران غیرضروری در موضوع هسته‌ای ایران هم نتوانست مانعی در مسیر تعهد ایران بر تداوم و تقویت همکاری با آژانس در چارچوب موافقتنامه‌های پادمانی باشد. جمهوری اسلامی ایران همواره تأکید کرده است مسائل باقی‌مانده پادمانی نیز با رویکرد حرفه‌ای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.

نماینده ایران: تروئیکای اروپا 

در جایگاه فعال‌کردن اسنپ‌بک نیست

به گزارش مهر، «محسن نذیری اصل» سفیر و نماینده دائمی جمهوری اسلامی ایران نزد دفتر سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، دیروز چهارشنبه و در سخنرانی خود در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گفت که ایران در قبال خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از توافق هسته‌ای و نقض مکرر و ادامه‌دار برجام (توافق هسته‌ای) از سوی تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا خویشتنداری نشان داد اما صبوری و خویشتنداری ایران و پایبندی یکجانبه ایران به این توافق وضعیت را بهبود نبخشید و موجب پایبندی طرف‌های مقابل به توافق نشد که مانع از بهره‌مندی ایران از منافع خود در این توافق شد.

وی در ابتدای این سخنرانی که رونوشت آن از سوی نمایندگانی ایران در نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین منتشر شده است، بیان کرد: «ما در زمانی دیدار کرده‌ایم که نابسامانی در روابط بین‌المللی ادامه دارد و اصول اساسی سازمان ملل با هدف حفظ و پیشبرد قوانین بین‌المللی به واسطه اقدامات یکجانبه تضعیف شده است. هنجارهای منع اشاعه تسلیحات اتمی که در چند دهه گذشته، به منظور این تعیین شده است که در خدمت امنیت تمامی کشورها باشد اما اکنون، به طور قابل توجهی مقید به سیاست‌ها، اقدامات و انفعال برخی کشورهای هسته‌ای شده است.

سفیر ایران در بخشی نیز با بیان اینکه «انتظار می‌رود که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در قرن ۲۱، در راستای اهداف تعیین‌شده در اساسنامه آن، بدون تبعیض، استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای کمک کند»، گفت: کشورهای عضو نیز باید در صورتی که درخواست کنند، کمک‌هایی در زمینه استفاده و کاربرد انرژی هسته‌ای دریافت کنند. 

حقوق و وظایف کشورهای عضو توافق ان‌پی‌تی نباید مجزا از یکدیگر باشد و این آژانس باید هر کاری که لازم باشد، برای تقویت تمامی جنبه‌های منع اشاعه تسلیحات اتمی انجام دهد.

سیاست ایران همواره، ممنوع کردن دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، تولید و انبار کردن آنها بوده است

نذیری اصل در ادامه، با اشاره به تعهد ایران نسبت به اصول منع اشاعه تسلیحات اتمی و توافقات خود با آژانس در این زمینه، خاطرنشان کرد: بار دیگر، صراحتاً می‌گویم که جمهوری اسلامی ایران، بر اساس اصول اعتقادی و راهبردی قوی خود، مطلقاً، تسلیحات کشتار جمعی و به‌ویژه، تسلیحات هسته‌ای را منسوخ و غیرانسانی و آسیب‌زا برای صلح و امنیت بین‌المللی می‌داند. متأثر از آموزه‌های والای اسلامی و بر اساس فتوای مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران که تمامی سلاح‌های کشتار جمعی، به‌ویژه تسلیحات اتمی را در فتوای اسلامی، حرام (ممنوع) اعلام کرده‌اند، سیاست جمهوری اسلامی ایران همواره، ممنوع کردن دست‌یابی به تسلیحات هسته‌ای، تولید و انبار کردن آن‌ها بوده است.

وی در ادامه گفت: علاوه ‌بر این، در مقدمه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل مقرر شده است که برای کارآمد بودن برجام به تغییرات اساسی در تبادلات با ایران منجر خواهد شد. همچنین در این قطعنامه تاکید شده است که «برجام موجب ارتقا، تسهیل و توسعه تماس‌ها و همکاری‌‎های اقتصادی و تجاری عادی با ایران خواهد شد».

خویشتنداری، صبوری و پایبندی یکجانبه ایران به برجام نتیجه‌ای برای آن نداشت

در ادامه این بیانیه، با انتقاد از عمل نکردن طرف مقابل توافق به تعهداتش در عین پایبندی ایران به تعهداتش ذیل توافق آمده است: جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهداتش ذیل توافق را اجرا کرده و قویاً، انتظار داشت که از تمامی مزایای معین‌‎شده بهره‌مند شود. برجام قرار بود از جمله از طریق «عادی‌سازی تعاملات تجاری و اقتصادی با ایران» در خدمت منافع همه باشد اما آیا چنین نتیجه‌ای حاصل شد؟ آمریکا از همان ابتدا، حتی پیش از خروج، بدخواهانه، به دنبال منع عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران و محروم کردن آن از مزایای اقتصادی پیش‌بینی شده در برجام بود.

تروئیکای اروپا 

به دلیل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام در جایگاه قانونی یا اخلاقی فعال کردن سازوکار اختلاف علیه ایران نیستند

نذیری اصل در ادامه سخنرانی خود، با اشاره به این که «اعمال و تمدید غیرقانونی تحریم‌ها از سوی طرفین غربی، نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است»، بیان کرد: مایلم تاکید کنم که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل برای لغو تحریم‌ها و نه تمدید آن‌هایی تصویب شد که به واسطه قطعنامه‌های پیشین و منسوخ اعمال شده بودند. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، آشکارا، به عنوان یک قطعنامه تحریمی طراحی و نگاشته نشده است. هرگونه اقدامی علیه قطعنامه ۲۲۳۱ و بازه‌ای زمانی تعیین‌شده در آن، پیامدهایی جدی خواهد داشت.

وی تصریح کرد: تحریم‌های اخیر علیه ایران از سوی تروئیکای اروپا- اتحادیه اروپا، اقدام دیگری در نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل از سوی تروئیکای اروپا- اتحادیه اروپاست. تحریم‌های اعلامی از سوی تروئیکای اروپا- اتحادیه اروپا، به طور مثال، افزودن شرکت هواپیمایی «ایران ایر» و «خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران» به فهرست تحریم‌ها، نقض آشکار بند ۲۶ برجام است که اتحادیه اروپا ذیل آن متعهد شده «از معرفی دوباره یا اعمال دوباره تحریم‌هایی که ذیل برجام اجرائی شدن آن‌ها متوقف شده است، خودداری کند». معرفی مقررات تحریمی جدید، تخطی از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است، چراکه این سیاست‌ها هدف اخلال در روابط اقتصادی و تجاری ایران را دنبال می‌کنند.

سفیر ایران گفت که «تحریم‌ها و اقدامات تحریمی، نه‌تنها در روابط تجاری عادی با ایران به طرز تبعیض‌آمیزی اخلال ایجاد می‌کنند و منجر به کارشکنی در اجرای موفقیت‌آمیز برجام می‌شود، بلکه طرف‌های سوم را نیز وادار به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ می‌کند».

نذیری اصل با اشاره به اینکه «طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تمامی کشورها باید به مقررات این قطعنامه و لغو این محدودیت‌ها پایبند باشند»، گفت: تروئیکای اروپا- اتحادیه اروپا با اتخاذ این تدابیر، قطعنامه ۲۲۳۱ را نقض کردند. بنابراین، تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا، آشکارا و وقیحانه، تمامی درخواست‌ها برای پایندی به برجام و این قطعنامه را نادیده گرفتند.

ایران آماده بازگردانی تمامی 

تدابیر جبرانی قانونی به شرط لغو مؤثر 

و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌های آمریکا و اروپاست

نماینده ایران در وین در بخش پایانی سخنرانی خود با اشاره به نزدیک شدن به «روز پایان برجام» گفت: با نزدیک شدن به «روز پایان برجام» باید تمامی تلاش‌ها را در راستای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به کار ببندیم تا اطمینان حاصل شود که از آنچه جامعه بین‌المللی، چندین سال روی آن سرمایه‌گذاری کرده، غفلت نشود. ما مسئولیت داریم که این دستاورد را حفظ کنیم. از تمامی کشورهای عضو می‌خواهیم، به تمامی مقررات قطعنامه ۲۲۳۱، از جمله بازه‌های زمانی مرتبط با آن، پایبند باشند.

نذیری اصل گفت: کشورهای عضو باید در این زمینه، به تعهداتشان به منظور کمک به حل‌وفصل صلح‌آمیز این مسئله مهم کمک کنند. ثابت شده است که سیاست فشار، همان طور که از سوی برخی دنبال شده، زیان‌بخش و بی‌نتیجه خواهد بود. ما در تعهدمان جدی هستیم و به عنوان حاکمیتی مستقل، سیاست‌ها و اولویت‌های ملی را با هدف رسیدن به شکوفایی و پیشبرد رفاه ملت بزرگمان دنبال خواهیم کرد. ایران آماده بازگردانی تمامی تدابیر جبرانی قانونی به شرط لغو مؤثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها و محدودیت‌های آمریکا و تروئیکای اروپا- اتحادیه اروپا و ازسرگیری اجرای تمام‌عیار و مؤثر تمامی تعهدات شرکای برجام است.