عذرخواهی نخست‌وزیر وقت تایلند به خاطر کشتار 80 مسلمان پس از 20 سال
سرویس خارجی-
نخست‌وزیر پیشین تایلند، به دلیل کشتار ده‌ها معترض مسلمان که دو دهه پیش در کامیون‌های ارتش بر اثر خفگی جان باختند، عذرخواهی کرد. این اولین عذرخواهی علنی درخصوص «کشتار تاک‌بای» محسوب می‌شود.
گویا خون بی‌گناهان ارزش پیگیری حقوقی و اجرای عدالت را نداشت، حالا پس از 20 سال یک عذرخواهی خشک‌وخالی کفایت می‌کند! «تاکسین شیناواترا»، نخست‌وزیر پیشین تایلند، دیروز (یکشنبه؛ 5 اسفند) به دلیل سرکوب اعتراضات مسلمانان در جنوب این کشور در سال ۲۰۰۴ میلادی (۱۳۸۳ شمسی)، که به کشته شدن بیش از ۸۰ نفر منجر شد، عذرخواهی کرد. شیناواترا در نخستین سفرش به این منطقه پس از ۱۹ سال، گفت: «اگر هر اقدام یا تصمیمی از سوی من باعث ناراحتی شده، عذرخواهی می‌کنم.»
سال گذشته، یک دادگاه پرونده‌ای علیه هفت مقام ارشد، از جمله یکی از فرماندهان سابق ارتش که در سال ۲۰۲۳ (۱۴۰۲) به پارلمان راه یافت را گشود اما این افراد از حضور در دادگاه خودداری کردند و با پایان مهلت قانونی در اکتبر (مهرماه) گذشته، پرونده مختومه شد. باید توجه داشت که از سال ۲۰۰۴ تاکنون، درگیری‌ها در جنوب تایلند بیش از هفت‌هزار کشته بر جای گذاشته، اما تاکنون هیچ مقام امنیتی این کشور به‌دلیل اعدام‌های غیرقانونی یا شکنجه در این منطقه محاکمه نشده است.
در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۴ (۴ آبان ۱۳۸۳)، نیروهای امنیتی تایلند به روی معترضانی که در مقابل یک پاسگاه پلیس در استان ناراتیوات، نزدیک مرز مالزی، تجمع کرده بودند، آتش گشودند و هفت نفر را کشتند. سپس ۷۸ نفر دیگر پس از بازداشت، در حالی که دست‌هایشان از پشت بسته شده بود، در کامیون‌های ارتش روی یکدیگر انباشته شدند و بر اثر خفگی جان باختند. این کشتار که به «قتل‌عام تاک‌بای» معروف شد، به نمادی از مصونیت مقامات برابر پیگرد قضائی در مناطق مسلمان‌نشین جنوب تایلند تبدیل شده است. این منطقه سال‌ها شاهد درگیری میان نیروهای دولتی و جدایی‌طلبانی بوده که خواهان خودمختاری بیشتر هستند.
گفتنی است، تایلند کشوری در جنوب‌شرقی آسیا است که از شمال با میانمار و لائوس، از شرق با لائوس و کامبوج، از جنوب با مالزی و از غرب با میانمار و دریای آندامان هم‌مرز است. این کشور به خاطر سواحل زیبا، فرهنگ غنی، معابد بودایی، و غذاهای متنوع خود شهرت دارد. جمعیت تایلند حدود ۷۰میلیون نفر است که حدود ۵ تا ۶درصد از آنها را مسلمانان تشکیل می‌دهند، که بیشترشان در استان‌های جنوبی مانند پتانی، یالا و ناراتیوات زندگی می‌کنند. مسلمانان تایلند، به‌ویژه در جنوب، با مشکلاتی مانند تبعیض، درگیری‌های قومی- مذهبی و مشکلات اقتصادی مواجه هستند، اما در سایر مناطق کشور، بسیاری از آنها در صلح با دیگر اقوام زندگی کرده و در تجارت و سیاست نیز نقش دارند.
اما کمی تفصیلی‌تر در مورد مشکلات مسلمانان این کشور اگر بخواهیم بنویسیم، باید اشاره کنیم: مسلمانان تایلند، به‌ویژه در استان‌های جنوبی مانند پتانی، یالا و ناراتیوات، با چالش‌های متعددی روبه‌رو هستند. این مناطق که اکثریت جمعیت آنها را مسلمانان مالایی‌تبار تشکیل می‌دهند، از دیرباز شاهد درگیری‌هایی با دولت مرکزی بوده‌اند. بسیاری از مسلمانان این مناطق احساس می‌کنند که از سوی دولت بودایی‌محور تایلند مورد تبعیض قرار می‌گیرند و از نظر اقتصادی و آموزشی در شرایط نابرابری به سر می‌برند. یکی از تلخ‌ترین حوادث مربوط به مسلمانان تایلند، چنان‌که گفته شد، قتل‌عام تاک‌بای در سال ۲۰۰۴ بود. در این رویداد، نیروهای امنیتی تایلند حدود ۱۳۰۰ معترض مسلمان را که خواستار آزادی چند زندانی بودند، بازداشت کردند. آنها را مجبور کردند درازکش روی هم بخوابند و سپس در کامیون‌ها روی هم انباشته شدند. در نتیجه حدود ۷۸ نفر بر اثر خفگی و فشار شدید جان باختند. این حادثه خشم گسترده‌ای را در میان مسلمانان تایلند برانگیخت و باعث تشدید درگیری‌های مسلحانه بین گروه‌های جدایی‌طلب مسلمان و دولت شد که تاکنون نیز ادامه دارد. دولت تایلند با سیاست‌های سختگیرانه و حضور گسترده نیروهای امنیتی در این مناطق سعی در کنترل وضعیت دارد، اما تبعیض‌های اقتصادی، فرهنگی و مذهبی همچنان عامل نارضایتی مسلمانان است.
مسلمانان در جنوب شرقی آسیا با چالش‌های جدی از جمله تبعیض‌های مذهبی، قومی و سیاسی مواجه‌اند. در میانمار، مسلمانان روهینگیا، که در جنوب شرقی آسیا قطعاً فاجعه‌بارترین شرایط را دارند، تحت آزار و اذیت سیستماتیک قرار دارند و در سال ۲۰۱۷، ارتش میانمار حملات گسترده‌ای انجام داد که منجر به آواره شدن بیش از ۷۰۰ هزار نفر شد؛ البته آنچه در میانمار رخ داد را نسل‌کُشی می‌خوانند. در تایلند، موارد را به صورت مفصل‌تری توضیح دادیم. در فیلیپین، مسلمانان در میندانائو با مشکلات اقتصادی و درگیری‌های مسلحانه برای خودمختاری مواجه‌اند. اگرچه در سال ۲۰۱۴ توافق صلحی با گروه‌های مسلح مسلمان امضا شد، اما مشکلات همچنان پابرجا هستند. در مالزی، مسئله عجیب‌تر است، مسلمانان اکثریت هستند و کسی نیست که آنها را آزار دهد، اما باید توجه داشت که مسلمانان سنی اکثریت دارند، اما گروه‌های شیعه با تبعیض مذهبی روبه‌رو هستند. در کامبوج، مسلمانان که از قوم خمر هستند، در برخی مناطق با تبعیض‌های اجتماعی و اقتصادی مواجه‌اند. به طور کلی، مسلمانان در این منطقه با بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و مذهبی روبه‌رو هستند و در برخی کشورها خشونت‌ها و نقض حقوق بشر به بحران‌های گسترده‌تری منجر شده است.