سهشنبه در ریاض صورت میگیرد
مذاکره آمریکا و روسیه بر سر اوکراین بدون زلنسکی!
منابع آگاه از آغاز مذاکرات صلح اوکراین میان آمریکا و روسیه در ریاض از امروز
(سه شنبه) خبر میدهند در حالی که نه اوکراین و نه اروپا به این مذاکرات دعوت نشدهاند!
گزارشها حاکی است ترامپ عزم خود را جزم کرده تا به هر نحوی که شده جنگ اوکراین را، آن طور که میخواهد! خاتمه دهد. بلومبرگ در گزارشی در همین زمینه نوشته است که رئیسجمهور آمریکا مصرانه درصدد است که جنگ اوکراین را تا تعطیلات عید پاک در آمریکا
۲۰ آوریل(31 فروردین 1404) حلوفصل کند. بلومبرگ این را هم نوشته است که اروپاییها این مذاکرات را «بلندپروازانه» و «غیر واقعبینانه» میبینند. با این وجود به نوشته بلومبرگ همزمان با گمانهزنیها در مورد آغاز مذکرات صلح اوکراین و قوتگرفتن توقف جنگ کیف با روسیه، دونالد ترامپ رویکرد مبهمی را در قبال اوکراین در پیش گرفته است. رئیسجمهوری آمریکا در تصمیمی جدید موافقت خود را با فروش تسلیحات آمریکایی به اروپا و تحویل آنها به اوکراین اعلام کرده است. به گفته کارشناسان این اقدام احتمالاً در راستای فشار بیشتر به طرف روسی در مذاکرات خواهد بود.
از سوی دیگر گزارش منابع آمریکایی از جمله «آکسیوس» حاکی است مذاکرات صلح اوکراین از امروز(سهشنبه) در ریاض قرار است برگزار شود. منابع آگاه به این رسانه آمریکایی گفتهاند که به دلیل حساسیت مذاکرات، موضوعات مورد مذاکره فاش نشده است. «آکسیوس» در ادامه به نقل از همین منابع خبر داده که «مارکو روبیو» وزیر خارجه، «مایک والتز» مشاور امنیت ملی کاخ سفید و «استیون ویتکاف» نماینده ویژه ترامپ در امور غرب آسیا در تیم مذاکرات حضور خواهند داشت. اوکراینیها و اروپاییها امیدوار بودند که در این مذاکرات حضور داشته باشند اما مقامات آمریکایی آب پاکی را روی دست آنها ریخته و اعلام کردند که آنها نقشی در این مذاکرات نخواهند داشت. مسئلهای که هم اروپا را به شدت تحقیر و عصبانی کرد و هم زلنسکی را طوری که دیروز، سران اروپا در پاریس نشست اضطراری برگزار کردند و زلنسکی هم اعلام کرد نتیجه مذاکرات را نخواهد پذیرفت.
رئیسجمهور تحقیر شده اوکراین با بیان اینکه اگر در توافق آمریکا و روسیه حضور نداشته باشد، آن را قبول نخواهد کرد، از ترامپ درخواست کرد که به اوکراین پشت نکرده و این کشور را نسبت به روسیه در اولویت قرار دهد. زلنسکی به شبکه خبری «انبیسی» گفت هیچ تصمیمی که بین واشنگتن و مسکو درباره اوکراین گرفته شود را نخواهد پذیرفت و افزود: «این جنگ در اوکراین است و علیه ماست؛
تلفات انسانیاش را هم ما میدهیم.»
زلنسکی همچنین به اظهارات رئیسجمهور و وزیر خارجه آمریکا اشاره کرد که بازگرداندن تمامی مناطقی که روسیه از سال ۲۰۱۴ تصرف کرده را «یک انتظار غیرواقعبینانه» توصیف کردهاند. او گفت که قانون اوکراین به این کشور اجازه نمیدهد مالکیت روسیه بر سرزمینهای اشغالی را به رسمیت بشناسد، اما اذعان کرد که کیف آماده است
تا درباره واگذاری برخی مناطق اشغالی در ازای عضویت در ناتو مذاکره کند.
چرخش دوباره آمریکا
عصبانیت شدید اروپا و اوکراین از کنار گذاشتهشدن در مذاکرات ریاض ظاهراً آمریکا را به تجدید نظر در دیدگاه قبلی خود واداشته است. دیروز رسانهها به نقل از وزیر خارجه آمریکا نوشتند هنوز روند جدی مذاکرات صلح اوکراین آغاز نشده است. وی اطمینان داد که در صورت شروع «مذاکرات واقعی»، بروکسل و کیف نیز در این گفتوگوها شرکت کنند! به گزارش ایرنا، «مارکو روبیو» به شبکه خبری سیبیاس گفت که اوکراین و اروپا بخشی از هر «مذاکره واقعی» برای پایاندادن به جنگ خواهند بود. به زعم وی، مذاکرات آمریکا و روسیه که از امروز(۳۰بهمن) در ریاض آغاز میشود، فرصتی است تا میزان جدیت رئیسجمهور روسیه برای دستیابی به صلح محک زده شود.
زلنسکی: به ریاض میروم
همزمان با اظهارات وزیر خارجه آمریکا رسانهها از سفر زلنسکی به ریاض خبر دادند. دفتر ریاستجمهور اوکراین هم سفر رئیسجمهور این کشور به عربستان در روز چهارشنبه(فردا) را تأیید کرد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از العربیه، اطلاعیه نهاد ریاستجمهوری اوکراین که ابتدا خبرگزاری فرانسه (ایافپی) آن را منتشر کرد، در حالی است که پیشتر «مارکو روبیو»، وزیر خارجه آمریکا به منظور ملاقات و مذاکره با مقامات روسیه بر سر حلوفصل جنگ اوکراین وارد ریاض شده است. مذاکرات بر اساس گزارشها قرار است امروز سهشنبه در ریاض برگزار شود اما زلنسکی چهارشنبه(فردا) وارد ریاض خواهد شد و احتمالاً وی تنها به این خاطر راهی ریاض شده است که صرفاً از نتیجه مذاکرات طرف آمریکایی و روسی اطلاع داشته داشته باشد. همچنین دیروز، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز اعلام کرد که «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه به همراه «یوری یوشاکف» مشاور سیاست خارجی کرملین به دستور ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه برای ملاقات با مقامات آمریکایی و مذاکره درباره پایاندادن به جنگ اوکراین و ازسرگیری روابط با واشنگتن، راهی عربستان شدهاند.
اروپا: باید به فکر خودمان باشیم
«آنتونیو کاستا» رئیس شورای اتحادیه اروپا هم با این جمله که «روسیه نه فقط تهدید برای کیف که برای کل جهان است»، تأکید کرد اروپاییها برای ترسیم ساختار امنیتی آینده این قاره، باید در مذاکرات پایان جنگ اوکراین حضور داشته باشند. فایننشالتایمز در گزارشی در همین زمینه نوشته است: «هشدار این مقام اروپایی در آستانه نشست پاریس برای بحث بر سر واکنش به تصمیم دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا برای آغاز مذاکرات پایان جنگ اوکراین صورت میگیرد.»
«کاستا » در همین زمینه به فایننشالتایمز گفت: «اگر ترامپ واقعاً به دنبال آن است تا اروپاییها مسئولیت بیشتری در قبال امنیت خود بپذیرند، ما باید بازیگر مهم معماری جدید امنیتی باشیم.» وی به نمایندگی از ۲۷ کشور عضو اتحادیه
اروپا، در مصاحبهای در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: «این امر فقط مربوط به اوکراین نیست. مذاکرات برای معماری جدید امنیتی باید صورت
گیرد، زیرا روسیه یک تهدید برای جهان است نه فقط برای اوکراین.»
دو راهی سخت اروپا
خبرگزاری رویترز هم با اشاره به مذاکرات صلح اوکراین در ریاض نوشته است: مذاکرات صلح اوکراین لحظه رودررو شدن اروپا با حقیقت خواهد بود که در آن قاره سبز راهی جز تندادن به خواستههای «دونالد ترامپ» یا جداکردن مسیر خود از آمریکا ندارد. به گزارش ایرنا، این خبرگزاری میافزاید که از زمان پایان جنگ جهانی دوم، اروپا با اتکا به برادر بزرگتر خود یعنی ایالات متحده توانسته است در برابر روسیه ایستادگی
کند. اما اکنون، اروپا با دو مرد قدرتمند در کاخ سفید و کاخ کرملین روبهرو است و توانایی آن برای مقاومت در برابر هر دوی آنها، به پول، اراده و وحدت سیاسی بستگی خواهد داشت. طبق این گزارش، اینکه آیا اروپا میتواند همزمان در برابر آمریکا و روسیه بایستد، پرسش اصلی پیش روی
رهبران اروپا در نشست آتی در پاریس است که کار آسانی هم نخواهد بود.
رویترز با بیان اینکه اروپا ضعیف و دچار تفرقه است، در مورد موقعیت خطرناک قاره سبز آورده است: هفته گذشته، موقعیت متزلزل اروپا بهوضوح وقتی نمایان شد که ترامپ برای آغاز مذاکرات صلح اوکراین ابتدا با پوتین تماس گرفت و بعد از آن با رئیسجمهور اوکراین، «ولودیمیر زلنسکی» صحبت کرد. سپس، «کیت کلوگ» فرستاده ویژه آمریکا در امور اوکراین، اعلام کرد که آمریکا هیچ نقشی برای اروپا در مذاکرات صلح که این هفته در عربستان سعودی آغاز میشود، قائل نیست. خطر این است که ترامپ با معاملهای موافقت کند که در واقع به معنای تسلیمشدن کییف باشد و آن را نهائی کند. این خبرگزاری در بخش دیگر گزارش خود به تشریح طرحهای موجود در مورد اوکراین پرداخت و عنوان داشت که اولویت اصلی اروپا باید جلوگیری از فروش اوکراین توسط ترامپ باشد. هرچند که احتمال موفقیت آن اندک است، اما بهترین راه، تعهد به تأمین بخش عمدهای از حمایت امنیتی مورد نیاز اوکراین در صورت توافق آتشبس است. بر اساس این گزارش دو مشکل واضح در این رویکرد وجود دارد؛ اول این که کشورهای اروپایی نیروی نظامی زیادی در اختیار ندارند و مسئله دوم این است که شاید پوتین چنین پیشنهادی را رد کند و ترامپ نیز ممکن است به خواستههای همتای روسی خود تن دهد.
رویترز در مورد جایگزین یک طرح تحمیلی از سوی ترامپ که اوکراین آن را غیرقابل قبول بداند، نیز افزود در چنین شرایطی، بهترین گزینه برای اروپا، افزایش حمایت نظامی و مالی از کییف خواهد بود که البته این طرح نیز دو مشکل دارد: نخست، اگر دولت ترامپ اوکراین را رها کند، اروپا برای پرکردن این خلاء دچار مشکل خواهد شد. قاره اروپا از نظر تسلیحاتی و اطلاعات نظامی نمیتواند جای آمریکا را پر کند. مشکل دوم این است که ترامپ ممکن است از اینکه اروپا توافق او با پوتین را تضعیف کند، عصبانی شود و تحریمهای آمریکا علیه روسیه را لغو کند، که این امر به کرملین اجازه میدهد پشتوانه جنگی خود را دوباره کامل کند. این خبرگزاری در مورد سومین طرح نیز آورده است: اگر گزینههای دیگر شکست بخورند، بهترین اقدام برای کشورهای اروپایی این خواهد بود که یک سیستم دفاعی مؤثر بسازند و شاخه اروپایی ناتو ایجاد کنند تا بتوانند در مقابل حمله احتمالی روسیه را بازدارندگی داشته باشند،
حتی اگر ایالات متحده آن
را رها کند.
طبق گزارش، این مورد هم موانع متعددی دارد. یکی از این موانع، هزینه بسیار بالای آن است. افزایش هزینههای دفاعی اروپا تا میانگین ۳درصد از تولید اقتصادی، که اکنون بسیاری آن را حداقل لازم میدانند، به پول امروز حداقل ۲.۲تریلیون دلار هزینه خواهد داشت. مشکل دیگر این است که ساخت چنین ظرفیتی سالها طول میکشد، و در این مدت، قاره اروپا آسیبپذیر خواهد بود.مسئله دیگر این است که آیا کشورهای اروپایی آمادهاند تا بخشی از حاکمیت خود را در جهت تحقق این هدف به اشتراک بگذارند یا خیر. بحث برانگیزترین چالش این خواهد بود که آیا اروپا در صورت عدم اتکا به ایالات متحده، همچنان از چتر هستهای محافظتی برخوردار خواهد بود؟ اگرچه فرانسه و بریتانیا دارای سلاح هستهای هستند، اما مشخص نیست که آیا آنها حاضر خواهند بود از این تسلیحات در صورت حمله روسیه به سایر کشورها استفاده کنند. در پایان گزارش تأکید شده است: هیچیک از این طرحها آسان نخواهد بود. اما اروپا چارهای ندارد، مگر آنکه بخواهد با ترامپ همراستا شود و اوکراین را مجبور به پذیرش توافقی تحقیرآمیز با روسیه کند.