استفتاء از رهبر معظم انقلاب اسلامی
بخشیدن مهریه
در ازای حضانت دائم فرزند
س) خانمی هنگام طلاق،ذمه زوج را از مهریه ابراء کرده است، مشروط به اینکه زوج بچهها را از وی جدا نکند؛ ولی مدتی بعد از طلاق زوج به شرط پایبند نمیماند و بچهها را از او جدا میکند، آیا مهریه به ذمه زوج عودت میکند؟
ج) اگر ابراء مشروط بوده است، زوج نسبت به مهر مشغول الذمه میشود.
تبعیت از امام جماعت در افعال نماز
س) اگر مأموم سهواً زودتر از امام جماعت سر از رکوع بردارد تکلیف چیست و اگر به رکوع برنگردد، آیا نماز باطل است؟
ج) اگر سهواً پیش از امام سر از رکوع بردارد، چنانچه امام هنوز در رکوع باشد باید به رکوع برگردد و زیاد شدن رکن، نماز را باطل نمیکند؛ ولی اگر به رکوع برود و پیش از رسیدن به حدّ رکوع، امام سر از رکوع بردارد، نماز باطل است و اگر سهواً پیش از امام، سر از رکوع بردارد و سهواً یا به خیال نرسیدن به رکوع امام برنگردد، نمازش صحیح است.
وصیت به تقسیم ارث بین بعضی از ورثه
س) اگر پدر هنگام حیات وصیت کند که مثلا خانه مسکونی او (که بیش از ثلث او محسوب میشود) برای همسرش باشد و ورثه از آن سهمی نداشته باشند، در صورت قبول بقیه ورثه، چنین وصیتی بعد از فوت اعتبار دارد و ورثه از آن خانه سهمی ندارند؟
ج) در صورت قبول ورثه، قبل یا بعد از فوت پدر، خانه برای مادر محسوب میشود و وراث دیگر از آن سهمی ندارند.
استفاده از اموال مسجد در هیئت
س) آیا استفاده از اموال مسجد به صورت امانت در هیئت جایز است؟
ج) متولی مجاز است متعلقات غیر وقفی مسجد را در صورت صلاحدید در مصارف همسو با اهداف مسجد (مانند اقامه عزای حضرت سید الشهدا(ع) یا جلسه تلاوت قرآن کریم ) به خارج از مسجد عاریه دهد.
قسم دروغ در معامله
س) اگر شخصی در معامله قسم دروغ بخورد، آیا معامله انجام شده و سود حاصله حرام است؟
ج) قسم دروغ خوردن حرام است، ولی اگر شرایط معامله رعایت شده باشد، معامله صحیح و سود حاصله حلال است.
شرط عدم فسخ
س) اگر طلا فروش در ضمن معامله شرط کند که مشتری بعد از خرید هیچ گونه حق فسخی ندارد، آیا این نوع شرط گذاشتن صحیح است؟
ج) این قبیل شروط، اگر به عنوان شرط در ضمن عقد صحیح بیان شوند، صحیح بوده و وفا به آن هم واجب است.
جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود
س) در بعضی از مغازهها تابلویی نصب میکنند، با این عبارت که «جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود» آیا صِرف نصب نمودن این تابلو در مغازه باعث از بین رفتن تمام حقوق مشتری در فسخ معامله میشود؟
ج) وجود تابلو الزام آور نیست، مگر اینکه مشتری موقع خرید به آن ملتزم شده باشد.
تبصره: نصب تابلویی با عبارت «جنس فروخته شده پس گرفته نمیشود» تأکیدی است بر لزوم عقد، یعنی مشتری حق ندارد بدون دلیل معامله را بههم بزند. ولی اگر مشتری مغبون شود و یا کالا دارای عیب مخفی بوده باشد مثلاً فروشنده گفته کالا ساخت فلان کشور است، ولی بعداً خلاف آن ثابت شود، حق فسخ پابرجاست. [البته عیوبی که هنگام خرید کالا واضح است نمیتواند دلیلی برای فسخ کالا باشد.]
استفاده از تسهیلات بانکی
در غیر مورد قرارداد
س) آیا استفاده از وام کالا در رهن خانه یا تهیه مسکن جایز است؟
ج) به طور کلی در تسهیلات بانکی - غیر از وام قرض الحسنه - پول در ملکیت بانک است و مشتری از طرف بانک وکیل است آن را در محل معین شده در قرارداد مصرف کند، بنابراین، صرف آن در محل دیگر، تصرف غاصبانه و شرعا غیر مجاز و موجب ضمان است.
توصیهای برای برآورده شدن حاجات
س) برای برآورده شدن حوائج مهم چه عملی را سفارش میفرمایید؟
ج) توصیه میشود به خواندن نماز جناب جعفر طیار(ع) که سندی معتبر دارد و مجرب است و همچنین خواندن نماز امام زمان(ع) با کیفیتی که در مفاتیح الجنانِ محدث قمی(ره)در بخش نمازهای ائمه معصومین(ع) آمده است.