غریب‌آبادی: آماده از سرگیری مذاکرات رفع تحریم هستیم
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه توافق کردیم گفت‌وگو با اروپا را ادامه دهیم، گفت: ایران همانند گذشته، آمادگی برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم را دارد.
کاظم غریب‌آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه روز سه‌شنبه دوم بهمن‌ماه در جمع خبرنگاران و در حاشیه کنفرانس بزرگداشت هفتادوپنجمین سالگرد تصویب کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه گفت: جمهوری اسلامی ایران همانند گذشته، آمادگی برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم را دارد. ما همیشه این اراده را داشتیم و اگر این اراده در طرف‌های دیگر نیز وجود داشته باشد، بر این باوریم که گفت‌وگوها شکل خواهد گرفت و به نتیجه خواهد رسید.
غریب‌آبادی خاطرنشان کرد: اگر برخی طرف‌ها سیاست و رویکرد دیگری را در پیش بگیرند، جمهوری اسلامی ایران نیز متناسب با همان سیاست رویکرد خود را تنظیم خواهد کرد، ولی همچنان بر این باوریم که زمینه‌ها و فرصت‌های مناسب برای از سرگیری گفت‌وگو و رسیدن به تفاهم وجود دارد.
تحریم بر زندگی مردم تأثیر می‌گذارد
این دیپلمات ارشد ایرانی یادآور شد: همگان می‌دانند که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران صلح‌آمیز است و تحریم‌های یکجانبه غیرقانونی هم به اهداف خود دست پیدا نکرده است.
وی افزود: انکار نمی‌کنیم که تحریم در هر صورت بر زندگی مردم تأثیر می‌گذارد، نه‌تنها در ایران، بلکه در هر کشور دیگر تحت تحریم، اما هدف واضح آن ایجاد تغییرات دیگری در کشورهای تحت تحریم است و اینها به اهداف خودشان دست پیدا نکردند.
توافق برای ادامه گفت‌وگو با اروپا
معاون وزیر خارجه بیان کرد: عاقلانه‌ترین کار این است که گفت‌وگوهای رفع تحریم آغاز شود و به مسیر صحیح و درست خود برگردیم.غریب‌آبادی با اشاره به سه دور گفت‌وگویی که با سه کشور اروپایی برگزار شده و دور سوم آن هفته گذشته در ژنو برگزار شد، اضافه کرد: توافق کردیم گفت‌وگو با اروپا را ادامه دهیم و تاریخ گفت‌وگوها را از طریق مشورت‌هایی که خواهیم داشت، تعیین خواهیم کرد.
غریب‌آبادی: اسرائیل جدی‌ترین ناقض
حقوق بین‌الملل بشردوستانه است
غریب‌آبادی روز سه‌شنبه در کنفرانس بزرگداشت هفتادوپنجمین سالگرد تصویب کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت.
جنگ تاریخی به قدمت آفرینش انسان دارد
معاون وزیر خارجه اظهار داشت: این کنوانسیون‌ها که نه‌تنها پایه‌گذار حقوق بین‌الملل بشردوستانه هستند، بلکه در این سال‌ها در برخی موارد نقشی اساسی در کاهش و رفع رنج‌های انسان‌ها در زمان جنگ‌ها و بحران‌های انسانی ایفا کرده‌اند.
وی با بیان اینکه جنگ به عنوان پدیده‌ای شوم تاریخی به قدمت آفرینش انسان دارد، اظهار داشت: در این میان حقوق جنگ یا حقوق مخاصمات مسلحانه از جمله مباحث و موضوعاتی است که از آغاز شکل‌گیری حقوق بین‌الملل مورد بحث و بررسی قرار گرفته تا این پدیده تلخ را با موازین اخلاقی و انسانی منطبق کند.
غریب‌آبادی اضافه کرد: حقوق بشردوستانه با قبول این واقعیت پدیده مخرب به منظور کاهش آلام و احترام به کرامت انسان‌ها، حمایت از غیرنظامیان جلوگیری از تخریب اموال، محدود کردن آثار ناشی از جنگ و پیگرد و محاکمه و کیفر جنایتکاران جنگی، نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در کنترل و هدایت مخاصمات مسلحانه دارد.
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ادامه داد: گزارش‌های سالانه سازمان ملل در مورد حفاظت از غیرنظامیان نشان می‌دهد که درگیری‌های مسلحانه همچنان با تعداد بالای مرگ و میر غیرنظامیان، مجروحان، افراد آواره و ناپدید شدن و تخریب و ویران شدن خانه‌ها، مدارس، بیمارستان‌ها و آسیب به زیرساخت‌های غیرنظامی همراه بوده است.
نقش سازمان ملل در وادار ساختن طرف‌های درگیری به پایبندی به حقوق بین‌الملل بشردوستانه
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: حفاظت از غیرنظامیان نیازمند رویکردی جامع برای پیش‌بینی و کاهش چنین خطرات و رنج‌هایی است. تمام تلا‌ش‌ها باید در راستای اطمینان از رعایت قوانین بین‌المللی بشردوستانه صورت بگیرد و اینکه غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی بدون توجه به صحنه جنگ مورد حفاظت قرار گیرند.
وی اضافه کرد: سازمان ملل در وادار ساختن طرف‌های درگیری به پایبندی به تعهدات و احترام به حقوق بین‌الملل بشردوستانه، دارای نقشی حیاتی است. علاوه‌بر این دولت‌ها باید برای اطمینان از رعایت حقوق بین‌الملل بشردوستانه اقدامات بیشتری انجام دهند.
غریب‌آبادی ادامه داد: کنوانسیون‌های ۱۹۴۹ ژنو و پروتکل‌های الحاقی سنگ بنای چارچوب‌های حقوقی برای حفاظت از غیرنظامیان و کسانی که در منازعات مسلحانه شرکت نمی‌کنند، هستند.
کشورها هرگز نباید غیرنظامیان را
هدف حملات قرار دهند
وی بیان کرد: کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو در حقیقت پاسخی به نیازهای بشری در شرایط بحرانی جنگ‌ها و درگیری‌ها بودند. این کنوانسیون‌ها که به منظور حفظ کرامت انسانی در برابر خشونت‌های جنگی طراحی شدند به کشورهای امضاکننده این امکان را می‌دهد که اصول بنیادین حقوق بشر را حتی در پیچیده‌ترین شرایط مورد تأکید قرار دهند.
معاون وزیر خارجه اضافه کرد: دیوان بین‌المللی دادگستری در نظر مشورتی خود در سال ۱۹۹۶ در مورد «قانونی بودن تهدید یا استفاده از سلاح‌های هسته‌ای» بر دو اصل اساسی حقوق بین‌الملل بشردوستانه یعنی تمایز بین نظامیان و غیرنظامیان و ممنوعیت رنج‌های غیرضروری تأکید کرده است. دیوان به صراحت اعلام کرده کشورها هرگز نباید غیرنظامیان را هدف حملات قرار دهند. در نتیجه هرگز نباید از سلاح‌هایی استفاده کنند که قادر به تشخیص اهداف غیرنظامی و نظامی نیستند.
غریب‌آبادی گفت: به‌رغم الزام آور بودن قواعد بین‌المللی بشردوستانه، چالش جدی که جامعه بین‌المللی امروزه با آن مواجه است، عدم پایبندی طرفین درگیر به این قواعد است.
تشکیل کارگروه در قوه قضائیه
وی با ذکر این نکته که جمهوری اسلامی ایران همواره به اصول بشردوستانه پایبند بوده، خاطرنشان کرد: ایران معتقد است نقض این حقوق نه‌تنها به حقوق انسان‌ها آسیب می‌رساند بلکه بر امنیت و ثبات جهانی تاثیر منفی می‌گذارد. در این سال‌ها ما شاهد بحران‌های انسانی متعددی در نقاط مختلف جهان بوده‌ایم که در بسیاری از این موارد نقض آشکار و بی‌رحمانه اصول حقوق بشردوستانه از جمله در برابر غیرنظامیان و افرادی که تحت تاثیر جنگ‌ها و درگیری‌ها قرار می‌گیرند، مشاهده شده است.
معاون وزیر خارجه افزود: معتقدیم اجرای کامل این کنوانسیون‌ها نه‌تنها نیازمند اراده سیاسی کشورهای عضو بلکه نیازمند تقویت سازوکارهای نظارتی و پاسخگویی به موارد نقض حقوق بشر در سطح جهانی است.
غریب‌آبادی ادامه داد: برای اجرای بهتر مفاد کنوانسیون‌های ۱۹۴۹ ژنو یک کارگروه ویژه در قوه قضائیه ایران برای تهیه پیش‌نویس قانون جدید با هدف جرم‌انگاری شنیع‌ترین جنایات بین‌المللی از جمله جنایات جنگی تشکیل شده است و اعضای آن شامل قضات عالی‌رتبه، دادستان‌ها، وکلا، اساتید برجسته دانشگاه‌ها و نمایندگان وزارت خارجه و دادگستری هستند. بعد از نهائی شدن این لایحه توسط هیئت وزیران برای تصویب به مجلس تقدیم خواهد شد.
اسرائیل جدی‌ترین ناقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه
وی افزود: مایه تأسف و نگرانی است که در غرب آسیا از جمله در سرزمین‌های اشغالی فلسطین اجرای قوانین بین‌المللی بشردوستانه به شدت نقض شده و می‌شود. جدی‌ترین نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه سیاست‌ها و اعمال سیستماتیک ضد انسانی و نژادپرستانه رژیم اسرائیل در اراضی اشغالی فلسطین است.
غریب‌آبادی ادامه داد: نسل‌کشی، ایجاد قحطی، کشتار وسیع غیرنظامیان از جمله کودکان، زنان و سالخوردگان، نابودی بیمارستان‌ها و سیستم بهداشت و درمان حمله به مساجد، کلیساها و تخریب عامدانه مراکز فرهنگی و تاریخی حمله علیه کارمندان بین‌المللی و خبرنگاران، تخریب منازل مسکونی و مزارع، کوچ اجباری و دسته‌جمعی مردم فلسطین، تداوم تجاوز و غصب سرزمین‌های فلسطین از طریق شهرک‌سازی، تنها بخشی از جنایاتی است که علیه ملت فلسطین ارتکاب شده است.
بی‌تفاوتی در مقابل بشریت
معاون وزیر خارجه ادامه داد: بی‌تفاوتی در مقابل این جنایات، بی‌تفاوتی در مقابل بشریت، کرامت و تمامیت روحی و جسمانی اوست. این بی‌تفاوتی باعث خواهد شد که مبانی حقوق بین‌الملل بشردوستانه که اخلاقی‌ترین و انسانی‌ترین مقررات حیات بین‌المللی هستند، سست و لرزان شده و باعث شود که جنایتکاران دیگر آن را به عنوان مجوزی تلقی کنند تا در آینده هر جنایتی را علیه انسان‌های بی‌گناه اعمال کنند.
نقض آشکار کنوانسیون چهارم ژنو توسط اسرائیل
وی اضافه کرد: تمام موارد فوق بدون توجه به این واقعیت است که رژیم اشغالگر اسرائیل طی دهه‌ها تعهدات خود به عنوان یک قدرت اشغالگر را که در کنوانسیون چهارم ژنو ذکر شده است، آشکارا نقض کرده است. این امر توسط نهادهای مختلف سازمان ملل متحد از جمله ارگان قضائی اصلی آن دیوان بین‌المللی دادگستری در نظر مشورتی دیوار حائل در سال ۲۰۰۴ و همچنین آخرین نظر مشورتی آن در ۱۹ ژوئیه ۲۰۲۴ در مورد «پیامدهای قانونی ناشی از سیاست‌ها و اقدامات اسرائیل در اراضی اشغالی فلسطین تأیید شده است.»
استانداردهای دوگانه
این دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: جهان در حال حاضر با چالش‌ها و تنش‌های متعدد، در هم پیچیده و ظاهرا مزمنی مواجه است که تلاش‌های معدود و حرکت‌های محدود صورت گرفته برای حل و فصل آنها ناکافی است. زیرا عوامل ایجاد‌کننده این بحران‌ها با سرعت بیشتری عمل می‌کنند و پیش می‌روند.
غریب‌آبادی گفت: گرسنگی، قحطی، آوارگی، تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی مانند سیل، جنگ، جابه‌جایی‌های اجباری، مهاجرت و پناهجویی، درگیری‌های مسلحانه و... بحران‌هایی هستند که به نظر می‌رسد جهان را در کنترل خویش درآورده‌اند.
وی افزود: این بحران‌ها که دومینووار در مناطق مختلف جهان در حال رخ دادن هستند، حلقه‌های به هم پیوسته یک زنجیره تهدید‌کننده زندگی انسان‌ها محسوب می‌شوند.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه برخی کشورها که در موضوعات مختلف مدعی صاحب سبک هستند، برای پیشبرد برنامه‌های خود در زمینه‌های مختلف به استانداردهای دوگانه‌ای دست می‌زنند که بی‌ثباتی جهانی و نقض گسترده حقوق مردم را به دنبال دارد، اظهار داشت: این استانداردهای دوگانه در همه زمینه‌ها قابل مشاهده هستند، اما در زمینه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه وضوح آشکارتری دارند.
مرتکبان جنایت در قبال اعمال خود پاسخگو باشند
غریب‌آبادی خاطرنشان کرد: تمامی اعضای کنوانسیون‌ها باید به تعهدات خود پایبند باشند و در برابر نقض‌های آشکار این اصول نه‌تنها سکوت نکنند، بلکه با همکاری‌های مشترک و استفاده از ابزارهای دیپلماتیک و قانونی از حقوق انسان‌ها در برابر جنگ‌ها و خصومت‌ها حمایت کنند. همچنین از تمامی اعضا خواستاریم که با عزم راسخ، همبستگی و همکاری بیشتر، گام‌های مؤثرتری در جهت تضمین رعایت حقوق بشردوستانه بردارند و به حفظ کرامت انسانی در تمامی سطوح اهتمام
بورزند.
به گزارش فارس، وی گفت: ما مسئولیت داریم اطمینان حاصل کنیم که هیچ فردی در جنگ‌ها و بحران‌ها از حقوق بنیادین خود محروم نخواهد شد و مرتکبان جنایت در قبال اعمال خود پاسخگو باشند.