حذف یارانه ثروتمندان و سه دهک بالای درآمدی از سال ۹۳ تاکنون با مصوبه مجلس در قوانین بودجه یک تکلیف برای سه دولت گذشته بوده، ولی اجرا نشده است. 

به گزارش خبرگزاری تسنیم، هدفمندسازی یارانه‌ها در تاریخ 27 آذر 1389 اجرا شد و از همان موقع تا امروز پرداخت یارانه به تمام دهک‌های درآمدی موجب اعتراض کارشناسان، نمایندگان مجلس و دولتی‌ها بوده است.

این موضوع باعث شد تا در دولت روحانی، وزیر اقتصاد شب پرداخت یارانه نقدی را مصیبت عظمای دولت بخواند و وزیر نفت شب پرداخت یارانه‌ها را به عذاب الیم تشبیه کند. در دولت چهاردهم نیز ناترازی‌های منابع در تأمین هدفمندی‌ها موجب شده تا وزیر اقتصاد از دست خالی دولت برای پرداخت یارانه‌ها بگوید. عبدالناصر همتی با تأکید براینکه پول باید به طبقات پایین داده شود، تأکید کرد: «الآن دستمان تنگ شده است و یارانه به طبقات پایین نمی‌توانیم بدهیم.»

حذف یارانه نقدی ثروتمندان موضوع مهمی است که همواره مورد اتفاق دولت و مجلس بوده و تأکید شده که پرداخت یارانه نقدی باید از سوی ثروتمندان به نفع فقرا، نیازمندان و اشتغال حذف شود.

با این حال اما با وجود گذشت بیش از 10 سال از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و تغییر چند دولت و مجلس همچنان پرداخت جمعی و غیرهدفمند یارانه نقدی به‌عنوان چالش‌ اصلی اجرای این قانون ادامه دارد و هیچ برنامه منسجم و کارآمدی برای رفع این معضل اجرائی نشده است.  

تکلیف دولت

در تمامی این سال‌ها به کرات بحث غربالگری مطرح بوده و از کارشناسان گرفته تا مجلس و حتی خود دولت‌ها از حذف دهک‌های بالا و ضرورت آن سخن گفته‌اند ولی در عمل اتفاقی نیفتاده است؛ زمانی بهانه نبود بانک‌های اطلاعاتی مطرح بود و زمانی دیگر نگرانی از بازخورد‌های حذف یارانه.

طی این سال‌ها قانون بودجه هم همواره محلی برای مناقشه درباره جریان هدفمندی یارانه‌ها به ویژه پرداخت‌های نقدی بوده است و همچنان نیز با اصرار نمایندگان، تکالیف قانونی برای حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی در قوانین بودجه به تصویب می‌رسد ولی خبری از اجرای ملموس آن توسط دولت‌ها نیست.

«دولت مکلف به حذف یارانه نقدی پردرآمدها شد»، این خبری بود که از مصوبات اخیر مجلس در جریان بررسی و تصویب بودجه 1404 بیرون آمد. مجلسی‌ها درحالی برای چندمین سال متوالی دولت را مکلف به حذف یارانه پردرآمدها در بودجه کرده‌اند که نگاهی به بودجه‌های سال‌های 93 تا 1403 نشان می‌دهد که در تمام این سالها به جز سال 1400، دولت‌ها مکلف به حذف یارانه پردرآمدها بودند ولی به دلایلی یا نخواستند یا نتوانستند یارانه سه دهک بالای درآمدی را حذف کنند.