بقایی:
حیات تروریست‌ها در سوریه ناشی از حضور آمریکا است هدف از نشست ژنو گفت‌وگو بود نه مذاکره
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: حضور نظامی آمریکا در سوریه نقض اصول و قوانین مشخص سوریه است و تداوم حضور تروریست‌ها در سوریه ناشی از حضور آمریکا در این کشور است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه صبح دوشنبه ۱۲ آذر در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران درخصوص تحولات روزهای اخیر اظهار داشت: شرکت وزیر خارجه در اجلاس ائتلاف تمدن‌ها در پرتغال و دیدارهای متعدد با وزرای خارجه در حاشیه این نشست و گفت‌وگو درخصوص تحولات مهم منطقه‌ای و به ویژه با تمرکز بر توقف نسل‌کشی در غزه و جنایات در لبنان از جمله اقدامات روزهای گذشته بود.
بقایی افزود: وزیر خارجه دیروز سفر خود را از سوریه شروع کرد و امروز در ترکیه است. فعال شدن مجدد تروریست‌ها در سوریه و اقدامی عاجل برای توقف فعالیت‌های آنها امری ضروری است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: با نزدیک شدن به فصل سرما ادامه قحطی و به گرسنگی کشاندن مردم غزه بسیار دردناک است و لازم است این جنایات هرچه زودتر متوقف شود.
نشست ژنو محدود به هسته‌ای نبود
بقایی گفت: گفت‌وگوهای ژنو محدود به بحث‌های هسته‌ای نبوده بلکه دغدغه‌های مختلف خود را با طرف اروپایی مطرح کردیم. درخصوص موضوع هسته‌ای همیشه گفتیم که آماده تعامل بر مبنای حقوق و تکالیفی هستیم که بر مبنای حقوق و قوانین بین‌المللی داریم.
تخلیه بموقع کنسولگری ایران در حلب
وی درخصوص وضعیت کنسولگری ایران در حلب سوریه افزود: خوشبختانه ما بموقع کنسولگری خود را تخلیه کردیم و هیچ یک از همکاران ما دچار آسیبی نشدند و بر اساس قوانین بین‌المللی هرگونه تعرضی به اماکن دیپلماتیک ممنوع است.
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار کرد: ترکیه در موضوعات سوریه تاثیرگذار و تاثیرپذیر است و همه در منطقه به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که هرگونه ناامنی و گسترش تروریسم در سوریه محدود به سوریه نمی‌ماند و در نشست‌های آستانه شاهد بودیم که چندین سال ایران، ترکیه و روسیه تلاش‌های زیادی را داشتند. دوستان ترک ما به اندازه ما نگران تحولات سوریه هستند و همه آگاه هستیم که تروریسم در یک‌جا متمرکز نمی‌ماند و ماهیتا تمایل به انتشار و تکثیر دارد. این نگرانی مشترک باعث می‌شود که کشورهای همسایه تلاش‌های خود را جهت مبارزه با تروریسم مضاعف کنند.
بقایی تصریح کرد: تحولات سوریه پیچیده است و آنچه روشن است برنده اصلی از ناامنی در سوریه و منطقه رژیم صهیونیستی است. اینکه بلافاصله پس از آتش‌بس در لبنان گروه‌های تروریستی فعال شدند اتفاقی نبوده است. تاریخچه گروه‌های تروریستی و ارتباطی که با رژیم صهیونیستی داشتند ما را به این می‌رساند که اتفاقی در کار نبوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: همه کشورهای اسلامی و منطقه باید این را در نظر بگیرند اتفاقات اخیر کار دشمن مشترک امنیت و ثبات یعنی رژیم صهیونیستی است.
بقایی خاطرنشان کرد: اتفاقی که در سوریه در حال وقوع است تهدیدی علیه آمریکا نیست و هیچ وقت هم داعش تهدیدی علیه آمریکا و منافع آن نبوده است. اگر هدف از حضور نظامی آمریکا در سوریه مبارزه با داعش است پس این گروه در سوریه چه کار می‌کند و چگونه گروه تحریرالشام در سوریه در حال فعالیت است.
وی گفت: حضور نظامی آمریکا در سوریه نقض اصول و قوانین مشخص سوریه است و تداوم حضور تروریست‌ها در سوریه ناشی از حضور آمریکا در این کشور است.
وی اظهار کرد: تعهدات آستانه ممکن است به مانند دیگر تعهدات بین‌المللی نقض شود ولی به معنای از بین رفتن یا تضعیف آن نیست و باید از این فرآیند برای ترمیم نقض‌های ایجاد شده استفاده کنیم. امیدواریم با اقداماتی که در حال انجام است از جمله در سفر اخیر آقای عراقچی به ترکیه و تماس تلفنی با مقامات روسیه بتوانیم مجدد از سازوکار آستانه استفاده کنیم.
بقایی افزود: از نقد و نظر رسانه‌ها در سیاست خارجی استفاده می‌کنیم. هدف از نشست ژنو صریحا اعلام شد که مذاکره نیست بلکه گفت‌وگو است. ما با هر سه کشور اروپایی که در نشست بودیم روابط دیپلماتیک داریم و گفت‌وگو با آنها امری طبیعی است. باتوجه به تحولات منطقه ما از این فرصت برای بیان دیدگاه و دغدغه‌های خود به اروپایی‌ها استفاده کردیم و طبیعی است که باید نظرات آنها را هم بشنویم.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: ما عضو دیوان بین‌المللی کیفری نیستیم و فکر می‌کنیم که هم کشورهای عضو دیوان که تعهد قانونی برای اجرای حکم آن دیوان دارند و هم سایر کشورها بر اساس حقوق و قوانین عمومی بین‌المللی بر ضرورت رعایت حقوق بشر تکلیف دارند که این مسئله را اجرائی کنند.
بقایی اظهار کرد: دیپلماسی پارلمانی و بهره‌گیری از ظرفیت مجالس سایر کشورها برای تسهیل دیپلماسی میان کشورها امری ثابت شده است. مجلس و نمایندگان از مدت‌ها قبل خیلی فعال در نشست‌های اتحادیه بین‌المجالس شرکت داشتند و از این ظرفیت برای بیان مواضع ایران استفاده شده است.
حضور ایران در سوریه
بنا به درخواست این کشور بوده است
بقایی گفت: حق دفاع یک حق ذاتی است و جمهوری اسلامی ایران در دفاع از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود از کسی اجازه نمی‌گیرد. ما با کشورهایی که رابطه دیپلماتیک داریم و نسبت به آنها مطالبه‌ای داریم یا آنها نسبت به ما بحث‌هایی دارند گفت‌وگو می‌کنیم و این موضوع درخصوص نشست ژنو نیز صدق می‌کند و بر اساس عزت، حکمت و مصلحت نیز امری پذیرفته شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: ما از سال‌ها قبل و از آن زمان که مردم سوریه با خطر تروریسم مواجه شدند برای کمک به آنها و بر اساس دعوت رسمی دولت این کشور به آنها کمک کردیم و مستشاران نظامی ما در آنجا حضور داشتند و الان نیز حضور دارند و اخیرا نیز سردار بزرگی را در سوریه تقدیم راه ثبات و امنیت در سوریه و منطقه کردیم، بنابراین حضور ایران در سوریه جدید نیست و بر اساس خواست و نظر سوریه بوده و همچنان نیز ادامه دارد.
وی ادامه داد: این دور از تحرکات دیپلماتیک ما بر تحولات سوریه تمرکز دارد و بنا داریم با کشورهای منطقه درخصوص خطرات ناشی از فعال شدن مجدد تروریسم در سوریه و آثار سو آن در منطقه گفت‌وگو داشته باشیم. درخصوص مقصد بعدی وزیر خارجه در آینده اطلاع‌رسانی می‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: هم با کشورهای ضامن روند آستانه و هم با کشورهای منطقه‌ای این دور از گفت‌وگوهای وزیر خارجه ادامه پیدا می‌کند. رژیم صهیونیستی به هیچ پیمانی پایبند نبوده و قابل اعتماد نیست. درخصوص غزه متأسفانه ما با ادامه نسل‌کشی مواجه هستیم و شدت کشتار همچون گذشته ادامه دارد و علاوه‌بر این نیز محرومیت از درمان، دارو و گرسنگی نیز اضافه شده است.
بقایی با بیان اینکه وظیفه اخلاقی و قانونی همه کشورها حکم می‌کند که برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی تلاش‌های خود را مضاعف کنند، افزود: ما در سطح جهانی و با استفاده از ظرفیت مجامع بین‌المللی برای تبیین رنج و دردی که جانبازان شیمیایی دوران دفاع مقدس ما که قربانی استفاده از سلاح‌های شیمیایی شدند استفاده کردیم.
وی بیان کرد: آلمان یکی از تامین‌کنندگان اصلی سلاح‌های شیمیایی عراق در دوران جنگ بوده است و ما نیز در این خصوص اقدامات جدی و گسترده‌ای را داشتیم و گفتیم که اطلاع از حقیقت لازمه رسیدن به عدالت است و این یک اصل در گفت‌وگوهای حقوق بشری است. دست‌کم در دو نوبت در خلال یکی از نشست‌های کنفرانس خلع سلاح و نامه‌ای که به وزارت خارجه ایران از سوی آلمان ارسال شد، آنها به این مهم اشاره کردند که در دادگاه‌های آلمان درخصوص ارسال سلاح‌های شیمیایی به عراق در دوران جنگ علیه ایران جلساتی برگزار شده است و ما نیز خواستار آگاهی از نتایج آن دادگاه‌ها در آلمان شدیم.
تلاش ایران برای جلوگیری از تنش
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: برنامه هسته‌ای ایران بر اساس تقابل بنا نشده و با در نظر گرفتن جنبه‌های مختلف کاربرد هسته‌ای طراحی و اجرا می‌شود و لذا اقدامات روزهای اخیر پس از قطعنامه شورای حکام باید در راستای نیازسنجی ایران در صنعت هسته‌ای نگاه کنیم. هیچ گاه رویکردی تقابلی نداشتیم و همواره رویکرد ما تلاش برای جلوگیری از ایجاد تنش برای برنامه هسته‌ای بوده و هست.
وی افزود: سابقه طرف‌های مقابل نشان می‌دهد که همواره می‌خواهند در این روند اخلال ایجاد کنند و آمریکا از اساس در جایگاهی نیست که بخواهد در این خصوص اظهارنظر داشته باشد چرا که بانی ایجاد مسئله برای برنامه هسته‌ای ایران بوده در حالی که هیچ مدرک و سندی دال بر انحراف برنامه هسته‌ای ایران اعلام نشده است و این قبیل اظهارات از سوی آمریکا و دیگران را تلاشی برای اخلال در روند عادی برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران می‌دانیم و آنها را نمی‌پذیریم.
بقایی تصریح کرد: از ابتدا گفتیم که تنها راهکار عادلانه برای مسئله فلسطین این است که در یک رفراندوم مستقل و آزادانه همه مردم فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی درخصوص سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
بقایی: خطر واقعی برای امنیت و ثبات منطقه حضور نظامی بازیگران فرامنطقه‌ای است
خبر دیگر اینکه، بقایی در پیامی، مفاد مرتبط با ایران در بیانیه پایانی چهل و پنجمین نشست سران شورای همکاری خلیج‌فارس در کویت را غیرسازنده و غیرقابل قبول توصیف و نسبت به تکرار گزاره‌ها و ادعاهای مغایر با حقوق بین‌الملل و ناسازگار با اصل حسن همجواری ابراز تاسف کرد.
وی با تاکید موضع ثابت و اصولی جمهوری اسلامی ایران، جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را بخش جدایی‌ناپذیر و ابدی قلمروی ایران دانست و موکدا تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران هرگونه ادعای مالکیت غیر درخصوص این جزایر را نقض حاکمیت و تمامیت سرزمینی خود می‌داند.
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: بدیهی است تکرار ادعاهای بی‌اساس و مداخله‌جویانه باعث تغییر تاریخ و جغرافیا نخواهد شد. آنچه که جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با جزایر سه‌گانه خود انجام می‌دهد کاملا منطبق بر حقوق حاکمیتی و صلاحیتی در اعمال حاکمیت ملی بر سرزمین ایران باشد. بر این اساس جمهوری اسلامی ایران اظهارنظرهای مطرح شده در بیانیه فوق راجع به مسکونی سازی، سفر مقامات کشوری و لشکری به جزایر متعلق به ایران و برگزاری رزمایش نظامی در محدوده مرزهای سرزمینی خود را دخالت در امور حاکمیتی خود تلقی نموده و آن را محکوم می‌کند.
بقایی با مردود دانستن ادعاهای مطرح‌شده در رابطه با مباحث دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران از جمله توانمندی موشکی، تاکید کرد ظرفیت موشکی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب دکترین دفاعی ایران به منظور دفاع از امنیت ملی ایران و حراست از صلح و ثبات منطقه بوده و منطبق با موازین و قوانین بین‌المللی است. خطر واقعی برای امنیت و ثبات منطقه حضور نظامی بازیگران فرامنطقه‌ای، پایگاه‌های نظامی آنها و نیز رژیم صهیونیستی به عنوان ریشه اصلی ناامنی و تهدید کشورهای اسلامی است که با غصب، تجاوز، اشغال و نسل‌کشی یک کشور اسلامی شکل گرفته است.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به همکاری‌های صورت گرفته با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دیدار اخیر مدیرکل آژانس از تهران افزود: جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهدات بین‌المللی خود در چارچوب حقوق و تکالیف مندرج در اسناد ذی‌ربط بین‌المللی پایبند بوده و به همکاری‌های سازنده خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد.
وی همچنین در ارتباط با موضوع میدان آرش در بیانیه پایانی مذکور اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران، بر اساس مذاکرات دوجانبه با دولت کویت و سوابق مذاکراتی، همواره بر همکاری سازنده در حوزه انرژی از جمله در میدان آرش و بهره‌برداری مشترک از منابع هیدروکربنی آن تاکید کرده است. بدون تردید، رفتارهای مبتنی بر توجه به منافع و مصالح مشترک، می‌تواند زمینه‌های مناسب همکاری‌های منطقه‌ای را فراهم کند.
بقایی با تاکید بر استمرار سیاست همسایگی و اصل حسن همجواری و نیز با اشاره به نشست چندی قبل وزرای امور خارجه ایران و شورای همکاری خلیج‌فارس در دوحه، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره راهکار حل مسائل منطقه را تعامل سازنده با همسایگان دانسته و از تداوم گفت‌وگوها در جهت تقویت صلح و ثبات در منطقه و توسعه همکاری در همه حوزه‌ها استقبال می‌کند.