تفاوت میان میل و اراده (سلوک عارفانه)
میل انسان، کششی است به سوی یک شیء خارجی. انسان گرسنه است غذایی سر سفره میآورند، در خودش احساس میل به غذا میکند، یعنی نیرویی در درون انسان هست که او را میکشد به سوی غذا... میل جاذبه و کششی است میان انسان و یک عامل خارجی که انسان را به سوی آن شیء خارجی میکشاند... ولی اراده به درون انسان مربوط است نه به بیرون. یعنی یک رابطه میان انسان و عالم بیرون نیست، بلکه برعکس بعد از اینکه انسان اندیشه و محاسبه میکند، میان کارها. دوراندیشی و عاقبت اندیشی میکند. سبک سنگین میکند، با عقل خودش مصلحتها و مفسدهها را با یکدیگر میسنجد، و بعد تشخیص میدهد که اصلح و بهتر این است نه آن، آن وقت اراده میکند، آنچه را عقل به او فرمان داده، انجام دهد، نه آنچه که میلش میکشد.»(1)
____________
1- حق و باطل، شهید مرتضی مطهری(ره)، ص 47